Molla Lütfi

Kısaca: l5. yüzyılda, Fatih Sultan Mehmed ve II. Bayezid dönemlerinde yaşamış meşhur matematikçilerdendir. Sinan Paşa'nın ve Ali Kuşçu'nun talebesi olmuş, Ali Kuşçu'dan öğrendiği matematik bilgilerini Sinan Paşa'ya aktarmıştır. Böylece Sinan Paşa onun vasıtasıyla matematik öğrenmiştir. Sinan Paşa'nın tavsiyesiyle, Fatih, Molla Lütfi'yi özel kütüphanesinin müdürlüğüne getirmiştir. ...devamı ☟

l5. yüzyılda, Fatih Sultan Mehmed ve II. Bayezid dönemlerinde yaşamış meşhur matematikçilerdendir. Sinan Paşa'nın ve Ali Kuşçu'nun talebesi olmuş, Ali Kuşçu'dan öğrendiği matematik bilgilerini Sinan Paşa'ya aktarmıştır. Böylece Sinan Paşa onun vasıtasıyla matematik öğrenmiştir. Sinan Paşa'nın tavsiyesiyle, Fatih, Molla Lütfi'yi özel kütüphanesinin müdürlüğüne getirmiştir. Molla Lütfi bu sayede pek çok değerli kitaptan değişik bilimleri öğrenme fırsatına sahip olmuştur. Sinan Paşa, Fatih tarafından Sivrihisar'a sürülünce, Molla Lütfi de hocası ile birlikte gitmiş, Sultan II. Bayezid'in tahta çıkmasının ardından hocasıyla birlikte İstanbul'a dönmüştür. Önce Bursa'daki Yıldırım Bayezid Medresesi'nde, sonra Filibe'de ve Edirne'de medrese hocalığı yapmıştır.

Molla Lütfi çevresindeki devlet erkanına ve bilginlere latife yaparak onları eleştirdiğinden, çoğu kimse tarafından sevilmezdi. Fatih Sultan Mehmed'le bile iki arkadaş gibi şakalaşırdı. Kendisini çekemeyen bazı kimselerin dinsizlik suçlamaları nedeniyle kovuşturmuya uğradı ve Sultan Bayezid zamanında idam edildi. Ölümü üzerine pek çok kimse yas tutmuş, tarihler düşmüş ve şehit sayılmıştı.

Molla Lütfi'nin çoğu Arapça olan eserleri XVII. yüzyıla kadar elden düşmemiştir. Taz'ifü'l-Mezbah (Sunak Taşının İki Katının Bulunması Hakkında) adlı kitabı iki bölümden oluşur. Birinci bölümde kare ve küp tarifleri, çizgilerin ve yüzeylerin çarpımı ve iki kat yapılması gibi geometri konuları ele alınmıştır. İkinci bölümde ise meşhur Delos problemi incelenmiştir. Molla Lütfi'nin bu problemi, İzmirli Theon'un eserinden öğrendiği anlaşılmaktadır. İzmirli Theon, İskenderiye Kütüphanesi müdürü Eratosthenes'e atıfla, Delos adasında büyük bir veba salgını çıkınca, ahalinin Apollon rahibine müracaat ederek bu salgının geçmesi için ne yapmak gerektiğini sorduklarında, rahibin tapınaktaki sunak taşını iki katına çıkartmalarını tavsiye ettiğini, böylece kolaylıkla çözülemeyecek bir matematik problemi ortaya çıkmış olduğunu yazar. Mimarlar bu işi başaramayınca, Platon'un yardımını isterler. Platon, rahibin sunak taşına ihtiyacı olduğundan değil, Yunanlılara matematiği ihmal ettiklerini ve küçümsediklerini söylemek maksadında olduğunu bildirdikten sonra, problemin orta orantı ile çözüleceğini ifade etmiştir. Molla Lütfi işte bu hikayeye dayanarak eserini yazmıştır. Kitabında, küpün iki kat yapılmasının, yanına başka bir küp ilave etmek demek olmayıp, onu sekiz defa büyütmek demek olduğunu açıklar. Molla Lütfi Mevzuatü'l-Ulum (Bilimlerin Konuları) adlı eserinde de yüz kadar bilimi tasnif etmiştir.

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.

Osmanlı Şeyhülislamları Listesi
3 yıl önce

listesi. Molla Şemsüddin-i Fenari (1424 - 1430) Molla Fahrettin Acemi (1430 - 1460) Molla Hüsrev (1460 - 1480) Molla Gürâni (1480 - 1488) Molla Abdülkerim...

Osmanlı şeyhülislamları listesi, 1424, 1431, 1436, 1460, 1480, 1488, 1495, 1496, 1503, 1526
Abdülhak Adnan Adıvar
3 yıl önce

alanında ilk çalışmanın yapıldığı çalışmaya katılmıştır. Bu çalışmada, Molla Lütfi ait Sunak Taşının İki Katının Alınması Hakkında isimli kısa bir risalesi...

Abdülhak adnan adıvar, Abdülhak adnan adıvar
Nurettin Topçu
3 yıl önce

Rüşdcü Hocazade ile Gazalici Molla Zeyrek arasında yapılan tartışmayı; felsefenin tutarsızlığını iddia eden Gazalici Molla Zeyrek’in kazanmasını, Müslüman...

Nurettin Topçu, 1909, 1974, Galatasaray Lisesi, Blondel
Nasreddin hoca
3 yıl önce

Acem, Hint bilgilerinin çözemediği bir molla Nasreddin'e gelir. Onu tarlasında çalışırken bulur. Hoca, mollayı deli dolu sözleriyle ve garip davranışları...

Nasreddin Hoca, 1208, 1284, 1480, Ahir, Akşehir, Anadolu, Anadolu Selçukluları, Batı, British Museum, Buhara
Ekberilik
3 yıl önce

eserlerini okutmuştur. Molla Fenârî (v. 834/1430): Babası Konevî'nin halifelerindendir. Muhammed Kutbuddin İznikî (v. 855/1450): Molla Fenârî'nin talebesidir...

Emirgân Korusu
5 yıl önce

olarak adlandırılmaktadır. 1940 yılında dönemin İstanbul belediye başkanı Lütfi Kırdar'ın girişimiyle kamulaştırılıp park olarak düzenlenerek halka açılmıştır...

Türkiye Millî Basketbol Takımı
3 yıl önce

Olcay 1987 Akdeniz Oyunları: 7 Takım içinde 1. oldu Fatih Özal, Orhun Ene, Lütfi Arıboğan, Efe Aydan, Ferhat Oktay, Emir Turam, Erman Kunter, Levent Topsakal...

Türkiye Millí® Basketbol Takımı, 2001, 2005, 2006 Dünya Basketbol Şampiyonası, Avustralya Millí® Basketbol Takımı, Barış Ermiş, Basketbol, Bogdan Tanjevic, Brezilya Millí® Basketbol Takımı, Cem Dinç, Cenk Akyol
Gülbank
3 yıl önce

okur: Lütfi Kaleli'nin Kardeşlerin Kini romanında Cafer Dede karakteri kadehini kaldırarak bir gülbank okur. Mustafa Yeşilova'nın Kopo romanında, Molla Ağa...

Gülbank, Edebiyat, Taslak