Kuvayi Milliye, ülkenin dört bir yanının Yunan, İngiliz, Fransız, İtalyan birliklerince ele geçirildiği, Mondros antlaşması ile ülkeye ağır koşulların dayatıldığı, Osmanlı ordusunun silahlarının alınıp dağıtıldığı, herşeyin bitti sanıldığı günlerde, ulusun tepkisi olarak doğan bir halk direnişidir.
Yerel sivil örgütlenmeler, çeteler olarak ortaya çıkan Kuvayi Milliye, düzenli ordulardan oluşan işgalci güçlere karşı, bugünkü deyimiyle, bir gerilla savaşı uygulamıştır. İlk direniş olayları Güneydoğu bölgesinde Fransız'lara karşı görülmüşse de, örgütlü direniş İzmir'in düşmanca ele geçirilmesinden sonra Ege bölgesinde Kuvayi Milliye olarak başlamış ve bağımsız yerel örgütlenmeler olarak Kuvayi Milliye yurdun her köşesine yayılmıştır. Bu bölgesel kuruluşlar, daha sonra TBMM'nin kurulması ile birleştirilmiş ve I. İnönü Savaşı sırasında da düzenli orduya dönüşmüştür.
İlk Kuva-i Milliye kıvılcımı(ilk silahlı direniş) Güney Cephesi`nde Dörtyol`da 19 Aralık 1918`de Fransızlara karşı başlamıştır. Bunun en önemli nedeni, Fransızların işgallerine Ermenileri ortak etmeleridir.
İkinci etkili silahlı direniş hareketi(Örgütlü ilk Kuva-i Milliye hareketi) İzmir`in işgalinden sonra; Kuva-i Milliye hareketini, yurtsever bazı subaylar halkı örgütleyerek Ege Bölgesi`nde resmen başlatmışlardır. Batı Anadolu`daki Kuvay-i Milliye birlikleri düzenli ordu kuruluncaya kadar geçen sürede Yunan birliklerine karşı vur kaç taktiği ile savaşmıştır. Güney Cephesinde ``(Adana, Maraş, Antep ve Urfa)`` Kurtuluş Savaşını düzenli ve disiplinli Kuva-i Milliye birlikleri yapmıştır.
Kuva-i Milliye`nin Ortaya Çıkmasının Nedenleri
- Osmanlı Devleti`nin Birinci Dünya Savaşı`ndan yenik çıkması
- Mondros Ateşkes Anlaşması uyarınca Türk ordusunun terhis edilmesi
- İtilaf Devletleri`nin Mondros Ateşkes Anlaşması`nın hükümlerini tek taraflı uygulayarak savunmasız kalan Anadolu`yu yer yer işgal etmeleri
- İşgalcilerin halka zulmetmesi
- Osmanlı hükümetlerinin Türk halkının can ve mal güvenliğini koruyamaması ve bir şeyler yapmayışı,
- Halkın milliyetçi bilince sahip olması.
Kuva-i Milliye`nin Sağladığı Faydalar ve Özellikleri
- Milli Mücadele`nin ilk silahlı direniş gücü olmuşlardır.
- Mondros Ateşkes antlaşması`ndan sonra Anadolu`nun işgali üzerine başlayan bölgesel hareketlerdir.
- Kuvay-ı Milliye birlikleri arasında ilişki az olup, kendi bölgelerini kurtarmaya çalışmışlardır. Tek bir merkeze bağlı değillerdir.
- Mondros Ateşkes Antlaşması ile terhis edilen askerler de bu harekete katılmışlardır.
- İşgalci güçlere ve azınlıklara büyük zararlar vermiştir.
- Düşmanın ilerlemesi yavaşlatmıştır. Yunan ordularının Anadolu`da rahatça ilerlemelerini engellemişlerdir. Türk köylerini Rum ve Ermeni çetelerin saldırılarına karşı korumuşlardır.
- Halka moral vermiş ve ulusal bilincin gelişmesine katkı sağlamıştır.
- Düzenli ordu kuruluncaya kadar halkı korumuştur.
- TBMM`ye karşı başlayan iç ayaklanmaların bastırılmasında çok önemli fayda sağlamıştır.
- Kurtuluş Savaşı`nın örgütlenmesi için zaman kazandırmıştır.
- Düzenli ordunun kurulması ve teşkilatlanması ortam oluşturmuştur.
- Kuvay-ı Milliye, düzenli ordular kuruluncaya kadar TBMM`ye zaman kazandırmış ve ülkede TBMM`nin hakim ve tek güç haline gelmesine ortam hazırlamıştır.
- Kuva-yı Milliye daha sonra kaldırılarak Düzenli Ordu kurulmuştur ``(8 Ekim 1920).``
Kuva-i Milliye`nin Dağılmasının Nedenleri
- Askerlik tekniğini yeteri kadar iyi bilmemeleri, dağınık, düzensiz olarak mücadele etmeleri.
- Düzenli düşman ordularını durduracak güçten yoksun olmaları.
- TBMM`nin aldığı bazı kararlara karşı gelmeleri.
- İşgalleri kesin olarak durduramamaları
- Hukuk devleti anlayışına ters davranarak suçlu gördükleri üyelerini kendileri cezalandırmaları
- İhtiyaçlarının karşılanmasında zaman zaman halka baskı yapmaları
- Anadolu`nun kesin olarak işgallerden kurtarılmak istenmesi
misafir - 9 yıl önce