Türkçe Bilgi logo TürkçeBilgi

Mustafa Hayrullah Diker

Kısaca: Mustafa Hayrullah Diker (d. 30 Ekim 1875, İstanbul – ö. 23 Ağustos 1950), Türk doktor, asker, akademisyen, siyasetçi. ...devamı ☟

Mustafa Hayrullah Diker (d. 30 Ekim 1875, İstanbul – ö. 23 Ağustos 1950), Türk doktor, asker, akademisyen, siyasetçi. Türkiye’de nörolojinin öncülerindendir. İlk Türkçe adli tıp kitabının yazarıdır. VI. ve VII. dönem TBMM’de milletvekili olarak görev yapmış bir siyasetçidir. Yaşamı 1875 yılında İstanbul'da dünyaya geldi. Babası, Şehremaneti memurlarından Mehmet Salih Efendi’dir. İlköğrenimini Üsküdar Rüstem Paşa İptidai Mektebi'nde, orta öğrenimini Fatih Askeri Rüştiyesi’nde, lise öğrenimini Mülkiye İdadisi’nde tamamladıktan sonra Askeri Tıbbiye’de yüksek öğrenim gördü. 1897’de yüzbaşı rütbesiyle mezun oldu. Tıbbiyeden mezun olduktan sonra, bir sene Manastır Askeri Hastanesi'nde görev yaptı. 1898'de İşkodra fırkasına mensup bir tabur tabipliğine, 1900'de Kastamonu vilayeti frengi mücadele tabipliğinde, 1905'te Bahriye Merkez Hastanesi’nde çalıştı.

Paris yılları

1910'da Savunma Bakanlığı’nın sağladığı burs ile akliye ve asabiye hastalıkları ihtisasını yapmak için Paris’e gitti ve üç sene kaldı. Paris’teki ilk yılında Paris Üniversitesi Tababeti Adliye ve Akliye Enstitüsü'nde akıl hastalıkları öğrenimi gördü ve adli tıp diplomasını aldı. Ardından iki sene staj yaparak sinir hastalıkları ihtisasını tamamladı.

Mesleki yaşamı

1913’te yurda döndükten sonra, Bahriye Merkez Hastanesi mütehassıslığına atanan Mustafa Hayrullah, bu görevi sırasında 'Tababet-i adliyeyi mecani' (Akıl Hastalarında Adli Tıp) adlı ilk Türkçe adli tıp kitabını yazdı. 1. Dünya Savaşı sonlarında fırkateyn tabipliğine terfi etti. Mütareke döneminde bimarhaneye dönüşen Zeynep Kamil Hastanesi’nin başhekimi olarak görev yapan Mustafa Hayrullah, arkadaşları ile 'Mecmua-i Seririyye' adlı bir tıbbi dergi çıkardı.

Akademik yaşamı

1924'te askerlikten albay rütbesi ile ayrıldı ve Haydarpaşa Tıp Fakültesi’nde kurulan Türkiye’nin ilk bağımsız nöroloji kiliniğinin başına geçti. 1933’teki üniversite reformu sonrasında Bakırköy’e taşınan nöroloji kliniğinde görevine devam eden Mustafa Hayrullah, 1936'da ordinaryüs profesör ünvanını aldı.

Milletvekilliği

1939’da yaş haddi nedeniyle üniversiteden emekli olduktan sonra; 1941'de VI. dönem ara seçimlerinde Kastamonu milletvekili, VII. dönemde İstanbul milletvekilli olarak seçildi. 23 Ağustos 1950’de hayatını yitirdi. Eserleri *Tababet-i Adliyeyi Mecani (1915) *Freud'ın Psikolojyası Hakkında Tecrübeyi tetebbüiye, *Pazartesi takrirleri (1922) *Emrazi Asabiye (I. Cilt: 1927, II. Cilt: 1929) *Yarının Hekimlerine Tababeti Adliye ve Akliye dersleri *Gazi İnkılabının Psikolojisi (1933) *Sinir hastalıkları ders kitabı (Tuğsavul ile beraber)

Kaynaklar

Vikipedi

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.