CH4 + 2O2 → CO2 + 2H2O
Metan Küresel ısınmaya neden olan sera gazlarından biridir.
Doymuş alifatik hidrokarbonların ilk üyesi. CH4 formülüne sahip olup, oldukça kararlı bir bileşiktir. Tabii gazın en başta gelen elemanıdır. Tabii gazda metan oranı % 50 ile % 98 arasında değişir. Fakat genelde yüksek oranlarda bulunur. Mesela tipik bir tabii gaz bileşimi % 85 metan, % 9’a kadar etan, % 3 propan ve geriye kalanı da daha yüksek hidrokarbonlarla azot karışımı şeklinde verilebilir. Metan, bitkisel maddelerin bozunması sonucu teşekkül ettiği için, bataklık gazı olarak da isimlendirilir. Kömür yataklarında (bazan patlamaya hazır bir kaynak olarak) bulunur. Metan, keza lağım pisliğini yok etme proseslerinde bir ısı ve güç kaynağı olarak elde edilir.
Kömürün koklaştırılması endüstrisinde elde edilen gazın bileşiminde % 30-40 nisbetinde metan bulunur. Hidrokarbonların bir termal bozunma ürünü olduğu için, petrol rafineri gazlarının içinde de büyük bir oranda bulunur.
Saf metan laboratuvarda, kuru sodyum asetatın, sud kostik ve sönmemiş kireç karışımı ile ısıtılmasıyla ve metil magnezyum iyodur yahut alüminyum karbürün su ile bozundurulması suretiyle elde edilebilir.
Karbon veya karbon monoksidin yüksek sıcaklıkta hidrojenle indirgenmesinden de metan elde edilir.
Metan, sülfürik asit, nitrik asit gibi birçok amile karşı etkisiz sayılır. Buna rağmen, metil klörürden, karbon tetraklorüre varan bir seri türev bileşikleri elde edilmektedir. Ancak bu türevlerin saf halde elde edilebilmeleri başka metodlarda daha pratiktir.
Metan, yaygın bir hidrojen kaynağıdır. Katalizör mevcudiyetinde sıcak su buharı ile muamele edildiğinde karbondioksitle birlikte hidrojen elde edilir. Tabii gazdan sıvı hidrokarbonların elde edilmesinde kullanılan “sentez gazı”, metanın ticari oksijenle yakılmasıyla elde edilen karbonmonoksitle hidrojenden müteşekkildir.
Metan ve amonyağın reaksiyonundan, plastik sanayiinde kullanılan hidrojen siyanür üretimi söz konusudur. Asetilen, ya termal veya elektriksel metod kullanılarak metandan elde edilebilir. Fakat ticari bir metod değildir. Metan ve tabii gazdaki diğer hidrokarbonlar özellikle kauçuk sanayiinde kullanılan is üretimi için önemli kaynaklardır.
Metanın kaynama noktası -161,7°C’dir. Sıvı halde çok nadiren bulunur. Ancak, helyumun tabii gazdan alınması maksadıyla sıvılaştırılır. Metanın renk ve kokusu yoktur. Yoğunluğu da havanınkinin % 56’sı kadardır (16/29) metanın hava ile olan % 5,8-13,3’lük konsantrasyonları patlayıcıdır.
TNGG Insert - 1 hafta önce