Türkçe Bilgi: Napoleon III

Napoleon III on dokuzuncu yüzyıl Fransa İmparatorlarından. 20 Nisan 1808'de Paris'te doğdu. Birinci Napoléon'un kardeşi Louis Bonaparte'ın oğlu olup, annesi Hortense de Beauharnais'tir. Asıl adı Charles Louis Napoléon'dur.

Çocukluğu amcası Birinci Napoléon'un tahttan el çektirilip, Bonaparte ailesinin Fransa'dan kovulmasıyla çeşitli Avrupa ülkelerinde geçti. Almanya, İsviçre ve İtalya'da yaşadı. Gençliğinde özel bir eğitim gördü. Askerliği bırakıp, siyasete atıldı. İtalya'da siyasi hadiselere katıldı. 1832'de amcası BirinciNapoléon'un davasına sahip çıkarak, varisi olduğunu ispatlarcasına faaliyetlere girdi. 1832'de İsviçre'de siyasi ve askeri kitaplar yazmaya başlayıp, yayınlatarak dağıttırdı. Hükümet darbesiyle iktidar olmak istedi. Bir yüzbaşıyla anlaşıp 30 Ekim 1836'da askeri darbeye teşebbüs etti ancak başaramadı. Fransa Kralı Louis Philippe, onu mahkeme ettirmeden Amerika'ya gönderdi. Amerika'da fazla kalmayıp, İsviçre'ye döndü. Fransa hükümetinin baskısıyla İsviçre'den çıkarılınca Londra'ya gitti. İngiltere'de siyasi çevrelerle münasebette bulundu. Napoléon'un Fikirleri kitabını yazıp, Fransızca ve İngilizce yayınlattı. 1840'ta amcasının kemikleri St. Halen Adasından Paris'e nakledildiğinde tekrar hükümet darbesine teşebbüs ettiyse de, yine başaramadı. Yakalanıp, ömür boyu hapisle cezalandırıldı. Hapsedildiği Ham Kalesinde yazmaya devam etti. Küçük kitap, makale ve yazılardan başka Sefaletin Yok Edilmesi adlı kitabını yazdı. 1846'da hapishaneden kaçıp, önce Belçika'ya, sonra da İngiltere'ye gitti. Avrupa'da 1848 ihtilalleri başlayınca Fransa'ya döndü. Halkın desteğini sağlama faaliyetlerine başladı. Aday olmadığı halde, Paris ve üç eyaletten Millet Meclisine seçildi. Kabul etmeyip, talihin bütünüyle şahsına dönmesini bekledi.

Cumhurbaşkanlığına aday gösterilerek, diğerlerine büyük bir fark yaptı ve 10 Aralık 1848 tarihinde Cumhurbaşkanı seçildi. Dört yıl olan Cumhurbaşkanlığını uzatmak için, 2 Aralık 1851'de hükümet darbesi yaptı. 20 Aralık 1851'deki Halk oylamasında büyük bir çoğunlukla Cumhurbaşkanlığı müddetini on yıla çıkarttı. Bir yıl sonra tekrar halk oylaması yaptırarak, Cumhurbaşkanlığını bırakıp, kendisini imparator seçtirdi. 2 Ekim 1852'de Bonaparte Hanedanından Üçüncü Napoléon ünvanıyla Fransa İmparatoru oldu.

Üçüncü Napoléon; 1852'den 1870 yılına kadar on sekiz yıl süren imparatorluk devrinde, Fransa her bakımdan ilerledi. Kara, deniz ordusunu ve ekonomiyi kuvvetlendirdi. Fransa ekonomisini ve ülkesini tanıtmak için büyük sergiler açtı. Avrupa ve Asya hükümdarlarını Fransa'ya davet etti. 1867 Paris Milletlerarası Fuarına Osmanlı Sultanı Abdülaziz Hanı da davet ederek ülkesini gezdirdi. Çin'de sömürge kurup, Çin ile Avrupa'nın ticarette bulunmasında İngiltere ile ortak hareket etti. Çin'in Avrupa limanlarında ticaret yapmasını ve batıya açılmasını sağladı. Fransa'daki siyasi faaliyetleri kontrol altına alıp, sosyalistlere karşı cephe aldı. Liberalizm'e açıldı. 8 Mayıs 1870 halk oylamasıyla Liberalizm'i kabul ettirdi. İktidarının son yıllarında, Liberal İmparatorluk denemesini tatbik edemedi.

Dış politikada barışçı bir siyaset güttü. İngiltere'yle ortak hareket etti. Kırım Harbinde Osmanlı Devleti ile müttefik oldu. İngiltere ve İtalya ile beraber Ruslara karşı Kırım'a donanma gönderdi. Kırım Harbi sonrasında görüşmelerin ülkesinde yapılmasını sağladı. 30 Mart 1856 Paris Antlaşmasıyla dünya kamuoyunda Fransa'nın prestijini yükseltti. İtalya meselesinde Avusturya ile anlaşmazlığa düştü. Avusturyalıları İtalya'dan çıkarmak için teşebbüs ettiyse de kazandığı birkaç zaferi devam ettiremedi. İtalya'daki Nasyonalist hareketi kontrol altında tutamadı. Nice ve Savoie'yi İtalya'dan alıp, ilhak edince, İngiltere ile münasebetleri bozuldu. Meksika'da Latin İmparatorluğu kurmak istedi. Kuzey Amerika'daki Birleşik Devletleriyle arası açıldı. Meksika'daki Latin İmparatorluğunu kurmakla vazifelendirdiği Avusturyalı Arşüdük Maximilian'ın 1862'de idam edilmesiyle bu teşebbüsü de başarısızlığa uğradı. Almanya'nın birleşmesini istedi. Bu teşebbüsü de 1866'da Prusya'nın Avusturya'ya savaş açmasıyla değişik bir hal aldı. Prusya'nın Avusturya'yı yenmesiyle, Fransa-Prusya münasebetleri de bozuldu. Fransa Donanmasını güçlendirip, buharlı ve zırhlı gemilerle takviye edip, donatınca Uzak Doğu'da İngiltere ile menfaat çatışması içine girdi. Üçüncü Napoléon Fransız Nasyonalisti olmayıp, idealist olduğundan dış politikada büyük hadiselerin içine girmekten çekindi ve savaştan devamlı kaçındı.

Üçüncü Napoléon'un sonunu, Avrupa'daki Nasyonalist hareketler hazırladı. İspanya'daki iç hadiseler, Fransa, Prusya münasebetlerini savaşa sürükledi. Prusya'nın İspanya tahtına Alman asıllı Hohenzollerin Hanedanından Leopold'u teklifi Üçüncü Napoléon'u kızdırdı. 1870'te hazırlıksız olarak Prusya'ya savaş açtı. Şahsiyetine karşı bir vaziyet olmasına rağmen hasta haliyle ordusunun başında sefere çıktı. Fransız ordusu Sedan'da çembere alındı. Üçüncü Napoléon 2 Eylül 1870'te teslim oldu. Napoléon'un esir olmasıyla, Fransa'da Cumhuriyet ilan edildi. Almanlar, Üçüncü Napoléon'u serbest bırakınca, İngiltere'ye gitti. Chislehurs'a yerleşip, 9 Ocak 1873 tarihinde ölümüne kadar orada yaşadı. Üçüncü Napoléon 1853'te İspanyol Kontesi Eugenie de Montijo ile evlenip, 1856'da Louis adıyla bir oğlu olmuştur. Louis'in 1879'da ölümüyle Bonaparte Hanedanı da sona erdi.

Kaynak: Rehber Ansiklopedisi

Napoleon Iii

III. Napolyon

Napolyon Bonapart

Austerlitz Muharebesi

IV. Carlos

I. Ferdinando

Jean-Baptiste Carpeaux

1811

Europa Universalis III