M A L K O Ç O Ğ U L L A R I
Malkoçoğulları, adı MALKOÇ BEY olan ve Orhan Gazi ve 1. Murat zamanında Balkan ülkelerine yapılan akınlarda görev yapan akıncı ailesine verilen addır.
Bilinen Malkoçoğlu Beyleri akrabalık bağına göre şu şekildedir.
MALKOÇ BEY : Sultan Birinci Murat ve Yıldırım Bayezit zamanının komutanlarındandır. 1396 yılında Niğbolu savaşında türk ordusunun sol kanadında komutan olarak görev yapan ilk akıncı beylerimizdendir. Malkoç Beyin türbesi şu an Bulgaristan sınırları içerisinde bulunan Bourya (eski adıyla malkoçova) dadır. MALKOÇ BEY in MUSTAFA BEY ve MEHMET BEY adlarında bilinen iki oğlu vardır.
MUSTAFA BEY (Malkoç Bey oğlu): Sivas kalesi komutanıdır.
1400 yılında Timurun Sivası kuşatmasında 3.000 kişiyle 200.000 kişilik Timur ordusuna karşı kaleyi 18 gün yiğitçe savunan ve açlık ve susuzluğa dayanamayıp canlarının bağışlanacağı Timur tarafından vaat edildi ve kaleyi teslim etmek zorunda kaldı. Fakat Timur sözünde durmayıp kale teslim edildikten sonra bütün askerlerle beraber MALKOÇ MUSTAFA BEY i de şehit etmiştir.
HAMZA BEY adında oğlu vardır.
MEHMET BEY (Malkoç Bey oğlu): Rumeli nin fethinde babası MALKOÇ BEY ile beraber görev yaptığı düşünülmektedir. Türbesi Gebze’de olup 1385 yılında vefat ettiği bilinmektedir. Türbesi babası MALKOÇ BEY tarafından yapılmıştır. Genç yaşta babasından evvel vefat etmiş olup çocuklarının olmadığı düşünülmektedir.
HAMZA BEY (Mustafa Bey oğlu): MALKOÇ MUSTAFA BEY in oğludur. Fatih döneminde Niğbolu sancakbeyi olarak görev yapan HAMZA BEY 1461 yılında Eflak Voyvodası tarafından şehit edildiği bilinmektedir. HAMZA BEY, DAMAT YAHYA PAŞA ve BALİ PAŞA nın babasıdır.
BALİ BEY (Hamza Bey oğlu): Enderunda yetişip 1498 yılında Silistre Beylerbeyi (orgeneral) oldu.
Oğulları ALİ ve TURALİ BEYLERLE akınlara katıldı. Varşovayı alan komutandır. 1514 yılında Yavuz zamanında Çaldıran harbinde şehit olduğu söylenmektedir.
ALİ BEY (Bali Bey oğlu): Sofya sancakbeyidir. 1.nci Beyazıt zamanında Cem Sultana Karşı savaşmıştır. 1514 yılında çaldıran harbinde şehit oldu.
TURALİ BEY (Bali Bey oğlu): Silistre sancak beyi olarak görev yapmış. 1514 yılında Çaldıran harbinde bizzat Şahismail tarafından şehit edildi.
HAMZA BEYİN iki oğlu BALİ BEY ve DAMAT YAHYA PAŞA dır.
BALİ BEYin iki oğlu ALİ ve TURALİ BEY lerdir.
DAMAT YAHYA PAŞA (Hamza Bey oğlu): 1501 yılında 2. Bayezitin kızıyla evlendiğinde Bali bey adında oğlu vardı. 2. Bayezitin kızından da AHMET BEY ile MEHMET BEY olmuştur.
1480 de Bosna Beyi, 1481 de de Rumeli Beylerbeyi olmuş. 1504 yılında Kubbe veziri oldu ve 1506 yılında vefat etti. Bilinen 3 oğlu BALİ BEY (silistre beylerbeyi olan amcasıdır) , MEHMET BEY , AHMET BEY. Bu komutanlardan aynı zamanda Yahya Paşazadeler diye bahsedilir.
BALİ BEY (Yahya Paşa oğlu) (Koca Bali Paşa- Gaazi Gızan Bali Paşa): 1495 de doğmuş. Kanuni sultan Süleyman'ın yaşıtı. 2.nci Bayezitin diğer kızı Hüma Sultan ( üvey annesinin üvey kızkardeşi) ile evli. Semendire sancakbeyi oldu. 1521 yılında Belgratın fethinde görev yaptı. Belgrat sancakbeyi oldu. Daha sonra Bosna Beylerbeyi oldu. 1526 yılında Mohaç Meydan muharebesinde çok üstün başarılarda bulundu. Budin (budapeşte) nin 2.nci Beylerbeyi oldu. Vezir oldu. 1548 yılında vefat etti. Budapeştenin en büyük meydanının adı Osmanlıların Budapeşteyi kaybettiği zaman kadar GAZİ BALİ PAŞA MEYDANI dır. MEHMET BEY adında bir oğlu var.
MEHMET BEY (Yahya Paşa’nın torunu, Bali Beyin oğlu) : Enderunda yetişti. Varat sancakbeyi oldu. 1563 yılında Kanuni'nin Zigatver seferinde Gyula kalesini fethetmekle görevli Pertev paşa ile beraber 59 günde kaleyi teslim aldı. Aynı yıl Babofça kalesini fethetti. 1567 yılında Lala Mustafa paşa ile beraber Yemende savaştı. 1570 yılında Kıbrısın fethinde magosa kuşatmasında vurularak şehit oldu.
MEHMET BEY (Yahya paşanın olu) (Gazi Sultanzade Mehmet paşa- Gaazi Gızan Mehmet Paşa): Yahya paşa nın oğlu, Kanuninin halasının oğludur. 1526 da Mohaç alaybeyi, 1527 de Semendire sancakbeyi, ve aynı yıl Belgrad sancakbeyi oldu. 1529 da Viyana kuşatmasında Bavyera (Almanya) nın merkezi Regensburg ve Morova nın başkenti Brno yu fiilen zapdetti. Çekoslavakyayı işgal etti. 1530 da Andrea Dorya nın işgal ettiği Moro daki Koron kalesini geri aldı. 1530 da Budini kuşatan Alman mareşalini yendi.. 1531 yılında Avusturya akınında 15.000 esirle geri geldi. Peç i almanlardan geri aldı. 1535 de tekrar Semendire sancakbeyi oldu ve 8 yıl görev yaptı. 1537 yılında Vertizo Meydan Muharebesinde 45.000 kişilik Alman ordusunu imha etti. Bu zaferde kardeşi AHMET BEY ile oğlu ARSLAN BEY de vardı. 1538 de Boğdan seferine katıldı. 1541 de Budin seferine katıldı. 1543 de ölen abisi BALİ PAŞA nın yerine 3.nci Budin Beylerbeyi oldu. 4.5 yıl görevde kaldı. 1566 yılında Budinde vefat etti.
AHMET BEY (Yahya Paşa’nın oğlu) : İnebahtı sancakbeyi olarak bilinir. 1537 yılında Vertizo Meydan Muharebesine katıldı. 1543 te Belgrad sancakbeyi oldu.
MEHMET BEY in oğulları ARSLAN BEY ve DERVİŞ BEY olarak bilinmekte.
ARSLAN BEY (Yahya Paşanın Torunu, Mehmet Bey’in oğlu) (Şifali Arslan Paşa): 1537 yılında Vertizo Meydan Savaşına katıldı. 1537 de Pojega sancakbeyi oldu. 1565 de Budin'in 14.ncü Beylerbeyi oldu. Kendisi aynı zamanda şairdir. 1566 yılında Sokullu Mehmet paşa nın entrikalarıyla idam edildi.
DERVİŞ BEY (Yahya Paşanın Torunu, Mehmet Bey’in oğlu) : Hakkında bir bilgiye sahip olunamadı.
Son olarak bilinen kişi YAVUZ ALİ PAŞA DIR.
YAVUZ ALİ PAŞA ( Vezir Ali paşa): Çok cesur, fevri ve acımasız biriydi. 1603 yılına kadar Mısır Beylerbeyi görevini yaptı. Bu sırada 1603 yılında İstanbula çağırıldı ve sadrazamlığa getirildi. İlk iş olarak İran meselesini ele aldı. 1604 yılında Sofya da Almanya seferi sırasında rahatsızlandı. Belgrad a ulaştığında da şehit oldu.
ARAŞTIRMAYI YAPAN : Nizamettin Malkoç.
E-Mail : [email protected]
