Google Arama motoru ve şirketi , Stanford'da doktora yapan iki öğrenci, Larry Page ve Sergey Brin tarafından 1998 yılında kurulduğunda, arama sonuçlarını patentli PageRank tekniği üzerine geliştirdiler. Bu yüzden PageRank patenti de Google'a değil Stanford Üniversitesi'ne aittir.
Page Rank'in ana fikri şöyledir: Eğer bir A sitesi B sitesinin linkini yayınlamışsa bunun nedeni B sayfasının A sayfası ziyaretçileri tarafından dolaşılabilecek olarak düşünülmüş olmasıdır. Bu yapıya göre A sayfası B sayfasının pagerankini yükseltmiş olacaktır.
Önemli, yüksek kalitesi olan siteler, Google'ın her arama yapıldığında hatırladığı, daha yüksek PageRank'a (Sayfa Sıralaması) sahip olurlar. Tabiki, önemli sayfalar eğer aradığınız sorgu ile uyuşmuyorsa size bir şey ifade etmezler. Bu sebeble, Google aramalarınızda hem önemli hemde konu ile ilgili sayfaları bulmak için PageRank'i karmaşık bir metin uyuşma tekniği ile birleştirir. Google aradığınız terim'in kaç defa sayfada görüntülendiğininde ilerisine gidip o sayfanın içeriğini tüm yönleri ile inceleyip (ve o sayfaya link veren sitelerin içeriğini) sizin sorgunuza iyi bir sonuçmu diye karar verir.
Google, aynı zamanda spam amaçlı siteleri Google Ban ile cezalandırıp tüm indexlerini silerken, yeni açılan sitelerinde hızlı bir şekilde arama sonuçlarında yükselmesini engelleyen Google Sandbox sistemlerini de kullanmaktadır. Sandbox'a giren bir site 3-6 ay boyunca ne kadar iyi olursa olsun, Google tarafından denenir ve belirli bir sürenin sonunda arama sonuçlarında daha iyi bir yere getirilir.
Ancak site sıralamasını etkileyen tek parametre PageRank değildir. Site sıralamasını esasen "alakalılık" ve "önemlilik" değerlerini kombine etmeye çalışan Google algoritması için de Topic Sensitive Page Rank olarak tartışılan kavramın etkili olduğu düşünülmektedir. Google bize pagerank konusunda bazı bilgiler vermiştir. Elimizde olan veriler şunlar: - Dünyadaki tüm sitelerin pagerankı toplamı 1 sayısına eşittir. - Pagerankın Google tarafından açıklanan resmi formülü aşağıdadır: A sitesi için pagerank bulma formülü şu şekildedir.
PR(A) = (1-d) + d (PR(T1)/C(T1) + … + PR(Tn)/C(Tn))
formüldeki değişkenler şunlardır:
PR(A)= A sitesine ait pagerank degeri.Tüm siteler için ilk başta 1 kabul edilimektedir. d = “damped down” faktörü denilen özel bir katsayı ve 0.85 kabul edilmekte.Pi sayısı gibi özel bir katsayı. PR(Tn) = A sitesine link veren herhangi bir sitenin pagerank degeri. C(Tn) = A sitesine link veren sitenin başka sitelere verdigi link sayı adeti.
Sen bana link ver ben sana link vereyim mantığının incelemesi
d= 0.85 PR(A) = (1 – d) + d*(PR(B)/C(Tn)) PR(B) = (1 – d) + d*(PR(A)/C(Tn))
Degerleri yerine koyarsak : PR(A)= A sitesine ait ilk pagerank degeri ilk başka biz 1 kabul ediyoruz. d= 0.85 katsayı degerinde oldugunu google bize söylüyor. PR(B)= B sitesine ait ilk pagerank degeri 1 kabul edildi. C(Tn) =1 dir. Yani A sitesinden ve B sitesinden dış dünyaya verilen link sayısı adeti 1 oldugundan 1 alıyoruz. Eger A sitesi başka sitelerede link vermiş olsaydı verdiği link sayı adetini yazacaktık. Yukarıdaki örnek için sadece bir adet siteye link verildiğinden 1 rakamını yazıyoruz denkleme.
PR(A) =(1-0.85) + 0.85*(1/1) = 0.15 + 0.85 x 1 = 1
PR(B) =(1-0.85) + 0.85*(1/1) = 0.15 + 0.85 x 1 = 1
Sistemin ortalama pagerank değerlini Kontrol edelim Pr(A)+ Pr(B)=2 2 /2 (Sistemde iki adet site mevcut oldugundan)=Sistemin ortalama pagerankı= 1
En basit iki siteli link degişim örnekli şu matematiksel denklem ile bile görüldüğü üzere Sen bana link ver ben sana link vereyim olayında pagerank falan kazanılmıyor. Link degişmezden öncede pagerank degeri 1 idi link degişimi yaptıktan sonrada pagerank degeri yine 1 oldugunu gördük ve ispatladık.Bu ispatı google matematik formülü ile yaptık.
Bir webmasterın mantıklı bir link degişimi yapabilmesi için en az iki tane sitesi olmalı. 1 tane ana sitesi olmalı bir tanede yedek sitesi olmalı. Yedek sitesi ile link toplamalı orada biriken link gücünü anasitesine göndermelidir.
Çapraz link degişimi yapılırsa ancak o zaman pagerankında artış gerçekleşiyor. Ama Türkiyedeki bir çok webmaster arkadaşımız sen bana link ver, ben sana link vereyim mantığı içinde oldugundan ülkemizdeki sitelerin pagerank degerleri düşük seviyelerdedir. İşte olayın matematiksel yaklaşımı bu şekildedir. Pagerank=matematiktir. Google Türkçe siteleri sevmiyor falan gibi basit düşünceler yerine, matematiksel modelleme ile olaya yaklaşırsak daha yüksek pagerank degerliklerine bizim türkçe içerikli sitelerimizinde kavuşacağını görmüş olduk.
Özet: - Sitene link veren adamın sitesinde ne kadar çok link varsa senin hissene o kadar az pagerank düşünüyor. - Karşılıklı link degişimi yapılırsa pagerank artmıyor.
PageRank(Sayfa Değeri) Güncellemesi
Pagerank değerleri anlık olarak güncellenir ve bu arama sonuçlarna yansır. Buna karşın görünebilir PageRank değeri 3 ayda bir güncellenir ve bu değer Google Toolbar'a da yansır. Fakat zaman zaman istisnalar olabilmekte, 3 aydan daha kısa sürede veya daha uzun sürede de güncellemeler yapılabilmektedir.Rastgele Yürüme Modeli
PageRank değerinin hesaplanmasında formül dışında bir başka model daha vardır. Bu model de internetde dolaşan birinin simüle edilmesiyle, rastgele linkler arasında dolaşılmasıdır.Bir düşünün, birisi bir sayfada dolaşırken bir link dikkatini çeker ve ona tıklayarak o sayfada dolaşmaya başlar. Böylece giderek birçok sayfa dolaşılır .
Page Rank değeri bir ziyaretçinin sayfada harcadığı süreye de bağlı olabilir.
Eğer gidilen bir sayfada geriye dönüş için de link bulunuyorsa olasılık daha da artacaktır. Bu da formülün ikinci terimine denk gelmektedir.
İlk terim ise sayfadan çıkılmadan içeri de ne kadar dolaşılabileceği olasılığını modeller. Formülde ifade ettiğmiz d sembolü aslında budur.
PageRank Hesaplanması
PageRank'in matematiksel formülünü elde ettikten sonra, bunları hesaplamak için şu değişkenlere ihtiyacımız vardır: B sayfasının PageRank'i üç faktöre bağlıdır:
* B sayfasına link veren Ak sayfa sayısı;
* Her bir Ak sayfasının PageRank değeri;
* Ak sayfasındaki dış sayfalara verilen link sayısı;
Öyleyse B sayfasının pagerank değeri şunlarla alakalı değildir:
* B sayfasına gelen ziyaretçi sayısı
* Ak sayfasındaki B linkine tıklanma sayısı
* B sayfasının Google'daki tıklanma sayısıBaşka Sitelere Link VerdirmekPageRank Değerini Arttırmak
PageRank değerinizi arttırmanın yolu sitenize pekçok site tarafından link verilmesiyle olur.
Bu konuda aşağıdaki önerilere uymak doğru olacaktır.
* Sitenize çok çok fazla siteye link verdirmek
* Yüksek PageRank elde etmiş sitelere link verdirmek ( Bunu yaparken dikkatli olun, çünkü illegal içerik sağlayan bir sayfadan PageRank değerini çok düşürebilmektedir.)
* PageRank değeri az olan sayfalara link veriyorsanız, içinde az link olanları tercih etmek
* Google tarafından iyi arşivlenmesine rağmen pageranki sıfır olan sayfalara link vermemek, çünkü bu size hiçbirşey kazandırmayacaktır. Çünkü böyle sayfalar META'larında ya da robot.txt dosyalarında belirtmezlerse google arşivleme yapamamaktadır.
* PageRanki 6 olupta birçok link veren bir sitenin etkisi PageRank'i 4 ama çok az link veren bir siteye oranla düşük olacaktır.
* DMOZ ve Yahoo buna çok iyi iki örnektir. Bunlarla ilgili bilgileri de sizlere vereceğiz.İç Linklerin Önemi
Dış sitelerden link almak güzel ancak kontrolü zor bir olaydır. Diğer taraftan kendi sayfalarınız arasındaki linkler de sayfaların önemini etkilemektedir.
Yani, sayfalarınız pagerankinin yükselmesi büyük oranda sizin de elinizdedir. Başta anlattığımız matematiksel formülden de anımsayacağınız gibi bir sayfa link verdiği sayfaya kendi puanlarını transfer edebilmekteydi.
Gelin şimdi bir sayfanın başka bir sayfa ile link değişimiyle nasıl PageRanklerini yükselttiğini görelim. Alt sayfalarınızın ana sayfanızın PageRank'inden nasibini almasını istiyorsanız, bu sayfalara ana sayfanızda link vermeniz gerekmektedir. Eğer gereğinden fazla link verirseniz de bu seferde etki eden PageRank değeri düşecektir.
Eğer sitenizi optimize etmek isterseniz, öncelikle pagerank değeri yüksek sitelere verdiğiniz linkleri kaldırmakla işe başlamanız gerekmektedir. Çünkü zar zor kazandığınız pagerank değerleri bu sitelere harcanmaktadır. Bu yüzden ana sayfanıza, dış linkler için links.html gibi ayrı bir sayfaya link verip, buradan o sitelere link vermek daha akıllıcadır.
Ayrıca sitenizi sadece belirli sayfaların pageranki yüksek olacak şekilde de dizayn edebilirsiniz. Örneğin bu iş için en güzel örnek sol üst köşeye koyduğunuz site logonuza ana sayfanın linkini vermektir.
PageRankların Anlamı
- Pagerank 0 => bu değerdeki bir site ya yolun başındadır ya da yolun sonundadır.
- Pagerank 1 => pr 1 yani düşük.Yeni başlayan bir webmaster için sevindirici olabilir.Amacı pr olmayan usta webmasterlar için elbette bunun olması veya olmaması birşeyi değiştirmez.
- Pagerank 2 => bu pr değeri "vasat" diyebileceğimiz değerler arasındadır.Amacınız geniş ufuklarsa pagerankım 2 oldu diye sevinmeyin.
- Pagerank 3 => kişisel bir web sitesi açısından iyi bir değerdir.Ama bir şirket profili açısından düşüktür.Ufkunuz geniş ise bu pr değeri sizin için sadece küçük bir armağan olmalı.
- Pagerank 4 => Türkiye'deki uluslararası niteliği olmayan çoğu firmanın pr değeridir.Ayrıca internet üzerinde belli bir amaca yönelmiş siteler için de neredeyse ideal değerdir.
- Pagerank 5 => kendini kanıtlamış en popüler bloglar, haber siteleri ve işlevi sadece web üzerinde olmayan şirketlerin siteleri genel olarak böyledir.
- Pagerank 6 => bu seviyeye ulaşmak gerçekten her yiğidin harcı değildir ve şu an hiçbir kişisel site bu seviyede değildir.(Resmi kökenli sitelerin genel pagerank değeridir. .edu.tr gibi ve pr6 üzeri siteler google'ın 10.000 çalışanı tarafından elle kontrol edilir.
- Pagerank 7 => bir ya da birkaç üniversite sitesinin pr değeri 7 yi göstermektedir.Türkçe wikipedia, yine resmi kurumlar ve yabancı kökenli ama Türkçe olan büyük sitelerin değeridir.
- Pagerank 8 => Türk sitelerinin kalite değerleri böyle gidecek olursa bu değer tavan değer olarak kabul edilmektedir.
- Pagerank 9 => Şu ana kadar hiçbir Türk kökenli site bu değere ulaşamamıştır.Bazı türk üniversite siteleri pr9'dur.
- Pagerank 10 => Bu seviye aynı zamanda zirvedir ve sadece dünyanın en popüler, kaliteli veya önemli siteleri bu dereceyle ödüllendirilir, Pagerank 10 Siteler: www.usa.gov , www.google.com tabi bunlar başlıcaları ve sadece anasayfa olanlar.