Tarihi
İnanışa göre Senato, efsaneye göre Roma`nın kurucusu olan Romulus tarafından ``Patres`` (Babanın çoğulu) denilen 100 aile reisinden oluşan bir danışma kurulu olarak kurulmuştu. Daha sonra cumhuriyet kuruluşu sırasında (efsaneye göre) Lucius Junius Brutus senatörlerin sayısını üçyüze çıkardı. Bunlara aynı zamanda ``Conscripti`` (Askere alınmış) deniyordu zira Brutus tarafından askere alınmışlardı. Bu noktadan sonra senato üyelerine ``Patres et Conscripti``, zamanla da ``Patres Conscripti`` (Asker Babalar) denmeye başlandı.Roma halkı iki sınıfa ayrılıyordu. Senato ve halk (Senatus Populusque Romanus`un kısaltması olan SPQR`da da görüldüğü gibi). Halk senato üyesi olmayan Roma vatandaşlarından oluşuyordu. Yerel güç ``comitia centuriata`` (centuria komisi), ``comitia tributa`` (tribus komisi) ve ``concilium plebis`` (pleb konseyi) aracılığıyla Roma halkının elinde toplanmıştı. İki komis, konsey gibi yasa çıkarırdı ancak konsey ayrıca ``magistralar``ı (memurlar) da seçerdi. Senatonun yasama gücü yoktu. Yalnızca Pleb Konseyi`ne önerilerde bulunurdu.
Yine de senatonun Roma siyasetinde hatırı sayılır bir siyasi gücü (``auctoritas``) vardı. Elçileri gönderen ve kabul eden resmi yapı senatoydu ve eyalet valileri de dahil olmak üzer kamu arazilerinin idaresi için memurları tayin ederdi. Savaşları senato yönetirdi ve devlet tahvillerini de tahsis ederdi. Şehrin baş ``magistraları``nı, konsüllerini ve acil durumlarda diktatörü senato tayin ederdi. Cumhuriyetin son dönemlerinde senato sıkıyönetim ilan eden ve konsülleri "cumhuriyete hiçbir zarar gelmeyecek şekilde sorunlarla ilgilenmek" üzere güçlendiren ``senatus consultum ultimum`` adı verilen kavramı geri getirerek diktatörlük kurmaktan vazgeçmiştir.
``Concilium Plebisin aksine Senato, ``Comitia Centuriata`` ve ``Comitia Tributa`` gibi belirli dini kısıtlamalar altında faaliyet gösteriyordu. Yalnızca kutsal tapınaklarda toplanabiliyordu. Çoğu zaman bu mekan Curia Hostilia olurdu. Ancak yeni yıl törenleri Jupiter Optimus Maximus tapınağında ve savaş toplantıları Bellona tapınağında yapılırdı. Oturumlar toplu dua, kurbanlı sunumu ve kuş falına bakıldıktan sonra başlardı. Senato yalnızca gündoğumuyle günbatımı arasında toplanabilirdi ve diğer meclisler oturum halindeyken toplanamazdı.
