Naupactus Deniz Muharebesi

Naupactus Deniz
Muharebe
si, Peloponez Savaşı'nın ilk yıllarında Korint Körfezi'nde Phormio komutasındaki Atina filosu ile Sparta'lı amiral Cnemus komutasındaki Peloponez Birliği filosu arasında MÖ 429 yılında gerçekleşen bir deniz muharebesidir. Birkaç hafta önce yapılan Rhium Deniz

Muharebe

si'nin bir bakıma devamıdır. Bu muharebede Peloponez filosu, Korint Körfezi çıkışını kontrol eden ve Atina'nın bir üs olarak yararlandığı Naupactus'u ele geçirmeyi amaçlamıştır. Esasen aynı gün içinde yer alan iki çatışmadır. İlk çatışmada Atina filosunun dokuz gemisi muharebe dışı kalmış, diğer gemiler Naupactus Limanı'na çekilmiştir. Burada yirmi Peloponez gemisiyle yapılan muharebede ise altı Peloponez gemisi Atinalılar tarafından ele geçirildi. Fakat sonuç olarak Peloponez filosu Korint Körfezi çıkışından çekilmiştir. Yakın geçmiş Peloponez Birliği ile Atina arasında Peloponez Savaşı'nın başlamasının hemen ardından Sparta, Attika'yı istila ederek yakıp yıkmıştı. Sparta kralı Arkhidamos'un buradaki stratejisi, Atina'nın tarımsal üretim alanlarını tahrip ederek onu teslime zorlamaktı. Atina ise Perikles'in stratejisine bağlı kalarak Sparta ile kara muharebesine girmekten kaçınarak Attika'daki halkı kent surları ardına çekmişti. Perikles'in stratejisi Atina'nın üstün deniz gücüyle sonuç aramasını öngörüyordu. Ancak Peloponez Savaşı'nın on yıllık ilk dönemi olan ve Arkhidamos Savaşı olarak bilinen bu evrenin ikinci yılında, MÖ 430'da Atina'da bir veba salgını başgöstermiş ve kentteki halkın, Perikles de aralarında olmak üzere yüzde otuzunun ölümüne neden olmuştur. Veba, donanma mürettebatı arasında da yayılınca Atina'nın denizlerdeki faaliyetleri kısıtlanmış oldu. Bu durumdan yararlanarak Peloponez Birliği denizde de Atina karşısında bir üstünlük sağlamak amacıyla Yunanistan'ın kuzeybatısındaki Akarnania'yı ve birkaç adayı istila etmeyi planlamıştır. Esasen fikir, Akarnania'nın kuzeyinde, MÖ 7. yüzyılda kurulmuş bir Korint kolonisi olan Ambracia'ya aitti. Bu kuvvetleri desteklemek üzere Korint ve diğer bazı Peloponez Birliği üyelerinin katılımıyla oluşturulan filo, Korint Körfezi üzerinden bölgeye gönderilmiştir. Ancak Atinalı komutan Phormio komutasına verilen 20 triremelik bir filo, bir süre önce Korint Körfezi'nin en dar yerinin kuzey kıyısındaki Naupactus'a gönderilmişti. Phormio, Peloponez filosunu izlemiş, Körfez dışında savaşa zorlamış ve Rhium Deniz

Muharebe

si'nde 12 gemiyi ele geçirmişti. Her ne kadar Peloponez filosu bu kayba karşın operatif hedeflerine ulaşmışlarsa da karadaki muharebede Cnemus kuvvetleri yenilgiye uğramış olduğu için harekat başarılı bir sonuca ulaştırılamamıştı. Hem karada hem denizde yenilen bu kuvvetler Mora Yarımadası'nın kuzeybatı kıyılarına çekildiler.

Muharebe

öncesi Kısa süre sonra ünlü Spartalı general Brasidas'ın da aralarında bulunduğu bir danışma grubu ile birlikte takviye alan bu kuvvetlerlin savaş gemisi sayısı 77'ye ulaşmıştır. Brasidas ve yanındakiler, Rhium

Muharebe

si'nde filonun kötü sevk ve idare edildiği görüşünde olmaları dolayısıyla kızgındılar. Bu arada Atina, General Phormio Atina'ya haberci göndererek elde ettiği başarı ve olası bir çatışma için yürüttüğü hazırlıkları hakkında bir rapor iletmiştir. Böyle bir çatışmayı çok yakın görüyordu. Aynı zamanda olabildiğince kısa sürede kuvvetlerinin takviye edilmesini de istemiştir. Yirmi gemilik bir takviye gönderilebilirdi ama bu gemiler daha önce Girit'e gönderilmişti. Muharebe Sonunda Peloponez filosu harekete geçmeye karar verdiğinde dört hat olarak düzenlendiler. Sağ kanada en deneyimli mürettebatın bulunduğu 20 gemi yerleştirildi. Filo sahil boyunca doğu yönünde ilerlerken kara ordusu da karadan onlara paralel ilerlemektedir. Phormio için zor bir karar anıdır.

Muharebe

ye girmekten kaçınırsa Naupactus elden çıkacaktır.

Muharebe

yi kabul ederse Korint Körfezi'ne girecek ve kaçındığı dar sularda çarpışmak zorunda kalacaktır. Bununla birlikte Naupactus'u gözden çıkarmak mümkün değildir. Phormio zorunlu olarak filoyu tek hat olarak düzenleyip Peloponez filosunu körfezin kuzey kıyılarından doğu yönünde hareketle izlemiştir. Naupactus'a çekilen Atina gemilerinden biri daha elden çıktı ve on gemi limana ulaşmayı başardı. Bu gemiler, Apollon Tapınağı'nın karşısında kıyıya yakın, peşlerinden gelen Peloponez gemilerine karşı, pruvalarını onlara çevirerek savunma durumu aldılar. Sonuçları Her iki taraf da, Peloponezliler ilk çatışmada, Atinalılar ise Naupactus Limanı'ndaki çatışmada galip geldiklerini göz önüne alarak kendini galip taraf olarak görmüştür. Esasen Atina filosu takviyelerle bile Peloponez filosunun yarısı güçteydi. Yine de Peloponez Birliği, bu bölgede savaşın operatif hedefine ulaşmakta başarısız olmuştur. Dış bağlantılar * Harita

Kaynaklar

Vikipedi

Naupactus Deniz Muharebesi