Türkçe Bilgi logo TürkçeBilgi

Leontios

Kısaca: Leontios ''Λεόντιος'' ...devamı ☟

Leontios Λεόντιος | başlık = Bizans İmparatorluğu İmparatoru | resim = | altyazı = Leontios: Bastırdığı altın sikke üzerinde iktidar gücünün sembolleri ile. | hüküm süresi = 695 – 698 | tahta geçmesi = | diğer ünvanları = Leo (Λέων, Leōn) | tam adı = Leontios | önce gelen = II. Justinianos | sonra gelen = III. Tiberios | varisi = | kraliçe = | gözdesi = | eş 1 = | eş 2 = | eş 3 = | eş 4 = | eş 5 = | eş 6 = | çocukları = | hanedan = Hanedansız. Gaspcı imparator | resmi marşı = | babası = | annesi = | doğum tarihi = | doğum yeri = | ölüm tarihi = 705 | ölüm yeri = Konstantinopolis | defin tarihi = | mezar yeri = |}} Leontios veya Leontius (Yunanca: Λεόντιος), (Latince: LEONTIVS), (ö. 705), 695 ile 698 döneminde Bizans imparatorluğu imparatoru olmuştur. Bir gaspçı hanedansız imparator olarak II. Justinianos'a karşı bir isyanla ile imparator olmuş ve bir donanma komutanı olan III. Tiberios (asıl adı Apsimarus) tarafından isyanla tahttan indirilmiştir. Leontias'in asıl adı ve tahtta iken kullandığı adı Leo (Λέων, Leōn) olup zamanındaki ve sonraki Bizanslı tarihçiler onu Leontias diye anmışlardır. İmparatorluktan önceki yaşamı Leontius olasilikla 695 ile 698 yillari arasinda bir yilda Isorya'da dogmustur. Cok gencken Bizans ordusuna asker olarak girdi ve bir profesyonel asker olarak hizli olarak ordu rutbelerinde yukseldi. Imparator IV. Konstantin saltanat doneminde Anatolik themasi askeri valisi (strategos) olarak atandi. 686'da II. Justinianos Dogu Anadolu ve Gurcistan'da bulunan Emeviler Arap ordularina karsi sefer acmaya karar verdiginde bu sefer icin komutan olrak Leontios'i secti. Leontios bu seferde cok merhametsiz taktikler kullanarak basari kazandi; Dogu Andolu ve Gurcistan'i ele gecirmekle kalmayip daha da doguya ilerleyerek Azerbeycan'i da ele gecirdi. Bu basarilarindan sonunda Bizans imparatorlugu ile Emevi Halifeligi arasinda bir yeni baris anlasmasi gorusmeleri yapildi.Yapilan baris anlasmasi ile Emevi Halifesi Abdülmelik Bizans'a cok buyuk arazi tavizleri ve yillik harc vermege zorlandi. Fakat bu baris cok uzun surmedi ve 692de Emeviler ile ile Bizans arasinda yeni bir savas cikti. Bu seferde de Bizans ordulari komutani olan Leontias'in sansi yaver gitmedi. Buyuk bir kismi Anadolu'ya zorla goc ettirilmis Islav ailelerinden cocuklarindan olusan buyuk Bizans ordusu Arap Emevi ordusuyla Tokat yakinlarinda (simdiki Sulusaray mevkinde) 692de yaptigi Sevastopol Muharebesiinde buyuk bir hezimete ugradi. Bu yenilginin en onemli nedeni Bizans ordusunun goc ettirilmis Islav'larin Bizans ordusundan ve savastan kacmasi ve geri kalan Bizans ordusunu caresiz birakmasi idi. Bu yenilgi dolayisi ile Bizans ordusu komutani olan Leontias Konstantinopolis'e dondugunde Imparator II. Justinianos tarafindan hapse attirildi. Leontias iki yil hapisde kaldi. İsyanı Leontios hapiste iken 695de hiç beklemedik bir sırada II. Justinianos kendini affetti ve yeni kurulmakta olan Hellas Theması için strategos (askeri vali) görevine atadı. II. Justinianos'un amacı bu themanın askeri kaynaklarını geliştirilip Emevilere kaybedilmiş olana eski Bizans topraklarının geri alınmasıydı. Fakat Leontios başka ve daha büyük görevler peşinde idi. Hapiste iken kendini ziyaret eden iki keşiş onu imparatorluk tacını taşıyan bir şekilde düşlerinde gördüklerini söylemişlerdi. Leontias hapisten çıkar çıkmaz bu düşü gerçekleştirmeye koyuldu. Önce Konstantinopolis'in ana hapisanesine yürüdü; hapishane idarecesini zararsız hale getirerek bu hapisanede bulunan tutukluları serbest birakti. Zaten bunlardan birçoğu eski askerdi ve çeşitli askeri suçlardan tutuklanmışlardı. Birçoğu da Leontias general iken onun emri altında eğitim ve savaş yapmışlardı. Bu tutuklular hemen bir ordu birliği şeklini ve düzenini aldılar. İlk işleri Leontias'ı İmparator olarak ilan etmek oldu. Sonra düzenli halde bu birlik Ayasofya Katedraline yürümeye başladı. Bu birliğe birçok Bizans esnafı, şehirlisi ve Bizans'da politik kurumlardan Maviler adlı at yarışçıları tutucuları da iştirak etti. Ayasofya önüne gelindiğinde, imparator II. Justinianos ile bir anlaşmazlığı olan ve onun gazaba gelmesinden korkan Konstantinopolis Patriği, yani Ortodoks Klisesinin başkanı, Patrik Kaillinikos da "İşte bugün Tanrının bize buyurduğu gündür" deyip Leontias'in imparatorluğunu kabul ettiği toplanan güruha açıklandı. O gece Ayasofya'da toplanan halk için imparator Leontios oldu. Ertesi gün Leontios'un hayali gerçek oldu. > Yeni imparator Leontias taraftarları o gün II. Justinianos'u, onun özellikle vergi memurlarını ve saray bürokrasisinin başında olan Theodorus ve Stephen'i yakaladılar. II. Justinianos zencirlere takılarak Hipadrom'a getirildi ve burada toplanan halka gösterildi. Ahali yüksek aksi tezahürat yapıp ona hakaretler ve küfürler savurdular ve üstüne çeşitli pislikler attılar. Yeni imparatorun daha asker iken II. Justanionos ile yakından arkadaşslığı vardı. Bunun için Leontios Justinianos'u öldürtmedi. Fakat ileride tekrar imparatorluğa göz dikmesin diye burnu ve dilinin bir parçasını kestirtti. O zamana kadar Bizans geleneklerine göre imparatorun hiç açıktan görülen özürlülüğü ve sakatlığı olmaması gerekti ve burnu kesik bir kişinin imparator olması imkansız olduğu kabul edilmekteydi. Justinianos bundan sonra Konstantinopolis'e hiç dönme imkanı olmadan Kırım'da Yunan ticari şehri olan Chersonesos'a sonsuz sürgüne gönderildi. Diğer taraftan onun vergilerini uygulayan bürokrasinin basşında bulunan Theodorus ve Stephen ise elleri kolları bağlı olarak ve çok defa düşüp yerlerde sürüklenmek üzere birer atlı arabaya iple bağlandılar ve Konstantinopolis'in ana caddesi olan Mese'den sürüklenerek şimdiki Aksaray'da bulunan Forum Bovis adlı meydana getirildiler. Buraya adını veren ve orada bulunan içi boş bakır-bronz boğa heykeli içine konulup diri diri yakıldılar. İmparatorluk dönemi Resmen Leo adı ile İmparatorluğa geçen Leontios halk arasında popüler olmadı. İki yıl (684-686) suren saltanatı içinde dış ülkelerle askeri çatışmalardan kaçınmaya gayret etti ve içten imparatorluğu pekiştirmeye çalıştı. Bu hareketsiz ve savunucu stratejisi Bizans'in en büyük düşmanı haline gelen Emeviler halifesi Abdülmelik tarafından anlaşıldı. Bu Emeviler halifesi Mısır üzerinden ve daha önce alınmış olan İfrikiyye üzerinden ordularla Bizans'ın Kuzey Afrika'daki toprağı olan Kartaca Eksarjlığı na hücuma geçti. Kartaca Emeviler eline geçti ve Bizans'in Kuzey Afrika'da bulunan son arazisi de ortadan kalktı. Leontios buna karşıt olarak büyük bir donanma topladı ve yük gemileri ile büyük bir orduyu 698da Kuzey Afrika'ya Kartaca'ya sevk etti. Karaya çıkan ordu 698de Emevilere karşı Kartaca Muharebesini kaybetti. Konstantinopolis'e denizden çekilmekte olan ordu kalıntıları imparatora karşı isyan ettiler. Bu Bizans askerlerı donanma komutanını görevinden attılar. Tiberios Apsimarus adında bir Alman asıllı drangarius (tuğamirale eşit) rutbeli bir donanma komutanını Bizans İmparatoru olarak ilan ettiler. Bu yeni imparator da Alman adını değiştirip kendini Tiberios adı ile tanıttı. Bu donama ve ordu Konstantinopolis'e geldiği zaman şehirde politik kurumlarından olan ve Leontios'un tahta gelmesini sağlayan Mavilerin aleyhtarı olan Yeşiller at yarışı takımı tutucularının desteğini kazandı. İmparator ilan edilmiş olan deniz komutanı Apsimarus böylece Konstantinopolis'de 698de II. Tiberios olarak taç giydi. Tutuklanışı ve öldürülmesi Artik Konstantinopolis'de sanki bir onceki tahta gecise ozenti olarak Leontios'un da burnu ve dilinin bir parcasi kestirildi ve boylece bir ozurlu olarak tekrar tahta gecmesi onlendi. Kendisi de saclari tras ettirilip kesis elbisesi giydirilip Konstantinopolis'de Psamathinon adli bir manastira kesis olarak kabul edildi. Fakat 705de Cherson'a surgune gonderilen ; orada Hazar valisinin kizi ile evlenen, sonra bir kacirdigi bir gemi ile Bulgalara siginan ve onlarin bir ordusu ile Konstantinolis'e gelerek II. Tiberios'u tahtan indirip burunu kesik olarak ozurlu olamasina ragmen Bizans tahtina 10 yildan sonra tekrar Impartorluga gecen II. Justinizan'u Leontios'un isyanini unutamamisti. 15 Subat 706da kesis Leontios kaldigi manastirdan alinarak II. Tiberios ile birlikte zencirler icinde sehir soakalarindan gecirilere Hipadrom'a getirildiler. Yine oradaki ahalinin `10 yil once Justiniyanos'a yaptigi gibi bagrilan hararetlere sovmelere ve tas ve pislik atimlarina hedef oldular. Bundan sonra imparator Justiunian onune yere atildilar ve Justinyan onlarin uzerlerine basarak cikti ve bu sirada Incil'den uygun bir kitayi "Sen aslan ve ejderhayi ayaklarinin altina alarak cignedin" kitasini soyledigi bildirilir.. Bundan sonra her iki gaspci imparator da kafalari kilicla kesilerek idam edildiler. Kaynakca Ayrıca bakınız * Bizans imparatorları * Bizans imparatorları

Dış kaynaklar

* Ostrogorsky, Georg (çev. Fikret Işıltan), (1999 5.baskı) Bizans Devleti Tarihi, Ankara:Türkiye Tarih Kurumu ISBN 975-16-0348-X (Orijinal 1.baskı:1940) Bölüm:II.3. * Gregory, Timothy E. (çev. Esra Ermert), (2008), Bizans Tarihi, İstanbul:Yapı Kredi Yayınları ISBN 978-975-08-1507-2 * Norwich, John Julius, (1988) Byzantium: Early Centuries, Londra:Penguin ISBN 0-14-011447-5, say.334{

Kaynaklar

Vikipedi

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.