|kumandan1= Charles Townshend |kumandan2=Von der Goltz Paşa
"Sakallı" Nurettin Bey
Halil Paşa (Kut)
Ali İhsan Bey (Sabis) |güç1=31.000 |güç2=31.000 - 41.000 |kayıp1=23.000 ölü veya yaralı 13.000 esir |kayıp2=10.000 ölü veya yaralı |kayıp3= |notlar=
Mezopotamya Cephesi
Kutülamare Kuşatması (Kut ül Amare Kuşatması, 7 Aralık 1915 - 29 Nisan 1916)
İngilizlerin Selman-ı Pak`tan Kut`a çekilişi
Tümgeneral Charles Vere Ferrers Townshend komutasındaki İngiliz 6. Poona Tümeni (Hint Tümeni) Bağdat`a ilerlemeye çalışırken 22-23 Kasım 1916`da Selman-ı Pak (Ctesiphon) Muharebesini kazanamayarak geri çekildi ve 3 Aralık`ta Kut`a sığındı.Goltz Paşa`nın Bağdat`a gelişi ve Nurettin Bey birliklerinin ilerlemesi
Yeni kurulan Osmanlı 6. Ordu`nun komutanlığına atanarak 5 Aralık`ta Bağdat`a varan Alman Mareşal Colmar Freiherr von der Goltz Paşa`nın emriyle Irak ve Havalisi Komutanı Miralay (Albay) `Sakallı` Nurettin Bey`in birlikleri 27 Aralık`ta Kut`u kuşattı.İngilizlerin Kut`u kurtarma girişimleri
İngilizler Kut`u kurtarmak için General Aylmer komutasındaki Tigris (Dicle) Kolordusuyla hücuma geçtiyse 6 Ocak 1916 tarihli Şeyh Saad Muharebesinde 4000 personeli kaybederek geri çekildi. Bu muharebede ricaat emrini veren 9.Kolordu Komutanı Miralay (Albay) `Sakallı` Nurettin Bey azledildi ve yerine Mirliva Halil Paşa (Kut) getirildi. 13 Ocak 1916 tarihli Vadi Muharebesinde 1600, 21 Ocak Hannah Muharebesinde 2700 personeli kaybederek geri püskürtüldü. İngilizler Mart başında tekrar taarruza geçti. Ancak 8 Mart 1916`da Sabis (Dujaila) mevkiinde Miralay (Albay) Ali İhsan Bey (Sabis) komutasındaki 13 Kolordu`ya hücum ettiyse 3500 personeli kaybederek geri çevrildiler. Bu yenilgiden dolayı General Aylmer azledilerek yerine General Gorringe getirildi.İngilizlerin teslimi
19 Nisan 1916`da von der Goltz Paşa Bağdat`ta bulunan karargahında tifüsten ölünce yerine Mirliva Halil Paşa (Kut) getirildi. 29 Nisan 1916 Townshend birlikleri Kut`ta yaşanan açlıktan dolayı diğer 4 general, 481 subay ve 13100 er ile birlikte teslim etti. Ancak Başkomutan Vekili Enver Paşa bu zaferden istifade etmeyerek birliklerini İran`a sevkettirdi. Neticede İngilizler 11 Mart 1917`de Bağdat`ı işgal etti.İngiliz tarihçisi James Morris, Kut`un kaybını "Britanya(İngiltere) askeri tarihindeki en aşağılık şartlı teslimi" olarak tanımlamıştır. Bu yenilgi İngiliz basınında ve kamuoyunda çok büyük bir infial uyandırdı ve bunun üzerine General Lake ve General Gorringe İngiliz ordusunda görevlerinden alınmış ve yerlerine General Maude getirilmiştir.
Bu çarpışmaların askeri tarih açısından bir başka önemi de bilinen ``ilk havadan ikmal`` denemesini İngiliz ordusunun Kut`taki birliklerini ikmal için 26 gün boyunca Dicle`deki ORA Üssü`nden 3 adet Short 184 tipi 225 beygirlik deniz uçakları ile bu kuşatma sırasında gerçekleştirmiş olmalarıdır.
Ancak bu çaba yeterli olmamış ve sonucu değiştirmemiştir.
Kaynakça
savaş-taslak
Birinci Dünya Savaşı
