Osmanlı, Türkiye ve Ermeniler Kronolojisi

Kısaca: kaynaktaraflı ...devamı ☟

kaynaktaraflı Osmanlı Türkiye ve Ermeniler Kronolojisi:

bgcolor="#e5e5e5"

|

bgcolor="#ffffff" | |

bgcolor="#e5e5e5" | |

bgcolor="#ffffff" | |

bgcolor="#e5e5e5" | |

bgcolor="#ffffff" | |

bgcolor="#e5e5e5" | |

bgcolor="#ffffff" | |

bgcolor="#e5e5e5" | |

bgcolor="#ffffff" | |

bgcolor="#e5e5e5" | |

bgcolor="#ffffff" | |

bgcolor="#e5e5e5" | |

bgcolor="#ffffff" | |

bgcolor="#e5e5e5" | |

bgcolor="#ffffff" | |

bgcolor="#e5e5e5" | |

bgcolor="#ffffff" | |

bgcolor="#e5e5e5" | |

bgcolor="#ffffff" | |

bgcolor="#e5e5e5"

| |

bgcolor="#ffffff" | |

bgcolor="#e5e5e5" | |

bgcolor="#ffffff" | |

bgcolor="#e5e5e5" | |

bgcolor="#ffffff" | |

bgcolor="#e5e5e5" | |

bgcolor="#ffffff" | |

bgcolor="#e5e5e5" | |

bgcolor="#ffffff" | |

bgcolor="#e5e5e5" | |

bgcolor="#ffffff" | |

bgcolor="#e5e5e5" | |

bgcolor="#ffffff" | |

bgcolor="#e5e5e5" | |

bgcolor="#ffffff" | |

bgcolor="#e5e5e5" | |

bgcolor="#ffffff" | |

bgcolor="#e5e5e5" | |

bgcolor="#ffffff" | |

bgcolor="#e5e5e5" | | | |

bgcolor="#ffffff" | |

bgcolor="#e5e5e5" | |

bgcolor="#ffffff" | |

bgcolor="#e5e5e5" | |

bgcolor="#ffffff" | |

bgcolor="#e5e5e5" | |

bgcolor="#ffffff" | |

bgcolor="#e5e5e5" | |

bgcolor="#ffffff" | |

bgcolor="#e5e5e5" | |

bgcolor="#ffffff" | |

bgcolor="#e5e5e5" | |

bgcolor="#ffffff" | |

bgcolor="#e5e5e5" | |

bgcolor="#ffffff" | |

bgcolor="#e5e5e5" | |

bgcolor="#ffffff" | |

bgcolor="#e5e5e5" | |

bgcolor="#ffffff" | |

bgcolor="#e5e5e5" | |

bgcolor="#ffffff" | |

bgcolor="#e5e5e5" | |

bgcolor="#ffffff" | |

bgcolor="#e5e5e5" | |

bgcolor="#ffffff" | |

bgcolor="#e5e5e5" | |

bgcolor="#ffffff" | |

bgcolor="#e5e5e5" | |

bgcolor="#ffffff" | |

bgcolor="#e5e5e5" | |

bgcolor="#ffffff" | |

bgcolor="#e5e5e5" | |

bgcolor="#ffffff" | |

bgcolor="#e5e5e5" | |

bgcolor="#ffffff" | |

bgcolor="#e5e5e5" | |

bgcolor="#ffffff" | |

bgcolor="#e5e5e5" | |

bgcolor="#ffffff" | |

bgcolor="#e5e5e5" | |

bgcolor="#ffffff" | |

bgcolor="#e5e5e5" | |

bgcolor="#ffffff" | |

bgcolor="#e5e5e5" | |

bgcolor="#ffffff" | |

bgcolor="#e5e5e5" | |

bgcolor="#ffffff" | |

bgcolor="#e5e5e5" | |

bgcolor="#ffffff" | |

bgcolor="#e5e5e5" | |

bgcolor="#ffffff" | |

bgcolor="#e5e5e5" | |

bgcolor="#ffffff" | |

bgcolor="#e5e5e5" | |

bgcolor="#ffffff" | |

bgcolor="#e5e5e5" | |

bgcolor="#ffffff" | |

bgcolor="#e5e5e5" | |

bgcolor="#ffffff" | |

bgcolor="#e5e5e5" | |

bgcolor="#ffffff" | |

bgcolor="#e5e5e5" | |

bgcolor="#ffffff" | |

bgcolor="#e5e5e5" | |

bgcolor="#ffffff" | |

bgcolor="#e5e5e5" | |

bgcolor="#ffffff" | |

bgcolor="#e5e5e5" | |

bgcolor="#ffffff" | |

bgcolor="#e5e5e5" | |

bgcolor="#ffffff" | |

bgcolor="#e5e5e5" | |

bgcolor="#ffffff" | |

bgcolor="#e5e5e5" | |

bgcolor="#ffffff" | |

bgcolor="#e5e5e5" | |

bgcolor="#ffffff" | |

Tarih Açıklama Not
1324 Osman Gazi 1324 yılında Bursa`yı başkent yaptıktan sonra, Kütahya`daki Ermenilerin çoğunluğu ve Ermeni ruhani reisliği Bursa`ya nakledilmiştir.
1453 Fatih Sultan Mehmet 1453`de İstanbul`u aldıktan sonra Ermenilerin Bursa`daki ruhani başkanı Hovakim`i İstanbul`a getirmiştir.
1461 Yine Fatih Sultan Mehmet 1461`de yayınladığı bir fermanla Ermeni Patrikliği`ni kurdurmuştur. Bursa`daki Ermeni Piskoposu Hovakim`i (Ovakim) İstanbul`a getirterek kendisine Patrik unvanını vermiş ve Ermenilere birçok haklar tanımıştır.
1478 Belçika, Brüj`e Ermeni göçü
1512 İlk Ermenice Kitap yayınlandı
1514 Yavuz Sultan Selim`in 1514-1516`da Güney Kafkasya ve Doğu Anadolu`yu fethetmesiyle buradaki Ermeniler de aynı cemaat bünyesine alınarak İstanbul Patrikliği`ne bağlanmışlardır.
1567 Türk matbaasının kurulmasından 160 yıl kadar önce Venedik`te matbaacılık eğitimi görmüş olan Sivaslı Apkar adındaki bir papaza İstanbul`da bir Ermeni matbaası açması için izin verildi.
1790 İlk resmi Ermeni Okulu, Amira Miricanyan ve Şnork Mığırdıç tarafından Kumkapı Fıçıcı Sokak`ta kuruldu.
1823 Artin Bezciyan adlı Ermeni, Kumkapı`da Bezciyan Okulu`nu kurdu.
1824 Patrik Karabet, Ermenice gramer okutan Kumkapı Okulu`nu Patrikhane`nin himayesine aldı.
1839,Temmuz,1 Tanzimat ile bütün vatandaşlar ``Osmanlı Vatandaşı`` sayıldı. Gayrimüslimlerle ilgili ayrıcalıklar kısmen kaldırılmıştır. Zorunlu askerlik başlatılmıştır.
1840 Bu yıldan itibaren gayrimüslim hakimlerde mahkemelerde görev almaya başladı.
1847 Gayrimüslimlerin de orduya girip albay rütbesine kadar yükselmesi kararlaştırıldı.
1853,Ekim,22 Ermeni Maarif Komisyonu kuruldu.
1863 99 maddeden oluşan Ermeni Milleti Nizamnamesi`ni bir fermanla Babıali`ye onaylatılmıştır ve yürürlüğe girmiştir.
1976,Aralık,23 Kanuni Esasi, Babıali önündeki meydana kurulan kürsüde halka ilan edildi ve seçim hazırlıkları başladı.
1877,Mart,19 Seçimler yapıldı. Kurulan Mecliste Ermeni milletvekilleri de yer aldı.
1877,Aralık,7 Ermeni Milli Meclisi, Ermeni halkının askere yazılarak savaşa katılma kararını aldı.
1878,Nisan,13 İstanbul Ermeni Patriği Nerses, İngiltere Dışişleri Bakanı Salisbury`ye gönderdiği muhtırada, Türklerle beraber yaşayamayacaklarını bildirdi.
1878,Temmuz,13 Berlin Antlaşması imzalandı. Bu antlaşmaya, Osmanlı Ermenileriyle ilgili 61. madde eklendi.
1878,Ağustos,3 İngiltere Dışişleri Bakanı Lord Salisbury, İstanbul Büyükelçisi Layard`a gönderdiği talimatta, Osmanlı Hükümeti`nin Doğu`da reformlara başlaması gerektiğini bildirdi.
1890,Haziran,20 Erzurum İsyanı
1890,Temmuz Kumkapı Nümayişi
1890 I. Sason İsyanı
1892-1893 Merzifon, Kayseri, Yozgat isyanları
1895,Eylül,30 Babıali olayı
1895,Kasım Maraş`ta isyan teşebbüsü
1896,Ekim,30 İstanbul`da Ermeni eylemi
1896,Haziran,1 I. Van isyanı
1896,Ağustos,26 Osmanlı Bankası Baskını ve Olaylar
1904 II. Sason isyanı
1905,Temmuz,21 Yıldız suikast teşebbüsü.
1908 Ermenilerin Jamanak adlı gazetesi yayın hayatına başladı.
1908 İkinci Meclis açıldı ve Ermeni komitecilerden bazıları Millet Meclisi`ne girdi.
1909,Nisan,14 Adana`da Ermeni isyanı
1915,Nisan,15 II. Van İsyanı
1925,Nisan,24 Osmanlı Devleti aleyhinde faaliyette bulunan Ermeni komiteleri kapatıldı. Bu komitelerin idarecilerinden 2345 kişi tutuklandı.
1915,Mayıs,3 Ermenilerin Van`da büyük çaplı saldırıları sonucunda çok sayıda müslüman öldürüldü.
1915,Mayıs,27 Tehcir Kanunu çıkarıldı.
1918,Şubat,1 Ermeni komitacı Arşak tarafından Bayburt`ta yapılan saldırılarda birçok müslüman öldürüldü.
1918,Nisan,25 Ermeni komitacılar tarafından Kars`ın doğusundaki Subatan köyünde 750 Müslüman`ın öldürülmesi.
1918,Mayıs,1 Ermeni komitacılar tarafından Kars`ta aralarında çocuklarında bulunduğu 60 Müslüman`ın öldürülmesi.
1919,Kasım,20 Osmanlı bürokrasisinde üst düzeyde görev yapan Bogos Nubar Paşa ve Şerif Paşa, Ermeni-Kürt bağımsızlık belgesini imzaladılar.
1920,Ocak,12 450 kişilik Ermeni süvari birliğinin Antep`in Arapdar köyünde Müslümanlar`a yaptığı saldırı.
1920,Aralık,2 Gümrü Anlaşması imzalandı.
1921,Mart,15 Talat Paşa, Berlin`de Ermeniler tarafından suikast sonucu öldürüldü.
1921,Aralık,6 Sait Halim Paşa, Roma`da Ermeniler tarafından suikast sonucu öldürüldü.
1921,Mart,16 Moskova Anlaşması imzalandı.
1921,Mart,18 Ermeni Misak Torlakyan, Azerbaycan İçişleri Bakanı Cevanşir Han`ı, Tepebaşı`ndaki Pera Palas Oteli önünde öldürdü.
1921,Ekim,18 Kars Anlaşması imzalandı.
1922,Temmuz,22 Cemal Paşa, Tiflis`te Ermeniler tarafından öldürüldü.
1923 Ermeni asıllı Münib Boya, Van milletvekili olarak Büyük Millet Meclisi`ne girdi.
1923,Temmuz,24 Lozan Anlaşması imzalandı
1934 Franz Werfel`in, "Musa Dağ`da Kırk Gün" adlı romanı, ABD`de İngilizce yayımlandı.
1935,Aralık,15 Pangaltı Ermeni Kilisesi`nde toplanan bir grup Ermeni, Franz Werfel`in, "Musa Dağ`da Kırk Gün" adlı eserini "Türk milleti hakkında iftiralarla dolu olduğu" gerekçesiyle yaktı.
1936 Franz Werfel`in, "Musa Dağ`da Kırk Gün" adlı eserinin Fransa`da yayımlanması, Türk basınının tepkisini çekti.
1937 Cevat Rıfat Atilhan, "Musa Dağı" adında kitap yazarak, Franz Werfel`in eserinin gerçekleri yansıtmadığını bildirdi.
1943 Ermeni asıllı Berç Türker Keresteci, Afyonkarahisar milletvekili oldu.
1957 Mığırdıç Şellefyan, 27 Ekim seçimlerinde, Demokrat Parti listesinden İstanbul milletvekili seçildi.
1964 Kıbrıs Dışişleri Bakanı Kipriyanu Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi`nde "Ermeni Meselesini" ortaya atarak Türkiye aleyhine karar çıkarmaya çalıştı.
1965,Nisan,24 Brezilya`nın Sao Paulo kentinde, Ermeniler tarafından Türkiye aleyhine gösteri düzenlendi.
1969,Nisan,24 Londra`da, Türk Elçiliği önünde Ermeniler tarafından gösteri yürüyüşü tertip edildi.
1973,Ocak,27 Türkiye`nin Los Angeles Başkonsolosu Mehmet Baydar ve yardımcısı Bahadır Demir, Mığırdıç Yanıkyan adlı Ermeni tarafından öldürüldü.
1975,Ocak,20 ASALA örgütü kuruldu.
1975,Ekim,22 Viyana`da, Türkiye Büyükelçisi Daniş Tunalıgil öldürüldü.
1975,Ekim,22 Paris`te, Türkiye Büyükelçisi İsmail Erez ile polis Talip Yener öldürüldü.
1976,Şubat,16 Türkiye`nin Beyrut Büyükelçiliği Birinci Katibi Oktay Cerit öldürüldü.
1976,Mayıs,28 Türkiye`nin Zürih Çalışma Ateşeliği Bürosu bombalandı. Saldırının faili olarak Noubar Soufoyan adlı bir Ermeni yargılandı ve suçu sabit görülerek 15 ay hapis cezasına çarptırıldı.
1977,Mayıs,29 İstanbul Yeşilköy Havaalanı`na ve Sirkeci garına patlayıcı madde atıldı, saldırıda 4 kişi öldü ve 31 kişi yaralandı. Saldırıları "Aşırı Ermeni Hareketleri Örgütü" üstlendi
1977,Haziran,9 Türkiye`nin Vatikan Büyükelçisi Taha Carım öldürüldü.
1978,Ocak,3 Türkiye`nin Brüksel Büyükelçiliği`ne patlayıcı madde atıldı. Saldırıyı "Ermeni Yeni Direniş Örgütü" üstlendi.
1978,Ocak,3 Londra`daki Türk bankasına patlayıcı madde atıldı. Saldırıyı "Ermeni Yeni Direniş Örgütü" üstlendi.
1978,Haziran,2 Madrit`te, Büyükelçi Zeki Kunaralp`ın eşi Necla Kunaralp ve emekli Büyükelçi Beşir Balcıoğlu öldürüldü.
1978,Temmuz,8 Türkiye`nin Paris Büyükelçiliği, Çalışma Ataşeliği ve Türkiye Turizm Bürosuna patlayıcı maddeler atıldı. Saldırıyı "Ermeni Soykırım Adalet Komandoları" üstlendi.
1978,Aralık,6 Türkiye`nin Cenevre Başkonsolosluğu`na patlayıcı madde atıldı. Saldırıyı "Ermeni Yeni Direniş Örgütü" üstlendi.
1978,Aralık,17 THY Cenevre Bürosuna patlayıcı madde atıldı. Saldırıyı ASALA üstlendi.
1979,Nisan,15 Yunan Hükümeti, Atina`nın Nea Simirna meydanında "`Ermeni İntikam Anıtı"nın dikilmesine izin verdi.
1979,Ağustos,22 Türkiye`nin Cenevre Başkonsolosluğu`nda Konsolos Yardımcısı Niyazi Adalı`ya karşı suikast düzenlendi. Saldırıda 3 kişi yaralandı. Saldırıyı ASALA üstlendi.
1979,Ağustos,27 THY Frankfurt Bürosuna patlayıcı madde atıldı. Saldırıyı ASALA üstlendi.
1979,Ekim,4 THY Kopenhag Bürosuna patlayıcı madde atıldı. Saldırıyı ASALA üstlendi.
1979,Ekim,12 Lahey`de, Türkiye`nin Amsterdam Büyükelçisi Özdemir Benler`in oğlu Ahmet Benler öldürüldü.
1979,Aralık,22 Paris`te Turizm Müşaviri Yılmaz Çopan öldürüldü.
1980,Ocak,10 THY Tahran Bürosuna bombalı saldırı düzenlendi. Saldırıyı ASALA üstlendi.
1980,Şubat,6 Türk Büyükelçisi Doğan Türkmen, Bern`de saldırı sonucu yaralandı.
1980,Mart,10 Ermeni teröristler THY`nın Roma Bürosunu bombaladılar. Saldırıda 2 İtalyan hayatını kaybetti, 14 İtalyan da yaralandı.
1980,Nisan,8 ASALA, Sayda toplantısında, Kürtlerle Ermeniler arasında benzerlik olduğunu iddia ederek Kürtleri kan kardeşi olarak ilan etti.
1980,Nisan,17 Türkiye`nin Vatikan Büyükelçisi Vecdi Türel silahlı saldırıya uğradı. Koruma görevlisi Tahsin Güvenç yaralandı.
1980,Nisan,19 ASALA, Marsilya Türk Konsolosluğu`na roketatarlı saldırı düzenledi.
1980,Temmuz,31 Türkiye`nin Atina İdari Ateşesi Galip Özmen ve kızı Neslihan Özmen öldürüldü.
1980,Ağustos,5 Lyon`da, Ermeniler tarafından konsolosluğun basılması sonucu Kadir Atılgan, Ramazan Sefer, Kavas Bozdağ ve Hüseyin Toprak adlı vatandaşlar yaralandı.
1980,Eylül,26 Paris`te, Türkiye Basın Ataşesi Selçuk Bakkalbaşı silahlı saldırıya uğradı ve ağır yaralandı.
1980,Kasım,10 ASALA örgütü, Strasburg Türk Konsolosluğu`na bir saldırı düzenledi.
1980,Aralık,17 Türkiye`nin Sidney Başkonsolosu Şarık Arıkyan ile koruma polisi Engin Sever öldürüldü.
1981,Ocak,13 Türkiye`nin Paris Büyükelçiliği Maliye Müşaviri Ahmet Erbeyli`nin arabasına bomba konuldu. Erbeyli kurtuldu.
1981,Mart,4 Paris`te Çalışma Müşaviri Reşat Moralı ile din görevlisi Tecelli Arı öldürüldü.
1981,Nisan,3 Kopenhag`da, Çalışma Müşaviri Cavit Demir, evine giderken Ermeni teröristlerce kurşunlandı ve ağır şekilde yaralandı.
1981,Haziran,9 Cenevre`de, sözleşmeli sekreter olarak görev yapan Mehmet S. Yergüz öldürüldü. Olayı ASALA üstlendi.
1981,Eylül,24 Türkiye`nin Paris Başkonsolosluğu`nu basan Ermeniler, güvenlik görevlisi Cemal Özen`i öldürdüler.
1981,Ekim,3 Türkiye`nin Roma Büyükelçiliği 2. Katibi Gökberk Ergenekon, Ermeni teröristlerin silahlı saldırısında ağır yaralandı.
1982,Ocak,28 Los Angeles`da, Türkiye Başkonsolosu Kemal Arıkan, Harry Sasunyan ve Kirkor Saliba tarafından öldürüldü.
1982,Nisan,8 Türkiye`nin Ottowa Büyükelçiliği Ticari Müşaviri Kemalettin Kani Güngör silahlı saldırı sonucu yaralandı.
1982,Mayıs,5 Türkiye`nin ABD Boston Bölgesi Fahri Konsolosu Okan Gündüz
1982,Haziran,7 Türkiye`nin Lizbon Büyükelçiliği İdari Ataşesi Erkut Akbay öldürüldü.
1982,Haziran,7 Türkiye`nin Ottava Büyükelçiliği Askeri Ataşesi Atilla Altıkat silahlı saldırıya uğradı.
1982,Haziran,7 Türkiye`nin Bulgaristan Burgaz Başkonsolosluğu İdari Ataşesi Bora Süelkan silahlı saldırıya uğradı.
1982,Haziran,7 Türkiye`nin Lizbon Büyükelçiliği Maslahatgüzarı Yurtsev Mıhçıoğlu`nun eşi Cahide Mıhçıoğlu silahlı saldırıya uğradı.
1982,Haziran,7 Türkiye`nin Kanada Büyükelçiliği görevinde bulunan Coşkun Kırca silahlı saldırıya uğradı.
1982,Ağustos,3 3 Ermeni terörist, Ankara Esenboğa Havalanında silahlı, bombalı saldırı düzenlediler. Otomatik silahlarla ve bombalarla orada bulunanlara saldıran teröristler, 3`ü emniyet görevlisi olan toplam 9 kişiyi öldürdüler ve 78 kişiyi yaraladılar. Levon Ekmekçiyan isimli terörist yakalandı
1982,Ağustos,10 Artin Penik adlı Ermeni, Esenboğa Havalanındaki saldırıyı protesto etmek için kendini yaktı.
1983,Ocak,29 Levon Ekmekçiyan, 1982 yılı Esenboğa baskını nedeniyle Ankara`da idam edildi.
1983 Harut Levonyan ve Rafi Elbekyan adlı iki Ermeni militan tarafından Türkiye`nin Yugoslavya Büyükelçisi`ne düzenlenen suikast sırasında, yoldan geçen bir Belgrad`lı öldü.
1983,Temmuz,15 ASALA mensubu teröristler, Paris Orly Havalimanı THY Bürosuna bombalı saldırı düzenledi. Olayda, 4`ü Fransız, 2`si Türk, 1`i ABD`li ve 1`i İsveç`li olmak üzere toplam 8 kişi hayatını kaybetti. 60 kişi de yaralandı.
1983,Temmuz,27 Türkiye`nin Lizbon Büyükelçiliği`ni basan 5 Ermeni ölü olarak ele geçirildi.
1985,Mart,12 Ottowa Büyükelçiliği, silahlı, bombalı 3 Ermeni terörist tarafından basıldı. Kanada`lı koruma görevlilerinden biri vurulup öldürüldü. Büyükelçi Coşkun Kırca yaralı olarak kurtuldu.
1997,Mart,20 Taşnaksutyun örgütü liderlerinden Robert Koçaryan, Ermenistan Başbakanı oldu.
1998 PKK örgütü lideri Abdullah Öcalan, Ermenistan yönetiminden, örgüte özel köy tahsis edilmesini istedi.


Kaynaklar



Kaynaklar

Vikipedi

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.