Mahlas

Kısaca: Mahlas Bir yazarın veya şairin, asıl adı yerine şiirde kullandığı takma isim. Geçmişte olduğu gibi günümüzde de, şahsi, siyasi veya iktisadi sebeplerle takma isim kullanan şair ve yazarlar vardır. Ancak bunlar kendilerini saklamak için müstear isim kullanırlar. Halbuki mahlas bundan ayrıdır. ...devamı ☟

Mahlas şairlerin yazdıkları şiirlerde, asıl adlarının yerine kullandıkları takma ada denir. Edebiyatımız en çok saz ve divan şairleri mahlas kullanma yolunu seçmişler ve şiirlerinde kendi adlarının yerine başka adlar kullanmışlardır. Eskiden mahlaslar genellikle genç şairlere üstad bildikleri ve örnek aldıkları şahsiyetler tarafından verilirdi. Şairin edebiyatta kullandığı takma adının geçtiği beyite mahlas beyiti adı verilir. Günümüzde şiir dışında eser veren sanatçıların da asıl adlarının yerine takma adlar kullandıkları görülmektedir.

Divan edebiyatı ile halk edebiyatında mahlas kullanmak, bir adet idi. Mahlas almaya “tehallüs” denir. Mahlas çoğunlukla yeni bir yazara ve şaire üstad tarafından “mahlas-name” adlı bir manzume ile birlikte verilirdi. Mesela: Baki'nin mahlasnamesi Zati tarafından Şeyh Galib ve Müştak Baba gibi şairlerinki de Hoca Neş'et tarafından verilmiştir. Gerçekten Hoca Neş'et'in mahlas verdiği şair sayısı, Divan'ından öğrendiğimize göre yirmiye yakındır. Bunların bazısını Türkçe yazmakla birlikte, Farsça yazdığı mahlasnameler de vardır.

Verilen bu mahlasnamelerde, şairin özellikleri belirtilirdi. Ayrıca, fitneden kaçınmaları, hicve ve bayağılığa düşmemeleri, müstehcen yazmamaları istenirdi. Sonunda dua vardır.

Mahlasları yüzünden bazı yazar ve şairlerin asıl isimleri unutulmuştur. Fuzuli'nin asıl adı Mehmed, Nef'i'ninki Ömer, Nabi'ninki Yusuf, Gevheri'nin Mustafa, Dertli'ninki İbrahim idi.

Şehzadelikleri zamanında, zamanın en büyük alimleri tarafından askeri, siyasi, dini ve her yönden en iyi şekilde yetiştirilen Osmanlı padişahları, edebi sahada da geniş kültüre sahiptirler. Osmanlı padişahlarının ekserisinin, kendilerinin yazmış olduğu şiirlerinin toplandığı bir divanı vardır ve şiirlerinde mahlas kullanmışlardır. Mesela, Fatih “Avni”, Kanuni “Muhibbi”, İkinci Bayezid “Adli”, BirinciAhmed “Bahti”, İkinci Osman “Faris”, Üçüncü Ahmed “Necip”, İkinci Mahmud “Adli” mahlasını kullanmışlardır.

Gazel, kaside gibi divan edebiyatı şiirlerinde ve halk edebiyatının manzum türlerinde, şairin adının geçtiği beyte“mahlas beyti” veya “taç beyit” adı verilir; bu genellikle en son beyittir.

Kaynak: Rehber Ansiklopedisi

mahlas

Osmanlıca mahlas kelimesinin Türkçe karşılığı.
Nâm. Lâkab. Bazı muharrirlerde olduğu gibi, isme ilâve edilen başka bir isim. * Halâs olacak, kurtulacak yer.

mahlas

Türkçe mahlas kelimesinin İngilizce karşılığı.
pen name, pseudonym

mahlas

bir kimsenin ikinci adı. ozanların yapıtlarında kullandığı takma ad.

mahlas

Türkçe mahlas kelimesinin Almanca karşılığı.
Deckname

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.

Mahlas
3 yıl önce

Mahlas, müstear isim, tapşırma ve kalem adı; şair ve yazarların gerçek isimleri yerine kullandıkları takma adlardır. Mahlas daha çok şairler, müstear...

Edibiyat, Şair, Aşık, Bade, Dadaloğlu, Gelenek, Halk edebiyatı, Mürşit, Pir, Sanat, Türk, İmam
Kıt'a
7 yıl önce

kadar olan, matla’ ve mahlas beyti bulunmayan, gazelde olduğu gibi, yani xa xa xa kafiyeli bir nazım şeklinin adıdır. Matla’ ve mahlas beytinin yokluğu dışında...

Giosue Carducci
3 yıl önce

Giosue Carducci (İtalyanca: Giosuè Carducci; Mahlas: Enotrio Romano; d. 27 Temmuz 1835 Pietrasanta, Toskana; ö. 16 Şubat 1907 Bologna) İtalyan şair ve...

Giosue Carducci, 16 Şubat, 1835, 1907, 27 Temmuz, Anatole France, Bjí¸rnstjerne Bjí¸rnson, Bologna, Carl Spitteler, Frí©dí©ric Mistral, George Bernard Shaw
Lakap
3 yıl önce

" Güncel Türkçe Sözlük. Türk Dil Kurumu. Erişim: 7 Ocak 2013 ^ "epithet." Oxford Dictionary of English 2e, Oxford University Press, 2003. Rumuz Mahlas...

Rumuz, Güzin Abla, Haydar Dümen, Sanal, İngilizce, İnternet
Semai
3 yıl önce

bir bestesi vardır. Sekizli hece ölçüsü ile söylenir. Şiirin sonuna doğru mahlas kullanılır. Yaygın olmayan bir nazım şeklidir. Dili sade ve yalındır halkın...

Semai, Karacaoğlan, Koşma, Erzurumlu emrah
Carl Spitteler
4 yıl önce

Carl Friedrich Georg Spitteler (Mahlas: Carl Felix Tandem; d. 24 Nisan 1845, Liestal - ö. 29 Aralık 1924, Luzern) İsviçreli şair ve yazar. 1881'de kaleme...

Carl Spitteler, 1845, 1919, 1924, 24 Nisan, 29 Aralık, Anatole France, Bjí¸rnstjerne Bjí¸rnson, Frí©dí©ric Mistral, George Bernard Shaw, Gerhart Hauptmann
Edib Harabi
7 yıl önce

doğdu. Asıl adı Ahmet Edip'tir. Harabi sonradan şiirlerinde kullandığı mahlastır. Bazi şiirlerinde adi Edip olarak geçer. Bahriye Birlik katibi olan Harabi...

Bade
3 yıl önce

sahiptir. Halk şiiri şairleri olan aşıkların geleneklerine göre bir aşığın mahlas alabilmesinin yollarından biri de mahlasını rüyasında bade içerken almasıdır...