Pençikçi, savaşlarda ve akınlarda askerler tarafından elde edilen esirler için, esir sahibinden belli bir vergi veya yakaladığı esirlerin «beşte biri»ni hükümet adına alan kimse. (Pençü yekçi de denir.) devlet adına elkonulan esirleri bir deftere yazar, akıncı kumandanıyle birlikte mühürler ve devlet merkezine gönderirlerdi. Bu defterlere esirlerin eski adlarıyle birlikte babalarının adları ve dış görünüşleri yazılırdı. Pençikçi başı, savaşlarda ele geçirilen esirlerin beşte birini ve öteki esirler için de gereken vergiyi toplamakla görevli pençikçilerin başı.