Polarma

Kısaca: Polarma (ing. polar'dan). Opt. Yayılma doğrultularının çevresindeki ışık titreşimlerinin yönüyle ilgili ışık olaylarını belirtmeğe yarayan terim. ...devamı ☟

Polarma açısı, polarmanın tam olması için gerekli gelme açısı. Polarma düzlemi, polarılmış ışıkta ışık titreşimlerinin doğrultusunu belirleyen düzlem. Dönmeli magnetik polarma, bir magnetik alanın etkisi altında polarma düzleminin dönmes Optik polarma, bazı şartlarda yansımış veya kırılmış olan ve artık yansımayan veya kırılmayan ışığın uğradığı değişim.

— Nükl. Dinamik polarma, çekirdek spinleri üzerinde deneyler yapma imkanı veren metot; bu metotta, çekirdek spinleri elektron spinleriyle etkileştirilerek magnetik bir alana yöneltilir. — Telekom. Dalgaların polarma düzlemi, Hertz dalgalarının elektrik ve magnetik bileşenlerinin bulunduğu düzlem. Bu düzlem genellikle dalgaların yayılma doğrultusuna diktir.

— Opt. Doğrudan doğruya bir kaynaktan gelen (mesela Güneş veya bir alev) ışığa "tabii ışık" denir. Bu ışık bir ayna üzerinde yansıtılır ve gelme açısı değiştirilmeden ayna döndürülürse, bütün açıklık açılarında ışığın şiddetinde bir değişme olmaz. Fakat yansıma ve kırılmadan sonra tabii ışık polarma'ya uğrar ve elde ettiği yeni özelliklere polarma olayları denir. Yansımayle polarmayı meydana getirmek için en çok kullanılan cihaz Biot aletidir; bu alet, madeni bir borunun iki ucuna yerleştirilen isli camdan iki ayna (polarıcı ve analizleyici) şeklindedir. İkinci ayna, borunun eksenine göre eğimi sabit kalmak şaıtıyle döndürülürse, yansıyan ışının şiddetinin, bir dönme süresi içinde iki maksimum ve iki minimumdan geçerek değiştiği görülür. Tam sönme olması için. gelen ışın, "Brewster gelme açısı" denen bir açı altında birinci ayna üzerine düşmelidir. Polarıcının ve analizleyicinin polarma düzlemleri arasında bir s açısı bulunduğu zaman, çıkan ışının şiddeti l'e cos25 oranında küçülür (Malus kanunu). Polarma açısının tanjantı, maddenin kırılma indisine eşittir (Brewster kanunu).

Basit kırılma, ışığı kısmen polarır. Bir ışm paralelyüzlü bir camlama dizisinden geçtikten sonra bir analizleyici üstüne (ayna veya çiftkırıcı prizma) düşürülerek büyük ölçüde söndürülebilir. Polarmayı incelemek için fizikçiler çoğunlukla çiftkırılmaya başvurur ve özellikle Nicol veya Foucault prizmalarını kullanırlar. Bugün genellikle ince bir tabakaya katılmış (polaroit filim) dikroik maddelerden de (polarılmış iki ışıktan birini geçirip diğerini soğuran) yararlanılır. Renkser (kromatik) polarma denince, bir analizleyenle polarılmış ışıkta gözlenen billurlu ince lamların aldığı ilgi çekici renkler anlaşılır. Arago bu olayları, bir polarlayan ve çiftkırıcı analizleyen arasına, eksenine dik yontulmuş bir kuvarsı koyarak görülen dönel polarma ile birlikte keşfettBiot ise şu kanunları ortaya koydu: "polarma düzleminin dönmesi billurun kalınlığıyle orantılı olarak değişir; dönme bazen sağa, bazen sola doğru olur." O günden bu güne, kuvars gibi döndürme gücü olan birçok katı, sıvı veya gaz madde bulunmuştur; bu maddelerin döndürme gücü, polarimetre ve sakarimetrelerle ölçülür.

Polarma olaylarına çok sık rastlanır: mavi göğün ışığı, suyun, camın yansıttığı ışık polarılmıştır ve bazı şartlarda polarıcı gözlükler kullanılarak yansıma azaltılabilir.

Dairesel polarma

Dairesel olarak polarılmış bir ışığın özelliği, sabit modüllü fakat yayılma doğrultusu çevresinde düzgün bir hareketle dönen bir titreşim vektörüdür (elektrik alanı). Bu ışık, doğrusal bir polarıcı ve bir çeyrek dalga lamıyle meydana getirilebilir (ve söndürülebilir). Tabii ışığın özelliklerini açıklamak için Fresnel, bu ışıkta, ışık ışınına dik olan titreşimlerin, doğrultusu sürekli olarak değişen bir düzlem içinde meydana geldiğini farzediyordu. Bir polarıcının etkisi, titreşimleri belirli bir düzlemde yönlendirmektir. Kabul edilegelen tanımlamaya göre polarma düzlemi, ışını polarmış olan billurun ana kesit düzlemidir. Maxwell teorisinde bu düzlem, elektromagnetik dalgadaki elektrik titreşimlerinin düzlemine diktir.

Dönmeli magnetik polarma

Faraday, güçlü bir elektromıknatısın kolları arasına yerleştirilen saydam bir cismin, geçici olarak döndürme gücü kazandığını keşfetmiştVerdet bu olayın kanununu açıkladı: "Polarılmış homogen bir ışık ışınında dönme, magnetik alanda aşılan kalınlığa, ışık ışınının doğrultusu ile kuvvet çizgilerinin yaptığı açının kosinüsüne ve cismin cinsine bağlı bir katsayıya (Verdet sabiti) göre değişir."

— Nükl. Bir atom çekirdeğinin spini varsa magnetik momenti de vardır; fakat bu momentin M değeri her zaman çok küçüktür. Atom çok zayıf bir H magnetik alanında bulunuyorsa, MH çarpımına eşit olan bağıl etkileşme enerjisi çok küçüktür, normal sıcaklıktaki ısısal çalkalanma enerjisinden de sonsuz derecede küçük olur. Dolayısıyle, Boltzmann kanununa göre magnetik momentin ve spinin yönelecekleri çeşitli doğrultular hemen hemen aynı ihtimal dahilindedir; yani bütün çekirdeklerin magnetik momentlerinin bileşkesi uygulamada sıfırdır ve gene uygulamada nükleer magnetizma gözlenemez. Fakat bazı olaylarda bu duruma bir çare bulunabilir; bunun için, ele alman örnekte, elektron kaynaklı ve incelenen çekirdek spinleriyle önemli etkileşmeleri olan başka atomların bulunması şarttır. Elektron spinlerin durumu elektronik rezonansla değiştirilir ve mevcut etkileşme sayesinde, çekirdek spinlerinin durumunda da bir değişme meydana gelir.

Isıyla gevşeme daima, elektron ve çekirdek spinlerini ilk durumlarına getirmek eğilimindedir; fakat elektronik rezonansın etkisi sürekliyse dinamik bir denge kurulur; bu dengede çekirdek spinlerinin büyük bir kısmı yönlenmiş veya polarılmıştır.

Dinamik polarma, zayıf bir magnetik alanda nükleer magnetik rezonansın gözlenmesine imkan verir ve çift rezonanslı deneyler dizisinden biridir. Sanayide dinamik polarma, zayıf magnetik alanların (Yer magnetik alanı) hassasiyetle ölçülmesine yarayan magnetometrelerin yapımında kullanılır.

polarma


1 .
Doğrudan doğruya kendi kaynağından çıkan bir ışığın, yansıdıktan veya kırıldıktan sonra gösterdiği özelliklerin tümü, polarizasyon.
2 .
Kimyasal tepkimeler dolayısıyla bir pildeki gerilimin düşmesi.

İlgili konular

optik fizik işık

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.