S-300
Alçaktan uçan hedefler, seyir füzeleri ve taktik balistik füzeler gibi geniş bir hedef yelpazesine sahip olan SA-10`lar 1980 yılından itibaren operasyonel olmaya başladı. Çok sayıda hedefi aynı anda izleme ve angaje olabilme kabiliyeti ile dikkat çeken sistem, CLAM SHELL üç boyutlu sürekli dalga titreşimli Doppler hedef doğrulama radarı ve I-Band bir angajman radarı kullanıyor.Güney Kıbrıs`ın alım kararının ardından yaşanan krizle birlikte Türk kamuoyunun gündemine giren sistemin menzili ve harp başlık ağırlığı arttırılmış bir modeli daha bulunuyor. S-300`lerin arazi kabiliyeti arttırılmış bir araç üzerine konuşlandırılmış versiyonu olan SA-12 ise, Patriot sistemine alternatif olması için `90 lı yılların ortalarında Patriot`a karşı SA-12 ile çıkan Rusya, füzelerin Patriot`a göre yarı yarıya daha düşük maliyetli olması nedeniyle hep bir adım önde olmuştur. 9S15 BILL BOARD keşif radar sistemini kullanan Gladiator lakaplı sistem, güdüm radarı olarak da 9S32 GRILL PAN`ı kullanıyor.MSI Aylık Savunma Teknolojileri Dergisi, sayı 2006 - 009, sy. 40Mevzilenme Yapısı
Bir S-300 SAM`Ünitesi, temelde, NATO Flap Lid kodlu 30N6E Çok-Maksatlı Radar aracı üzerine 4 dikey lançer monte edilmiş olan TEL(Transport/Erector/Launcher)(Taşıyıcı, kaldırıcı ve lançer birarada) ünitesinden oluşmaktadır. Radar aracı, aynı şasiye monte, radar ekipmanı, angajman kumanda iseasyonu ve güç ünitesini taşımaktadır. Angajman kumanda iseasyonu, operatör konsolları, bilgisayar sistemi ve BIT test ekipmanından oluşur. Çok-Maksatlı Atış Kontrol Radarı 30N6E Flap Lid sayısal radar beam-yönlendirme yetenekli bir `phased array (faz düzenekli) radarı olup çalışma esnasında yatayla 58° açı yapacak şekilde kaldırıp, nakliye sırasında arac monte şeleter üzerine katlanabilir özelliktedir. Bu standart tipe ek olarak, ormanlık bölgelerde konuşlandırmayı kolaylaştırmak amacyıla, mast-monteli radar opsiyonu da mevcuttur. Söz konusu radarın yüksek arazi yansima kaynaklı elektronik gürültü (grund clutter)ve yoğun EKT ortamlarında aydınlatma ve güdümleme fonksiyonlarını yerine getirebildiği idda edilmektedir. Sistem mevcut bir Hava Savunma Gözetleme Radar şebekesi entegrasyonu olmadığı durumlarda, 3D, 36D6 Clam Shell Arama/Takip radarı ile arabirimlenebilmektedir. Standart Rus uygulamsasında, bir SAM Bataryası, 1 adet Radar/Angajman Kumanda Araci ve 12 adede kadar TEL lançer aracindan oluşmakatadır, ki bu da toplam 48 adet atışa hazır füze demektir.Yine aynı uygulamaya göre bir SAM Alayı ise yukardaki gibi teşkill edilmiş 3 adet SAM Bataryası ve 1 adet 83M6E Komuta /kontrol Sistemi müteşekkildir.Savunma ve Havacılık sayı:1996-10,sy.52-53S-300 Türevleri
S-300PT ya da SA-10a dır. Sınırlı bir hareket yeteneğine sahip, mobil den ziyade taşınabilir bir sistem dır. Tüm sistem üniteleri genelde URAL-375 serisi çekicilere takılan treylerlere monte ediliyor.S-300PMU ya da SA-10a dır. 80`li yılların ortasında hizmete girdi ve ilk olarak 1989 yılı Ekim Resmi geçidi sırasında Kızıl Meydan`da halka açık olarak sergilendi.``S-300PMU`` özel olarak geliştirilen yüksek hareket yetenekli MAZ-543M kamyonlarına monte ediliyor ve marş emrinden atışa hazır konuma 5 dakika gibi kısa bir hazırlık süresinde geçip, 6 ayrı hedefe 5 saniye içerisinde 12 füze atabiliyor.
S-300PMU1 ya da SA-10c dır.S-300PMU`nin yüksek mobilite yeteneğini aynen muhafaza etmekle birlikte, önemli ölçüde arttırılmış menzil, daha geniş radar tarama sektörü, güncelleştirilmiş yazılım, daha hızlı bilgisayarlar ve geliştirilmiş mürettebat eğtimi sayesinde sadece yüksek performanslı aerodinamik hava hedeflerine değıl, taktik balisitik füzelere karşı da etkinlik sağlama iddiasındadır.Savunma ve Havacılık sayı:1996-10,sy.52
Teknik Veriler
| !!S-300PT !! S-300PMU!! S-300PMU1 |
|---|
| Aerodinamik Hedefler>||||| |
| | 90 Km ||90 Km||150 Km |
| | 27,000 m|| 27,000 m|| 27,000 m |
| | 25 m|| 25 m||10 m |
| |4200 Km/saat || 4200 Km/saat ||10000 Km/saat |
| Balistik Hedefler >| || || |
| | 30 Km ||30 Km ||40 Km |
| | 27,000 m ||27,000 m || 27,000 m |
| | 4200 Km/saat || 4200 Km/saat || 10000 Km/saat |
| Füze Parametreleri>||||| |
| |7,16 m||7,16 m||7,16 m |
| |45 cm||45 cm||45 cm |
| |1||1||1 |
| |143kg||143kg||143kg |
| |parça tesirli HE||parça tesirli HE||parça tesirli HE |
| |4.5 mach||4.5 mach||4.5 mach |
| |100g||100g||100g |
| |Yaklaşma Tapası||Yaklaşma Tapası||Yaklaşma Tapası |
| |46N6E||46N6E||46N6E |
| Hareket Yeteneği>|Taşınabilir||Mobil||Mobil |
| |URAL 375||MAZ 543M||MAZ 543M |
| Radar Sistemleri |
| |Big Bird/Tin Shield||Big Bird/Tin Shield||Big Bird/Tin Shield |
| |300Km/200Km||300Km/200Km||300Km/200Km |
| |E/F Bandı||E/F Bandı||E/F Bandı |
| Al Tespit/Takip Radarı |
| |200Km||200Km||200Km |
| |3D||3D||3D |
| |I Bandı||I Bandı||I Bandı |
| |Flap Lid ||Flap Lid ||Tomp Stone |
| |120 km ||120 km ||gizli |
| |I Bandı||I Bandı||I Bandı |
| |Füzeden Röleli Izleme/Takip|| Füzeden Röleli Izleme/Takip ||Füzeden Röleli Izleme/Takip |
| Kumanda Güdüm+||Kumanda Güdüm+||Kumanda Güdüm+ |
| Yarı-aktif terminal güdüm||Yarı-aktif terminal güdüm||Yarı-aktif terminal güdüm |
| ICM Hand Book 87/88 ICM Hand Book 90/91 Military Technology November 93 |
- Üretici Firma(lar): Almaz
- Üretici Ülke(ler): Rusya
- Tipi: Uzun Menzilli Hava Savunma Sistemi
- Güdüm Sistemi: Yarı Aktif Radar Güdümlü
- Harp Başlığı: 143 kg`lık parça tesirli HE
- Azami Etkili Menzili: 150 km
- Azami Etkili İrtifası: 30,000 m
- Sürati: 4.5 mach
- İtki Tipi: Katı Yakıtlı Roket Motoru
- Boyutları: 7.1 m uzunluk, 515 mm çap
- Ağırlık: 1,500 kgMSI Aylık Savunma Teknolojileri Dergisi, sayı 2006 - 009, sy. 40
S-300F (SA-N-6 Grumble)
S-300Pm serisi hava savunma füzelerinin donanma versiyonu olan SA-N-6,nam-ı diğer S-300f, dikine fırlatılabilme özelliğiyle dikkat çekiyor. Her 4-4 saniyede bir ateşlenebilen sistem, I/J band Top Dome radarı sayesinde, 120 derecelik bir yayda altı hedefi aynı anda izleyip 12 füze aynı anda hedefe kilitliyor. Gözlem radarı olarak D/E band Top Steer veya C/D/E/F band Top Pair radarlarını kullanan sistemin ayrıca, 48N6 füzesini kullanan S-300FM versiyonu bulunuyor. 48N6 füzesi, S-300F`de kullanılan 5V55RM füzesine göre daha hızlı ve 150kg`lık harp başlığı taşıyor. Satıhtan radar güdümü ve yarı aktif radar güdümü birleştiren; hedefin füze üzerindek radar ile takibine dayalı "füze üzerinden takip-track via missile" güdümüne sahip füzenin, bu sayede kısa menzilli balistik füzeleri önlemee kabiliyetine de sahip olduğu iddia ediliyor. Slava ve Kirov sınıfı kruvazörleri donatan bu sistemlere, ABD üretimi yeni nesil Standart Missile 3 füzelerinde olduğu gibi ikincil bir IR güdüm eklenmiş olduğu söylentileri doğruysa, bu , füzenin deniz üzerinde seyreden füzeler karşı da etkinliğinin arttığı anlamına geliyor.Teknik Veriler SA-N-6 Grumble
- Harp Başlığı: 130 kg`lık parça tesirli Yüksek Infakilaklı
- Azami Etkili Menzili: 75 km
- Azami Etkili İrtifası: 25.000 m
- Sürati: 4+ mach
- İtki Tipi: Katı Yakıtlı Roket Motoru
- Boyutları: 7,25 m uzunluk
- Çapı:` 508mm
- Ağırlığı: 1665 kg
S-400
Yapılış amacına göre 400km`ye kadar hava hedeflerini vurabilme kabiliyetine sahip. Bu özelik en yakın rakibi MIM-104 Patriot füzelerine göre 2 kat, eski versiyonu S-300 füzelerine göre 2,5 kat daha uzun bir mesafeye kadar S-400`ün vurucu güç oluşturması demektir. 2007`ninNisan ayında Rus hava savunma komutanı Orgeneral Yury Solovyov tatarfından yapılan açıklamada S-400 hava savunma füze sisteminin tipine bağlı olarak diğer yerden atılan füzeleri vurabileceğini fakat kitalarası balistik füzeleri vurma kabiliyetinin olmadığını açıkladi. S-400 füze sisteminin en büyük özelliği "Stealth" yani görünmez diye tabir ettiğimiz uçakları kullandığı özel radar cihazlarıyla tespit edip vurabilmesi. Bu yüzden S-400, hava savunma sistemleri içersinde yeni bir cağın acilması anlamınada gelmekte. Rus Hava Kuvvetleri envanterinde bulundurduğu yaklaşık 120 adet S-300 füze sistemini bu yıl içersinde S-400 standartlarına göre modernize etmeye hazırlanıyor.Güdüm Sisteminin Özellikleri
Minimum rocket yakıt tüketimi için optimum trajektori temin ededen Kumanda Güdüm ve çok-sayıda hedef hassas angajman temin eden yarı-aktif terminal adar güdüm sitemlerinin sunduğu avantajlari birleştiren Track-via-Missile (Füzeden Röleli Izleme/Takip) sistemi, klasik yarı-aktiv radar terminal güdüm sistemlerinden farkli olan çalışma prensibi sayesinde EKT/ECM`e(Elektronik Karşı Tedbir) dayanıklılık arz etmektedir. Bu sistemde, hedefe vuruş anına yaklaşık 10-12 saniye kala, füzenin tarayıcısı aktiflenmekte, ve Yer Takip Radarı tarafından aydınlatılan hedeften yansıyan Radar Eko sinyalini kendisi kullanark gerekli trajektori doğrultmasıdnı hesaplamak yerine füze Yer Takip Radarına, ordan sa Sistem Bilgisayarına göndermektedir. Sarfedilebilir bir füzeye entegre edilebilecek donanım/yazılım yeteneğinin çok üstünde yetenekler sahip olan Yer Sistem Bilgisayarı böylece, gerekli trajektori doğrulamalarını çok daha hassas ve süratli bir şekilde hesapliyabilmekte, ve de füzenin içine entegre edilmesi imkansiz veya çok güç olan hassas elektronik filtreleme imkanları sayesinde düşman EKT tedbirlerine dayanıklılık artmaktadır. Böylelikle hesaplanan trajektori doğrulamaları, ayrıca füzeye en uygun EKKT/ECCM(Elektronik Karşı-Karşı Tedbir) modunda gönderillerek, Sistemin EKT dayanıklılığı daha da arttırılmaktadır.Savunma ve Havacılık sayı:1996-10,sy.53Kullanan Ülkeler
- RU
- CN (Çin)
- IN 6x S-300 Bataryası
- IR
- SY
- ARM
- CYP/GRCyprus signed an agreement to buy S-300 systems in 1996. Eventually bought the S-300PMU-1 version, but due to political tension between Cyprus and Turkey and intense Anglo-American pressure, the system was transferred to the Greek Island of Crete. Later, Cyprus acquired the SA-15 system
- BUL 2xS-300 Sistemi
- BY
- SK
- KZ
- UA
- VN2xS-300PMU1 Bataryası
- USA 1xS-300 Sistemi
Ayrıca Bakınız
Video
http://www.youtube.com/watch?v=SxCJJtV2z24Rakip Sistemler
Kaynaklar
Linkler
- [1] and [2], a two-part piece from Australian Air Power.
- www.dtig.org detailed overview of the S-300P & S-300V family.
- SA-10 Grumble PRC-ROC Air Power Monitor
- Almaz S-300 - China`s “Offensive” Air Defense
- Soviet/Russian Missile Designations
- S-300PMU2 Favorit EnemyForces.com
- Almaz S-300P/PT/PS/PMU/PMU-1/PMU-2
- 76N6 Clam Shell Acquisition Radar
- Antey 9K81 S-300V - SA-12A/B Gladiator/Giant
