Türkçe Bilgi logo TürkçeBilgi

Lamba

Kısaca: Lamba Aydınlatma aracı. İçinde petrol gibi yanıcı bir madde yakarak veya elektrik akımının geçmesi ile aydınlık veren cihazların hepsine verilen ad. Gaz lambası, havagazı lambası, asetilen lambası, elektrik lambası, flüoresan lamba. X ışınlı lambalar en çok kullanılan lamba çeşitleridir. Çok eski zamanlardan beri lamba, değişik şekillerde kullanılmaktaydı. Mezopotamya ile İsviçre’nin göller bölgesinde yapılan arkeolojik kazılarda kandil biçiminde, ateşte iyice pişirilmiş tuğladan lambalar ...devamı ☟

Lamba Aydınlatma aracı. İçinde petrol gibi yanıcı bir madde yakarak veya elektrik akımının geçmesi ile aydınlık veren cihazların hepsine verilen ad. Gaz lambası, havagazı lambası, asetilen lambası, elektrik lambası, flüoresan lamba. X ışınlı lambalar en çok kullanılan lamba çeşitleridir. Çok eski zamanlardan beri lamba, değişik şekillerde kullanılmaktaydı. Mezopotamya ile İsviçre’nin göller bölgesinde yapılan arkeolojik kazılarda kandil biçiminde, ateşte iyice pişirilmiş tuğladan lambalara ve tunçtan yapılmış madeni lambalara rastlanmıştır.

Yunanlılar ve Romalıların kullandıkları lambalar, pişirilmiş tuğladan ve tunçtan idi. Bunların içinde zeytinyağı yakılıyordu.

On sekizinci yüzyılda, İsviçreli kimyager olan Aime Argand, mevcut lambalar üzerinde çalışmalar yaparak, tüp şeklinde bir fitil yaptı. Birbiri içine geçmiş madeni iki silindir arasında sıkıştırılan fitil, yanıyor ve is az çıkıyordu. İsviçreli kimyagerin yardımcılarından biri, bu şekildeki lambanın üzerine bir cam şişe takmayı başardı. Cam, hem insanı rahatsız eden isin dışarı çıkmasını önlüyor, hem de ışığın daha parlak görünmesini ve sönmemesini sağlıyordu.

1845 yılına gelinceye kadar lambalarda, eritilmiş hayvan yağları, bitkisel yağlar kullanılırdı. Daha sonra terementinden yapılan neftyağı kullanıldı. Bu yağın yakarken birden parlaması çok tehlikelere sebeb oluyordu. Bu durum petrolün lambalarda kullanılmaya başlamasıyla ortadan kalktı ve lamba yapımında da yeni gelişmeler kendini gösterdi. Bunlardan idare, tek fitilli, çift fitilli, aynalı, yuvarlak fitilli, asma ve köşe lambaları gibi çeşitleri yapıldı. Bir de evlerin dışında kullanılan yandan pompalı lüks ve karpit lambaları vardır.

Elektriğin aydınlatmada kullanılmasıyla, gaz lambaları eski önemini kaybederek, yerlerini ampüllere bıraktılar.

Elektrik (Akkor) lambası: Elektrikle ısındığı zaman ışık veren filaman telli ve camla çevrili lamba. Akkor ve flöresan lamba iki önemli ışık kaynağıdır. Günümüzde kullanılan akkor lamba tungsten filamanlı olup, elektrik akımıyla 2600°C’ye kadar ısınır. Tungsten filaman 3382°C gibi çok yüksek bir erime noktasına sahib olduğu için, saatlerce erimeden ve kırılmadan ışık vermeye devam eder. Filamanın bulunduğu cam kısmın içi boşaltılmış ve azot-argon karışımı bir gaz doldurulmuştur. Bu karışım filamanla kimyasal reaksiyona girmez ve basıncı ile lamba ışık verirken filamanın buharlaşmasını önler. Buharlaşmanın meydana gelmesi lambanın iç kısmının siyahlanmasına ve muhtemelen lambanın ömrünün sona ermesine sebeb olur. Akkor lambaların ortalama ömrü 1000 saattir.

Tarihçesi: 1802’de Humphry Davy, elektrik akımını platin telden geçirerek onu akkor haline getirdi. Ancak bunun ışıklandırmadaki imkanlarını araştırmadı. Bu imkanı açık olarak fark eden ilk araştırmacı J.W. Starr sayılabilir. Starr’ın lambalarının birinde elektrikle ısıtılan karbon çubuk vakum cam tüp içindeydi. Starr, 1846’da 25 yaşında öldü. 1848-1860 yılları arasında da Swan, flaman olarak karbonize edilmiş bir kağıt şerit kullandı. Kullanılan lamba havası boşaltılmış camdan mamul bir ampuldü. İletken teller lambanın boynundan çıkarken aralarındaki kauçuk malzemeyle izole (yalıtılmış) oluyordu. Swan bu zaman peryodunda da pratik bir lamba yapamamıştı.

Ev ve işyerlerinde kullanılan lambaların yapımı Edison ve Swan’la gerçekleşecekti. Edison çalışmalarına 1877’de başladı. Swan da 17 yıl sonra bu işe tekrar döndü. Edison flaman olarak birçok malzeme kullandı ve sonunda 21 Ekim 1879’da yaklaşık iki gün aydınlatma yapabilen karbonize edilmiş pamuk flamanlı lambayı geliştirdi. Ancak patenti 1882’de Swan aldı. 1883’te de Edison ve Swan elektrikle aydınlatma şirketi kurdu.

Bu tür lambalar 1904’e kadar kullanıldı. Bu tarihte Avusturyalı Alexander Just ile Franz Hanaman Tungsten telin kullanıldığı lambayı geliştirdiler. 1907’de ABD’de üretim başladı. 1908’de de haddeden geçirilmiş tungsten elde edildi. Böylece bugünkü lambalar üretilmeye başlandı.

Ark lambası: İki iletken arasında elektrik arkı meydana getirilmesi suretiyle çalışan lamba çeşididir. İletken olarak genellikle karbon çubuklar kullanılır. Işık kaynağı elektrik arkı ile karbon çubukların ısınan uçlarıdır. Çok parlak ışığa ihtiyaç duyulan yerlerde, mesela film projektörlerinde ve ışıldaklarda ark lambasından faydalanılır. Ark lambası terimi genellikle, aralarında bir hava boşluğu bulunan yavan karbon elektrotlardan meydana gelen lambalar için kullanılır. Halbuki floresan lamba türünden olan lambalar da gaz ortamlı tüplerde meydana getirilen elektrik arkıyla ışık verirler. Bazı morötesi lambalar da ark lambası sınıfındandır.

Kaynak: Rehber Ansiklopedisi

lamba

1 . Petrol gibi yanıcı bir madde yakarak veya elektrik akımıyla içindeki teller akkor durumuna geçerek ışık veren alet:
"Bir gaz lambasının ışığında önüme serdiğim haritayı tetkik ediyordum."- Y. K. Karaosmanoğlu.
2 . Radyo ve televizyonlarda kullanılan, havası boşaltılmış veya içine düşük basınçlı bir gaz doldurulmuş cam, seramik veya çelikten ampul.
3 . Kapı, pencere kenarlarına açılan, genellikle dik açılı girinti.
Atasözü, deyim ve birleşik fiiller
lamba açmak , lambayı açmak

lamba

Türkçe lamba kelimesinin İngilizce karşılığı.
[Lamba] v. fawn, flatter, act in a servile manner in order to gain favor v. whip, strike with a whip, lash, flog, switch, whip or beat with a switch v. lick, draw tongue across over a surface (to taste, moisten, etc.)

lamba

petrol gibi yanıcı bir madde yakarak ya da elektrik akımıyla içindeki teller akkor durumuna geçerek ışık veren, ışık kaynağı. radyo alıcılarında ve televizyon yayınlarında kullanılan, havası boşaltılmış ya da içine düşük basınçlı bir gaz doldurulmuş cam, seramik ya da çelikten ampul. kapı, pencere ya da kapak kenarlarına açılan, genellikle dik açılı girinti.

lamba

Türkçe lamba kelimesinin Fransızca karşılığı.
lampe [la]

lamba

Türkçe lamba kelimesinin Almanca karşılığı.
n. Lampe, Licht

İlgili konular

amplifikatör anot cd filaman katot hi-fi mig-29

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.

Lamba
3 yıl önce

Lamba aşağıdaki anlamlara gelebilir: Akrobat lamba, masa aydınlatmak için kullanılan ayarlanabilir eklemli parçalardan oluşan lamba. Elektron tüpü, ses...

Lamba, Amplifikatör, Anot, CD, Filaman, Katot, Hi-Fi, Mig-29
Lamba (ses)
6 yıl önce

Hi-Fi terminolojisinde lamba. Aslında İngilizce'den vakumlu tüp olarak çevrilebilecek olan terim zamanla değişerek lamba olarak yerleşmiştir. Müzik sistemlerinde...

Lamba (ses), Amplifikatör, Anot, CD, Filaman, Katot, Mig-29, Hi-Fi
Halojen lamba
3 yıl önce

Halojen lamba (tungsten halojen lambası ve kuvars iyotlu lamba olarak da adlandırılır), iyot veya brom gibi az miktarda halojen içeren bir akkor lambadır. Halojen...
Led lamba
6 yıl önce

parlaklığı akkor ve yoğun floresan lambalarla karşılaştırıldığında, çoklu diyotlar daha çok birlikte kullanılır. LED lambalar birbiri ile değiştirilebilir veya...
Floresan lamba
3 yıl önce

Medyayı oynat Floresan lamba veya floresan tüp, elektriği kullanarak cıva buharını tetikleyerek ışık elde eder. Floresan lambalar ev ve işyeri aydınlatmalarında...

Floresans, Dalga boyu, Emisyon, Foton, Kinetik enerji, Mineral, Molekül, Taslak şablonları, Kalsiyum floridden, Fluorite, Kadmiyum selenide
Kabak lamba
6 yıl önce

Kabak lamba, kurutulmuş su kabağından yapılmış bir lambadır. Sukabakları, sarmaşıkgillerden bir bitkidir. Taze iken kolay kesilebilir, doğranabilir bir...

Kabak lamba, ,
Lambalar Çağı
6 yıl önce

Tolkien’in hayalî Orta Dünya evreninde Lambalar Çağı, Arda'nın üç büyük zaman periyodundan biridir. Lambalar Çağı, Valar tarafından Arda’nın yaratılışından...

Lambalar Çağı, Aman, Arda (Orta Dünya), Arda Tarihi, Ağaçlar Çağı, Birinci Çağ, Cuivií©nen, Dördüncü Çağ ve Sonraki Çağlar, Güneş Yılları, Ilúvatar`ın Çocukları`nın Çağları, J. R. R. Tolkien
Plazma lambası
3 yıl önce

icadını "soy gaz deşarj tüpü" olarak adlandırmıştır. Genel olarak, plazma lambaları silindir veya küreler içinde bulunurlar. Farklı çeşitleri de mevcut olmakla...

Plazma lambası, Fizik Portalı, Nikola Tesla, Soy gaz, Elektrik akım, Vakum tüp, Yüksek voltaj, Moda cisim