} Orta Asya'da kurulan kültür merkezlerinin tarihi m.ö.5000 yıllarına kadar uzanmaktadır. Burada yapılan kaılar sonucu Yontma Taş Çağına uzanan gelişmiş kültür bölgeleri ortaya çıkarılmıstır. Kazılarda elde edilen bulgular bu kültürlerin Orta Asya'da kurulan Türk devletlerini birçok yönden etkilediği alasılmıştır. Anav kültürü Türkistan'da Aşkabat yakınlarında yapılan kazılarda ortaya çıkarılmış en eski kültürdür. Afanesyevo kültürü ise Altay - Sayan dağlarında kuzey batısında yapılan kazılarda ortaya çıkarılmıştır. Türklerin en eski kültürüdür. Andronova kültürü, Hazar Denizi'nin kuzeydogusundanUral Dağlarına kadar uzanan bölgede en geniş yayılma alanına sahip kültürdür. Tunçtan ve altından yapılmıs eşyalar ilk defa bu kültür bölgesinde bulunmuştur. Bu bölgede yapılan kazılarda ok ucları, iğne, bilezik, küpe, tarak vb, eşyalar buşunmuştur.
