Petrogenez i. (yun. petra, kaya ve genesis, menşe’den fr. petrogenese). Kayaların ve özellikle içkayaların ve başkalaşmış kayaların oluşumu.
XVIII. yy. sonunda kayaların menşei, neptün’cüler ile plüton’cular arasında uzun süre tartışıldı; neptün’cüler bütün kayaların sular tarafından çökeltildiğini, plüton’cular ise hepsinin ateşten türediğini ileri sürüyorlardı. Oysa, gerçekte, her iki yolla oluşmuş kayalar vardır.