Mahmud Muhtar Katırcıoğlu

Mahmut Muhtar Paşa, (d.1867 - ö. 1935) Soyadı Kanunu sonrasında Mahmut Muhtar Katırcıoğlu, İzmir Valiliği, Bahriye Nazırlığı ve diğer çeşitli devlet görevlerinde bulunmuş, Osmanlı dönemi devlet adamıdır.

Hayatı

1867 İstanbul'da doğmuştur,, 93 Harbi Kafkas Cephesi komutanı ve sadrazam Gazi Ahmet Muhtar Paşa'nın oğludur. 1885'te Harbiye'ye girmiş daha sonra Almanya'ya gönderilerek 1888'de Metz Harbiyesi'ni bitirmiştir. Teğmen olarak Prusya Ordusu'nda görev almış, İstanbul'a döndüğünde Harbiye'de Erkanı Harbiye'nin Görevleri dersini okutmuştur. 1897 Osmanlı-Yunan Savaşınde Albay rütbesiyle Veletsin, Çatalca ve Dömeke Savaşlarında bulunmuş, 1900 yıllarında Fransız Büyük Manevralarında Osmanlı Devleti'ni ve orduyu temsil etmiştir. Aynı yıl Piyade dairesi İkinci Başkanlığı'na getirilmiştir. 1908'de II. Meşrutiyet'in ilanında sonra birinci ferik rütbesi ile Hassa Ordusu Birinci Fıkra Komutanlığına tayin edilmiş, 31 Mart Ayaklanması'nın bastırılmasında başarılar göstermiştir. 17 Eylül 1909 tarihinde İzmir Valiliği'ne atanmış, 2 Ekim 1910 tarihinde Bahriye Nazırlığına getirilerek valilik görevinden ayrılmış, İbrahim Hakkı Paşa kabinesiyle birlikte nazırlık görevinden de ayrılmıştır. 1912 ortalarında babası Gazi Ahmet Muhtar Paşa kabinesinde tekrar Bahriye Nazırlığı'na getirilmiş, Balkan Harbinde Trakya Şark Ordusu'nun sağ taraf 3.Ordu Komutanlığında bulunmuş, yaralandığı için istifa etmek zorunda kalmıştır. 1913'te Berlin Büyükelçiliği'ne tayin edilmiştir. Enver Paşa ile anlaşmazlıklarından dolayı 1917 yılında bütün görevlerinden istifa ederek İstanbul'dan ayrılmış; İstanbul'a bir daha donmemis ve İskenderiye, Mısır ve Avrupa'da yaşamıştır. Paşa 1935 yılında İskenderiye'den Napoli'ye giderken yolda gemide ölmüştür. Mezarı Kahire'dedir. Eserleri Mahmut Muhtar Katırcıoğlu'nun hatıra, tarih ve politika konularında çeşitli eserleri bulunmaktadır: "Ruzname-i Harp (Savaş Takvimi)" (1331/1335), "Maziye Bir Nazar (Geçmişe Bir Bakış)" (1341/1925), "Acı Bir Hatıra" (2.Baskı Şam:1931), Fransızca olarak "La Turquie (Türkiye), L'Allemagne (Almanya), Evenements d'Orient (Şark Olayları)" bunlardan bazılarıdır. Yüce Divan yargılaması Mahmut Muhtar Katırcıoğlu, TBMM'nin kuruluşundan günümüze Meclis soruşturması sonucu siyasetçi ve bürokratların Yüce Divan'a toplam 17 sevk hadisesinden birine adı karışan kişidir. Bahriye Nazırlığı döneminde Anadolu Demiryolu Kumpanyası ile ilgili olarak İngiltere’de Times Iron Works fabrikalarına 20 bin İngiliz lirasını kefaletsiz ödeyerek "hazineyi zarara uğratmak" suçlamasıyla 30 Mayıs 1929'da Yüce Divan'a sevkedilmiş, yargılanması 3 Kasım 1929 tarihinde sona ermiştir. Yüce Divan, şirkete ödenen 22 bin Türk altınının yüzde 5 iskonto edilmek suretiyle Mahmut Muhtar Paşa'dan tahsiline karar vermiştir. Ayrıca bakınız *Mermer Konak tarihçesi

Kaynakça

Dış bağlantılar

* Şerifoğlu, Ömer Faruk, "Mahmud Muhtar Paşa (Katırcıoğlu)" (1999), Yaşamları ve Yapıtlarıyla Osmanlılar Ansiklopedisi, İstanbul:Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık A.Ş. C.2 s.69 ISBN 975-08-0072-9

Kaynaklar

Vikipedi

Mahmud Muhtar Katırcıoğlu