Mehmet Vehbi Çelik Osmanlı Meclisi Mebusanı 1. Dönem ve 4. Dönem Konya, T.B.M.M. 1. Dönem Konya milletvekilliği yapmış, IV. İcra Vekilleri Heyeti`nde Şeriye ve Evkaf Vekilliği (Diyanet ve Vakıflar Bakanlığı) yapmış bir din ve siyaset adamıdır.
1862 Hadim, Konya, Hadim doğumlu olup, Hasan Bey`in oğludur. Osmanlı Meclisi Mebusanı`nda bulunmuş, Mahmudiye Medresesi Müderrisi iken 58 yaşında I. Dönem Konya Milletvekili seçilmiştir. TBMM 2. Başkanlığı Vekilliğinde, Şeriye Encümeni Başkanlığında, Şer`iye ve Evkaf Vekilliğinde (Bakanlığında) bulunmuştur.
İstanbul hükümetiyle Anadolu`nun bağlantısı kesildiğinde Konya Müdafaa-i Hukukun başında bulunuyordu.Bu sırada Valinin Konya`yı terk etmesi üzerine, Müdafaa-i Hukuk adına Konya Valiliğini üzerine almıştır.(Bunun benzeri tarihimizde yoktur).Vehbi Hoca, Konya`nın Birinci Millet Meclisi`ne seçtiği milletvekilleri arasında bulundu.İlk şeriye vekillerinden oldu.Konya`nın Milli Mücadeleye maddi ve manevi büyük katkısını sağlamış olanların başında gelir.İlk anayasayı hazırlayanların arasında bulunmuştur.Meclis`te mütedil sağkanadın taabi başkanı olarak Milli devletin kuruluşunda önemli hizmetleri olmuştur.
Din bilginlerinde zamanın üstadı olarak tanınan Vehbi Hoca,din duygusu ile milliyet duygusunu gönlünde birleştirmiş bir bilgindi.Hadim ve Konya medreselerinde yetiştikten sonra İstanbul`da o zaman en yüksek Teoloji Fakültesi sayılan Darül-Hilafe medresesinden de en iyi dereceyle icazet aldıktan sonra mesleğinde zirveye ulaşmış,bir otorite olmuştur.
Meşrutiyet döneminde bir aralık taşrada büyük illerde yüksek okul açma denemesine girişildiği sırada Konya`da da bir hukuk mektebi açılmıştı.O dönemde de İstanbul`dan taşra`ya rağbet olmadığından bu yüksek okula ancak mahalli yeteneklerden hoca aranmıştı.Bunlar arasında medeni Hukuk-Fıkıh hocalığı Vehbi Efendi`ye verilmişti. Vehbi Hoca bu görevde önemli başarı sağlamıştır.Onun asıl hüviyet ve himmeti,Milli Mücadele başlarken ortaya çıkmasındadır.
Mehmet Vehbi Efendi Kuvay-ı Milliye hareketi içinde aktif rol almıştır. Nefir`i aam (bütün herkesin gücüne ihtiyaç duyulduğu durum) halinde olan ülkemizin, müstevliler tarafından tarumar edilmemesi için herkesin elinden geleni yapmaya çalıştığı anda, sorumluluk gereği gecesini gündüzüne katarak, köy köy, kasaba kasaba, dolaşarak etkileyici ve teşvik edici konuşmalarıyla halkın uyanmasına ve bilinçlenmesine katkıda bulunmuştur.
Anadolu`da Müdafaa-i Hukuk`un ilk kurulduğu yerlerden birisi Konya`dır.Kuranların başında Vehbi Hoca bulunmuştur.Vehbi Hoca son Osmanlı Mebusan Meclisine Konya`dan mebus seçilmişti.Bu Meclisin başkan vekilliğini yapmıştır.Bu görevdeki himmeti önemlidir.Misak-ı Milli`nin bu Meclisce kabulünde şahsi otoritesiyle rol oynamıştır.Milli Mücadeleyi desteklemesi için Meclis tarafindan Padişah`a gönderilen üç kisilik heyette Vehbi Hoca`da bulunmuştur.Bu Meclisin İngilizler tarafından basılıp dağıtılmasından sonra Ankara`da ilk büyük Millet Meclisine en erken katılanlardan birisi olmuştur.Bir aralık Konya Valisinin vazifeyi bırakıp kayıp olması üzerine,halkın arzusuyla Valiliği üstlenmiş ve Mevlana şehri Konya`mızın İtalyanlarca işgalini önlemiştir.
Meclis tarafindan umur-u şeriye vekaletine seçilmiştir.Bu görevde iken saltanatın ilgasına dair şeri fetvayı (hilafetten indirme) veren ve bunu meclis huzurunda okuyup kabul ettiren de Mehmet Vehbi Hoca idi.
27 Kasım 1949`da vefat etmiştir.
Kaynaklar:
- Milli Mücadelede Atatürk`ün Çevresi İlk Mücahitler / Sadi Irmak
- Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, c. 28
