Sapma (Astronomi)

Kısaca: 30 km/sn süratle döner. Bu sebepten yıldız gözlemi yapılırken, gözlemci gözlediği yıldıza göre hareket haklindedir. Dünya’dan bakılınca yıldızdan Dünya’ya ulaşan ışık da Dünya’nın hareket ettiği yönden geliyormuş gibi sapar. ...devamı ☟

Sapma (astronomi)
Sapma (astronomi)

30 km/sn süratle döner. Bu sebepten yıldız gözlemi yapılırken, gözlemci gözlediği yıldıza göre hareket haklindedir. Dünya’dan bakılınca yıldızdan Dünya’ya ulaşan ışık da Dünya’nın hareket ettiği yönden geliyormuş gibi sapar. Bu olgu genellikle yağmur anolojisiyle açıklanır. Dik yağan yağmur altında ayakta duran bir kişi, şemsiyesini dik olarak başının üstünde tutar. Oysa aynı kişi yürüdüğü zaman ıslanmamak için şemsiyesini gidiş yönüne doğru hafifçe eğmek zorundadır. Dünya’daki gözlem aracı yürüyen kişiye, yıldızdan Dünya’ya ulaşan ışık ta yağmura benzetilebilir. Nasıl yağmur altunda yürüyen kişi şemsiyesini gidiş yönüne eğmek zorundaysa, yıldız gözleyen astronom da teleskopunu Dünya’nın gidiş yönüne doğru eğmek zorundadır.

Sapma hesabı

Çok duyarlı hesaplar için yüksek süratlerde relativistik etkiler hesaba katılmalıdır. Ancak Dünya’nın Güneş çevresindeki sürati ışık hızının sadece 10 000 de biri olduğu için buna gerek yoktur. Şayet c ışık hızı, v Dünya’nın Güneş çevresindeki hızı, \phi yıldızın gerçek açısal konumu ve \theta yıldızın gözlenen açısal konumu ise, : \tan(\theta/2)=\tan(\phi/2)\cdot(\sqrt}) Karekök işareti altındaki değer 1 e yakın olduğundan belli bir hata toleransı göze alınarak, seri açılım ile,
\tan(\theta/2)\approx\tan(\phi/2)\cdot(1-\frac)

Örnek

Işığı Dünya hareket yönüne göre 90º ile gelen bir yıldızın gerçek konumu hesaplanırsa, : \tan(90/2)\approx\tan(\phi/2)\cdot(1-\frac) : \mathbf\approx 90.0057 0.0057 derecelik bir sapma 20.5 açı saniyesine denktir. 6 ay ara ile yapılan iki ölçüm arasında bu yıldızın konumu 41 açı saniyesi kadar sapmıştır. (41 saniyelik fark Dünya için maksimum sapmadır.)

Kaynaklar

Vikipedi

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.