Kırılma
Kısaca: Kırılma İki farklı ortamın ortak sınırından geçen ışık veya dalga enerjisinde meydana gelen yön değişikliği. Kırılma, yaygın olarak bir suyun, camın ve diğer şeffaf cisimlerin yüzeyinde gözlenir. Mesela bir açı ile bırakılarak suya sokulan çubuğun su yüzeyinde keskin olarak kırıldığı müşahade edilir. Bir su kabı içinde, kabın kenarından dolayı görülemeyen bir para, kabın içine su konulduğunda görülür duruma gelebilir. Atmosferde bulunan değişik tabakalardaki kırılma da şaşırtıcı görüntül ...devamı ☟
Kırılma kanunlarını ilk defa bulan İslam aleminin yetiştirmiş olduğu büyük fen alimi İbn-i Heysem’dir. Esas ismi Muhammed bin Hasan ibni Heysem’dir. Avrupalılar buna (Alhazem) derler. 965 yılında Basra şehrinde doğmuş 1039’da Mısır’da vefat etmiştir.(Bkz. İbn-i Heysem)
Kırılma kanunlarını İbn-i Heysem’den ilk defa 1621’de öğrenen Avrupalı bilgin Willebrord Snellius olduğu için, Avrupalılar, kırılma kanunlarının ilk keşfedicisinin bu olduğunu ilan etmişlerdir.
İki farklı ortamın ortak sınırına gelen ışın demetinin, bu sınır yüzeyine dik olan doğru (normal) ile yaptığı açıya geliş açısı, ikinci ortama kırılarak geçen ışının normal ile yaptığı açıya da kırılma açısı denir. Kırılma kanununa göre, geliş açısının sinüsünün kırılma açısının sinüsüne oranı sabit bir sayı olup bu sayıya ikinci ortamın birinciye göre kırılma indisi denir:
Bu değer birbiri ile sınırlanan ortamların özelliğine bağlıdır. Bu indis vakum (boşluk) için birim olarak alınır. Bir maddenin vakuma (boşluğa) göre kırılma indisine mutlak kırılma indisi denir. Havanın mutlak indisi yaklaşık olarak 1, suyun 1.33, camın 1.52-1.65 arası, elmasın ise 2.42’dir. Mutlak indis, maddenin ayırt edici bir özelliğidir.
Bir ortamın, diğer bir ortama göre indisine ise, bağıl kırılma indisi, denir.
Eğer ışık, kırılma indisi büyük bir ortamdan, küçük bir ortama geçiyorsa normalden uzaklaşarak kırılır. Bu durumda, kırılma açısının 90° olduğu haldeki geliş açısına “kritik açı” veya “sınır açısı” denir. Sınır açısından büyük açı ile gelen ışınlar diğer ortama geçemeyerek aynı ortama geri yansırlar. Bu olaya “içten tam yansıma” denir. Mesela bir dalgıç, dışarıyı suyun kritik açısı ile belirlenen bir daire içinde görür. Bu dairenin dışında ise deniz dibinin yansıması görülür.
Christian Huygens, kırılma indisinin o maddedeki ışığın hızı ile ters orantılı olduğunu göstermiştir. Mesela, suyun kırılma indisi 1.33 veya 4/3’tür. Işığın sudaki hızı ise, vakumdakinin 3/4’üdür. Yani ışığın havadaki hızı 300.000 km/s, sudaki hızı 300.000/1.33= 225.000 km/s, camdaki hızı ise 300.000/1.5= 200.000 km/s’dir. Pekçok şeffaf kristaller, çift kırılma gösterirler. Bu durum, ışığın hızının, kristalde, bütün doğrultularda aynı olmadığından kaynaklanır. Bu sebepten dolayı, bir çift kırılmalı kristalde, kırılma indisi ışığın titreşiminin veya polarizasyonunun doğrultusuna bağlıdır. Normal homojen maddeler şekil değiştirdiklerinde çift kırılmalı olurlar.
Kaynak: Rehber Ansiklopedisi
Kırılma
Türkçe Kırılma kelimesinin İngilizce karşılığı.adj. refractive n. breaking, refracting, breakage, break, fracture, offence [Brit.], offense, refraction, rupture, smash, split
Kırılma
kırılmak eylemi. yürürken salınma, nazlı yürüyüş. saydam bir ortamdan başka bir saydam ortama (örneğin havadan cama) geçen bir ışının doğrultusunu değiştirmesi.Kırılma
Türkçe Kırılma kelimesinin Fransızca karşılığı.cassure [la], fracture [la], rupture [la], dislocation [la]
Kırılma
Türkçe Kırılma kelimesinin Almanca karşılığı.n. Brechung, Bruch, Verwerfung
Kırılma (Fizik)
3 yıl önceKırılma, fizikte sabit bir yol izleyerek ayırıcı bir yüzeye çarpan ışığın ortamların kırıcılık indislerine nispetle yön değiştirmesine verilen addır....
Kırılma (Fizik), Hava, Kırılma indisi, Optik, Su, Taslakçift kırılma
6 yıl önceÇift kırılma (ya da ikili kırılma), bir ışının (foton huzmesi) anisotropik (eşyönsüz) maddelerden geçerken iki ışına ayrışmasıdır. Kalsit ya da boron nitrit...
Kırılma indisi
3 yıl önceBir maddenin kırılma indisi, o maddede yol alan ışığın ya da diğer elektromanyetik dalgaların boşlukta yol alan ışığa göre ne kadar yavaş ilerlediğini...
Kırılma indisi, Optik, TaslakKırılma noktası
6 yıl önceKırılma Noktası, Türkiye'de ve dünyada yaşanan çarpıcı olayları ekrana getiren, yakın tarihi ele alan haber programı. Savaş muhabiri Ramazan Öztürk'ün...
Kırılma Noktası, Belgesel, TRT 1, TV, Taslak, Türkiye, Ramazan í–ztürkYansıma
3 yıl önceen uygun yüzey aynadır. Aslında ne zaman ışık belirli bir kırılma indisinden başka bir kırılma indisine sahip bir ortama geçerse, o zaman ışığın kırılması...
Zener diyot
3 yıl öncediyotlar belli bir gerilim değerine kadar akım geçirmezler. Bu gerilime kırılma ya da zener gerilimi (Vz) adı verilir. Devreye doğru yönde bağlandığı zaman...
Zener diyot, Diyot, Fizik, TaslakKırınım
3 yıl öncekarşın bahçe hortumundan çıkan su düz bir çizgi olarak yayılır. Kırınım, kırılmayla karıştırılmamalıdır; dalgalar farklı yoğunluğa sahip ortamlarda farklı...
Kırınım, KırınımRefraktometre
6 yıl önceRefraktometre kırılma indisinin (refraktometri) ölçümü için laboratuvar ya da saha cihazıdır. Kırılma indisi Snell's yasasından hesaplanır ve Gladstone–Dale...