laparoskopi
Türkçe laparoskopi kelimesinin İngilizce karşılığı.med laparoscopia; som avser ~ laparoscopic
Bu iş için kullanılan ve Laparoskop ismi verilen optik bir alet geliştirilmiştir. Laparoskopi uygulanmasında, sistemin dört ana bölümünden faydalanılmaktadır. Bunlar ensüflatör (hava verici), optik cihaz, kanüllü trokar (iğne) ve ışık sistemidir. Laparoskopi, son senelerde geliştirilerek yeni bölümler eklenmiş ve geniş bir ekipman sistemi ortaya çıkmıştır. Laparoskopi uygulamaları günümüzde, teşhis ve tedavi alanında daha da geçerlilik kazanmış hatta görülen, tespit edilen bulguların kamera aracılığı ile filme çekilme veya fotoğrafının alınması imkanı doğmuştur.
Laparoskopi özellikle nisaiye kliniklerinde, kısırlaştırma, kadın cinsel organları ile ilgili şüpheli ağrıların, kısırlık sebeplerinin araştırılmasında, kanserlerin safhalarının tespitinde, endometriozis hastalığının teşhisinde, dış gebeliğin kesin teşhisinde, tümörlerden biopsi alınmasında, karın içindeki yapışıklıkların giderilmesinde, küçük yumurtalık kistlerinin boşaltılmasında, karın zarı boşluğuna kaçmış spiralin çıkartılmasında kullanılmaktadır. Laparoskopinin; aşırı şişmanlara, önceden büyük karın ameliyatı geçirmiş olanlara, yaygın karın zarı iltihabı (peritonit) bulunanlara, ciddi akciğer ve kalb hastalığı bulunanlara, barsak tıkanıklığı olanlara uygulanması zararlı olabilir.
Laparoskopi için hastaya narkoz verilerek uyutulur. Gerekli vücut temizliği yapıldıktan sonra göbek çukuru içinden özel bir iğne ile girilerek ensüflatör yardımı ile karın zarı boşluğuna 2-2,5 lt karbondioksit gazı verilir. Sonra, optik ve ışık sisteminin yardımı ile karın içi gözle incelenir. İnceleme bittikten sonra; optik, ışıklı bölüm ve kanül geri çekildikten sonra karın içindeki gaz boşaltılarak cilde 1-2 tane dikiş atılır.
Bu tekniğin nadiren görülebilen mahzurları kanama, ağrı ve organ delinmelerine yol açabilmesidir.
Laparoskopi
Halk arasında, kansız ameliyat veya kapalı ameliyat olarak bilinen laparoskopi, karın boşluğunun endoskopik yolla incelenmesidir. Göbeğin hemen altından yerleştirilen özel bir iğne ile karın içine karbondioksit gazı verilerek, rahat çalışmayı sağlayacak gaz dolu potansiyel bir boşluk oluşturulur. Daha sonra gereken sayıda giriş noktalarından (2-4 adet) trokar adı verilen değişik çaptaki (5-10 mm.) kanallar karın duvarına yerleştirilir. Bu kanallar yoluyla görüntüyü sağlayan teleskop ve diğer yardımcı aletler operasyon bölgesine ulaştırılır. Gerekli bağlantılar kurulduktan sonra, görüntü monitöre aktarılarak işlem başlatılır.Laparoskopik cerrahinin gelişimi çok eskilere dayanır. Yüzyılın başından beri bu alanda çeşitli adımlar atılmıştır. Fakat genel cerrahların bu yöntemi cerrahiye sokmaları çok geç olmuştur. Ancak 1980li yıllarda bu yöntem uygulanmaya başlamıştır. Bu yöntemin ilk uygulaması 1989da Fransada yapılmıştır. İlk defa başarılan safra kesesi ameliyatından sonra bu tekniğin popülaritesi 90lı yıllarda tüm dünyaya yayılmıştır.
Ülkemizde de bu yöntem 1990lı yılların başında uygulanmaya başlamıştır. Yöntemin Türkiyeye gelişi , tüm dünyada uygulanmaya başlaması ile hemen hemen aynı zamandadır.
Bu tekniği bu kadar popüler yapan etken, hastalar açısından bakıldığında kişinin ameliyat öncesi aktivitesine birkaç gün içerisinde kavuşuyor olmasıdır. Cerrahlar içinse, ameliyatın alışılagelmiş cerrahi metotla aynı sürede daha güvenilir bir şekilde ve ayrıca hastaya en az zarar verecek tedavinin yapılıyor olması gösterilebilir.
Genel cerrahi alanında laparoskopik ameliyatlar
Karın içindeki ameliyatların önemli bir kısmı bu yöntem ile yapılabilir. Temelde cerrahi prensiplerde değişiklik olmamakta, yalnızca önceleri karını keserek yapılan ameliyatlar, şimdi teknolojinin yardımı ile kapalı olarak yapılabilmektedir. Laparoskopi yöntemi safra kesesi, mide, dalak, fıtık, ince ve kalın barsak ameliyatlarında kullanım alanı bulabilmektedir.
Laparoskopi yöntemi her cerrah tarafından uygulanabilir mi?
Laparoskopik yöntem kullanılan bir ameliyatı, bu konuda eğitim almış ve yeterli tecrübe kazanmış kişiler yapmalıdır. Eğer kişinin bu cerrahi yöntem hakkında eğitimi yoksa bu ameliyatı yapmamalıdır. Yeterli tecrübe kazanmadan da bu yöntem uygulanmamalıdır. Sonuçta yaşanabilecek sorunlar çok ciddi boyutlarda olabilecektir. Nitekim tecrübesiz ellerde yapılmış birçok komplikasyon vakası oluşmuştur. Bu komplikasyonların tamiri ameliyatın kendisinden çok daha zordur.
Laparoskopinin avantajları
- Her yara hasta için bir travmadır. Bu yöntem ile hastaya verilen travma minumuma indirilmektedir.
- Yapılan ameliyat aynı olmakla birlikte hastanın nekahet dönemi kısalmaktadır.
- Karın açılmadığı için ameliyat sonrası ağrı ve günlük aktiviteyi yeniden kazanma süresi kısalmaktadır.
- Hasta, safra kesesi ameliyatından 5-6 saat sonra yemek yemekte ve ertesi gün rahat rahat dolaşmaya başlamaktadır.