Türkçe Bilgi logo TürkçeBilgi

Mütenebbi

Kısaca: Ebu'ṭ-Ṭayyib el-Mutenebbî, tam adıyla Ebu'ṭ-Ṭayyib Aḥmed bin el-Ḥuseyn b. el-Ḥasan bin Ebu'ṣ-Ṣamed el-Cufî el-Kindî el-Kûfî 10. yüzyılda yaşamış, Arap şiirinin en önemli isimlerinden biri kabul edilen şair. ...devamı ☟

Ebu'ṭ-Ṭayyib el-Mutenebbi, tam adıyla Ebu'ṭ-Ṭayyib Aḥmed bin el-Ḥuseyn b. el-Ḥasan bin Ebu'ṣ-Ṣamed el-Cufi el-Kindi el-Kufi 10. yüzyılda yaşamış, Arap şiirinin en önemli isimlerinden biri kabul edilen şair.

Yaşamı

Ebu Tayyip, 905 yılında bugünkü Irak sınırları içinde olan Kufe'nin Kinde mahallesinde doğdu. Babası sakalık yapıyordu. Öğrenimine Kufe'de başladı fakat 925'de patlak veren Karmati isyanı dolayı Semave Çölüne göç etti. Babası ile birlikte Suriye'nin değişik yerlerini gezdi. Bu sayede saf Arapça'yı öğrendi ve ez-Zeccac (ö. 311/924), İbnu's-Serrac (ö. 316/928), Ebu-l Ḥasan el-Aḥfeş (ö. 315/927), Ebu Bekr Muḥammed b. Dureyd (ö. 321/933) ve Ebu Ali el-Farisi (ö. 377/987) gibi dönemin aydınları ile tanıştı. Aynı zamanda Ebu Umar ez-Zahid, Nifṭaveyh ve İbn Durusteveyh'den edebiyat, dil bilgisi ve şiir dersleri aldı. Ebu Tayyip'in lakabı olan El Mütenebbi, "peygamberlik taslayan, geleceği haber veren" anlamına gelmektedir. Ebu Tayyip'in bu lakabı almasına "ben şiirle geleceği haber veren ilk kişiyim" şeklindeki mısrasının ya da "ben cömertliğin kardeşi, kafiyelerin ilahı, düşmanların zehri ve kıskançları kızdıranım" ve "Öyle bir milletin içindeyim ki -Allah ıslah etsin onları - Salih’in Semud kavmi arasında garip kalışı gibi ben de aralarında garip kaldım" şeklindeki beyitlerinin neden olduğu ileri sürülmüştür. Bir diğer görüş ise Lazkiye'deki ağır vergilere karşı isyan hareketine katılması ve isyan edenlere isnat edilen yalancı peygamberlik suçlamasıyla Humus Emiri Lülü tarafından hepsedilmesinin bu lakabı almasına neden olduğudur. Suriye'deki gezilerinden sonra 948'de Halep emiri Halep Emiri Seyfuddevle Ali bin Ḥamdan'ın yanına giderek bağlılığını bildirdi, emirden hediyeler aldı ve maaşa bağlandı. Ancak emirin huzurunda naivci İbn Haleveyh ile girdiği bir tartışmada aciz kalıp İbn Haleveyh'in cebinden çıkardığı bir anahtarla Mütenebbi'nin yüzüne çizmesine emirin sessiz kalmasına sinirlenip Halep'i terketti. 957'de Mısır'a gitti. İhşidi emiri Kafur'a methiyeler yazmasına karşın, emir "peygamberlik iddiasında bulunan krallık iddiasında da bulunur" diyerek önce söz verdiği valilik sözünü tutmadı. Emirin bu hareketine sinirlenip onu hicveden şiirler yazdı ve Mısır'dan kaçtı. Kafur şairi yakalamaları için arkasından adamlar gönderdiyse de yakalanmadı. 958'de Bağdat'a gelen şair iktidardaki Müizzüddevle Büveyh ve veziri el-Muhellebi'yi övemeyeceğini anlayınca Errecan'a gidip İbn-ul-Amid'e övgüler yazdı. Bu arada İran'daki Büveyh kolundan Adududdevle'den davet alınca Şiraz'a gitti. Şiraz'dan Bağdat'a gitmek için ayrılan Mütenebbi, yolda daha önceden hicvettiği Fatik b. Ebi‟l-Cehl el-Esedi ve adamlarıyla karşılaştı ve 965'de Bağdat'ın batısında Deyrul-Akul yakınlarında oğlu Muhassad ve kölesi Muflih ile birlikte öldürüldü. *

Dipnotlar

Kaynaklar

Vikipedi

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.