Sürünme Deneyi

Kısaca: Sürünme testi, bir numuneye sabit bir yük uygulanmasıyla olusan uzama veya gerinme miktarının zamana göre değisiminin incelenmesiyle yapılabilir. Ölçülen uzama veya birim uzamanın zamana göre değisimini gösteren eğriler çizilir. ...devamı ☟

Sürünme testi, bir numuneye sabit bir yük uygulanmasıyla olusan uzama veya gerinme miktarının zamana göre değisiminin incelenmesiyle yapılabilir. Ölçülen uzama veya birim uzamanın zamana göre değisimini gösteren eğriler çizilir. Eğri üzerinde üç bölge görülür : a) Birinci sürünme bölgesi b) İkinci sürünme bölgesi c) Üçüncü sürünme bölgesi Sürünme olayında iki mekanizmanın etkin oldugu düşünülür. Bunlardan biri pekleşme diğeri ise toparlanmadır. Birinci sürünme bölgesinde pekleşme hızı toparlanma hızından yüksektir. Sürünme hızı gittikçe azalır. İkinci sürünme bölgesinde pekleşme ve toparlanma hızları yaklaşık olarak birbirine eşittir. Üçüncü sürünme bölgesinde boyun verme başlar ve gerçek kesit alanı azalır. Yumuşama hızı pekleşme hızını geçer. Şekil değiştirme hızı numune kırılıncaya kadar sürekli artış gösterir. Tane sınırlarındaki mikro çatlaklar, boşluklar ve birçok metalürjik etkiler de bu süreci hızlandıran faktörlerdendir.

Yukarıdaki şema; sürünme mekanizmasının gerinim ve zaman parametrelerine bağlı olarak tanımlamaktadır. Eğrinin herhangi bir noktadaki eğimi sürünme hızını verir. Tipik sürünme eğrisi başlıca üç bölgeden ibarettir. I. bölgede numune yükün etkisiyle aniden uzar ve öyle ki II. Bölgede bu hız minumum olup sabit kalır.III. bölgede ise, sürünme hızı tekrar artar ve neticede malzeme kopar.Yüksek gerilme ve sıcaklık, sürünme hızının artmasına sebep olurlar. Düşük deney sıcaklıklarında kopma tane içinde (transgranüler), yüksek sıcaklıklarda ise tane sınırlarında (intergranüler) olur. Her iki olayın beraber görüleceği sıcaklıga “ekikohezif” sıcaklık denir. Sürünme olayında, malzemenin şekil değiştirmesi ve şekil değişiminin sebep oldugu deformasyon sertleşmesi birbirlerine ters yönde etki ederler. Ekikohezif sıcaklığın altında,deformasyon sertleşmesi hakim olmaya çalıstığından, sürekli bir sürünme olayı ancak uygulanan gerilmenin deformasyon sertleşmesini yendiği durumlarda görülür. Belirli bir sıcaklık için bilinen sürünme özelliklerinden faydalanarak, başka sıcaklıklardaki sürünme özellikleri hakkında fikir edinebilmek için Larson ve Miller bağıntısından faydalanılır.Bu bağıntının çıkarılışında sürünme olayının kinetiginden faydalanılmıştır. Herhangi bir olayda (örnegin sürünmede) hız söyle ifade edilmistir. Sürünme hızı = A * exp (Q/RT) Larson ve Miller bagıntısı ise söyledir: T(C+log t) =sabit T=mutlak sıcaklık C= malzemeye ait sabit olup birçok malzeme için bu deger 20 dir. T=zaman`dır.

Kaynaklar

Vikipedi

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.