Uzaydan atmosferin üst tabakalarına gelen kozmik ışınların her yönden eşit miktarda geldiği gözlenir. Bu nedenle 14C izotopunun oluşma hızı ile canlılardaki yoğunluğunun eski zamanlardan günümüze aynı olması beklenir ve böyle olduğu varsayılır. Fakat 14C hemen parçalanmaya başlar ve atmosferde bir denge derişimine erişir: 1 g karbon için 1 dakikada 15.3 parçalanmadır. 14C karbondioksidin yapısına girer ve fotosentez ile bitkilerin ve dolayısıyla hayvanların yapısına girer. Bitki ve hayvanlar canlıyken yapılarında 14C denge derişiminde bulunur. Fakat öldükten sonra karbon dışarıdan karbon alınması duracağından zamanla 14C miktarı azalır. 5730 yıl geçtiğinde ise yarı yarıya azalmış olur.
Atmosferdeki 14C yoğunluğu eski zamanlardan günümüze değişmemiştir. Temel varsayımı doğrulamak üzere ağaç halkaları sayımı (dendrokronoloji) yöntemiyle gerçek halka yaşları belirlenen yüzlerce örneğin radyokarbon yaşları da bulunarak karşılıştırılmıştır. Gerçek yaş deyimi yerine aynı zamanda takvim yaşı deyimi de kullanılır. Bu karşılaştırmalar temel varsayımın doğru olmadığını, yeryüzündeki 14C yoğunluğunun eski yıllarda önemli miktarlarda değiştiğini, bazı zamanlarda arttığını bazı zamanlarda ise azaldığını göstermiştir.
Tarihleme Yöntemleri
Yöntemin Adı | Örnek Türleri | Tarihleme Sınırları (yıl) |
---|---|---|
|Karbon içeren buluntular ||0 - 50 bin | ||
|Ağaç, odun kömürü ||0 - 10 bin | ||
|Seramik, pişmiş toprak kaplar, tuğla, fırın buluntusu, çökeltiler||bin -300 bin | ||
|Kireçtaşı, mercan, hayvan kabukları, diş ||bin -300 bin | ||
|Apatit, mika, zirkon, volkanik cam||30 bin - 20 milyon | ||
|çakmak taşı, volkanik cam, glasiyer taşları, volkan külü ||yüz - 1 milyon | ||
|ısıtılmış kaya, volkanik kaya ||20 bin – 4,3 milyar | ||
|Seramik, pişmiş toprak kaplar, tuğla, fırın buluntusu||0 - 5 bin | ||
|Organik maddeler||2 bin - 2 milyon |
Dış Bağlantılar
- TAY Projesi: Radyokarbon Tarihleme Yöntemi
- http://www.radiocarbon.org
Kaynaklar
Vikipedi