Türkçe Bilgi: Kurtuluş Yolu

Kurtuluş Yolu, 1 Nisan 1926 - 1 Haziran 1928 tarihleri arasında İskilip'te 42 sayı olarak yayımlanan genç Türkiye Cumhuriyetinin ilk dergilerinden olan 15 günlük bir dergidir. Kurtuluş Yolu dergisi; 1 Nisan 1926'da yayım hayatına başlarken amacını şu şekilde belirtiyordu: "Aylardan beri kat'i bir azimle çalışan Muallimler Birliği, Kurtuluş Yolu'nu çıkarabilme hususundaki emelini nihayet gerçekleştirmiştir. Cehalet, taassub ve hurafeye karşı İnkılap ve Medeniyet namına açtığı mücadelede, şimdiye kadar hep başarılı olan gençlik; hak ve hakikati örten perdeleri yırtarak muhit ve memleketimizi aydınlatmıştır. Şu doğan güneşle'" birlikte, daha yüksek bir şevk ve heyecanla durmadan, dinlenmeden çalışmak mecburiyetindeyiz. ., Kısa geçmişinde büyük fedakarlıklarla halkı müsamere, kongre ve konserlerle eğitmek, yetim ve fakir öğrencilere elbise ve ders aracı temin etmek gibi faydalı hizmetlerde bulunan Mualimler Birliği, çıkardığı Mecmua ile halk arasına girerek daha faydalı hizmetlerde bulunacaktır. En büyük amacı, artık Türk illerinde cehalete yer vermemektir. Gazi Paşa'nın açtığı yolda, Kurtuluş Yolunda kendi imkanlarımızla ilerleyeceğiz ve hedefe ilk biz varacağız. Cumhuriyet'in açtığı çığırda, milletimize ilim ve mefkure borcunu ödeyip, memleketimizde fen ve medeniyet ışığını parlatacağız." Yönetim yeri olarak, İskilip Mualimler Birliği'nin merkezi kullanılmıştır. 31 Ocak 1927'ye kadar mecmuanın sorumlu müdürlüğünü, Ziraat Memuru Cemal Bey yaptı. Cemal Bey'in Konya -Sultanbeyli'ye tayini çıktıktan sonra, sorumlu müdürlüğü, bir ay süreyle Doktor Faik Bey yürüttü. Faik Bey'inde tayini çıktıktan sonra, 28 Şubat 1927'den itibaren, sorumlu müdürlük görevini Azmi Milli Mektebi öğretmenlerinden Hakkı Safvet Bey üstlenmiştir. Dergi 42 sayı olarak görünmesine karşın, gerçekte 41 sayıdır. Çünkü 36. sayı hiç yayımlanmadı. İlk 24 sayısı, Çankırı Vilayet Matbaası'nda basılan derginin, bundan sonraki sayıları Çorum Vilayet Matbaası'nda basıldı. Kurtuluş Yolu Mecmuası yayım hayatına Muallimler Birliği'nin yayın organı olarak başladı ve 15 Mayıs 1927'deki 25. sayıya kadar da öyle kaldı. Muallimler Birliği, mesleki çalışmaları dışındaki faaliyetlerini bıraktıktan ve mecmuayı tek başına yayınlayamayacak hale geldikten sonra Kurtuluş Yolu Mecmuası, İskilip gençliği adına yayımlanmaya başladı. Başlangıçta, on beş günde bir düzenli olarak yayımlanan dergi, bazı imkansızlıklar nedeniyle 1927 Nisan'ından itibaren yayınına bazı aralar verdi. Örneğin, 37. sayıdan 38. sayıya kadar üç ay zaman geçti. Dergi, daha çok Azmi Milli Mektebi başöğretmeni Rıfat Rami ile aynı okulda öğretmen olan Asım Nida Bey'lerin çalışmaları ve fikirleriyle ayakta duruyordu. Asım Nida Bey'in 1927 de Ankara Hukuk Mektebi'ni kazanması ve Rıfat Rami Bey'in sağlık problemlerinin artması, derginin yayınını zorlaştırdı. Kağıt ve basım giderlerinin Çorum İl Genel Meclisi tarafından karşılanmasına rağmen, dergi daha fazla yayın hayatını sürdüremedi. Rıfat Rami Bey'in uzun süreli tedavi için Çorum'a gitmesinden sonra, 1 Haziran 1928'deki 42. sayıyla birlikte yayın hayatına son verdi. Kurtuluş Yolu Mecmuası'nın amacı, halkı eğiterek toplumun gelişimini sağlamaktı. Dergide yayımlanan tüm makaleler, bu amacı gerçekleştirmeye yöneliktir. Derginin eğitim faaliyetlerini ikiye ayırmak mümkündür. Birincisi, dergiyi yayımlayan Muallimler Birliği'nin eğitsel (pedagojik) faaliyetleriyle ilgilidir. Yani okullarda verilen eğitimin kalitesini artırmak için, derginin sunduğu imkanlardan yararlanılmıştır. İkincisi ise bizzat dergide yayımlanan makalelerle halkı eğitmeye ve bilinçlendirmeye yönelik çalışmalardır. Dergi, Cumhuriyet'in ilk yıllarındaki havayı olduğu gibi yansıtıyor. Devrimler yapılırken, halkın ve aydınların duyduğu heyecanı, yapılan özverili çalışmaları dergide gözlemlemek mümkündür. Kurtuluş Yolu'nun önemli bir yanı da İskilip'te yayınlanmış olmasıdır. Kurtuluş Yolu ile dönemin cumhuriyet kenti olan İskilip'inin zengin kültürel yapısı da öne çıkarken dergi kapandıktan sonra İskilip'te 1969 yılına kadar hiç bir yayın çıkamamış olması da önemlidir.

Kurtuluş Yolu hakkında yapılan tarihsel ve toplumbilimsel çalışmalar

Dergi hakkında 1999 yılında Samsun Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tarih Anabilm Dalı öğrencisi Selim Yıldırım tarafından Doç. Dr. Nedim İpek'in danışmanlığında bir lisans tezi yapılmıştır. Bu lisans tezinde; Dergi dört ana başlık altında ele alınıp: :1. Eğitim :2. Cumhuriyet Toplumuna Geçiş :3. Cumhuriyet'in İlk Yıllarında İskilip :4. Mahalli Gelişmeler ana başlıkları altında irdelenmiştir.

Kurtuluş Yolu Dizini

KURTULUŞ YOLU dergisinin çıkan sayılarının tarihleri ve içerik dizini: *1. Sayı - 1 Nisan 1926 :Yolumuz ve Yerimiz.......................................................1 :Köy Yatı Mektepleri......................................................2 :Dört Kurt (1)............................................................5 :İki Dert, Bir Söz........................................................6 :Türkün İçtima'i Yaraları Araz Ve Tedavisi................................10 :Hayvanat da Çiçek İllet.................................................11 :İçki Ve Fenalıkları (1).................................................13 :Kurtuluş Haberleri......................................................14 *2. Sayı - 15 Nisan 1926 :Laarifde İnkılap........................................................17 :Yazımız Ve Yeni Türk Harfleri...........................................19 :Dört Kurt (2)...........................................................22 :İnkılapta Türk Köylüsü..................................................23 :İçki Ve Fenalıkları (2).................................................27 :Kurtuluş Yolu Haberleri.................................................29 *3. Sayı - 30 Nisan 1926 :İstiklal Teyyareye Bağlıdır.............................................33 :Kurtuluş Yoluna.........................................................35 :Kazamızı Bilelim (1)....................................................36 :Türkün İctimai Yaraları Araz Ve Tedavisi "Mezar" (2)...................39 :Dört Kurt (3)...........................................................41 :T'alebe Yazıları - Mekteplilerimize Örnek...............................43 :Kurtuluş Yolu Haberleri.................................................45 *4. Sayı - 15 Mayıs 1926 :Talibin Son Baltası.....................................................49 :Kazamızı Bilelim (2)....................................................50 :Frengi Hastalığı Ve Fenalıkları (1).....................................52 :Dört Kurt (4)...........................................................54 :Aşar Tamamen Mülgadır...................................................57 :Kadınlarla Millet (1)...................................................59 :Kurtuluş Yolu Haberleri.................................................61 *5. Sayı - 31 Mayıs 1926 :Terbiyede İlk Esaslar...................................................61 :Türk Teyyare Cemiyetinin Beyannamesi....................................63 :Terbiyei Ahlakiyede Ibtidai Muallimlerinin Vazifesi.....................65 :Kadınlarla Millet (2)...................................................67 :Türküm Büyüğüm "Şiir"...................................................68 :Artık Kalk "Şiir".......................................................69 :Arefe Günkü İstikbal Hatıratı Notları...................................70 :Büyük İstikbal..........................................................72 :Talebe Sahifeleri.......................................................74 :Kurtuluş Yolu Haberleri.................................................75 *6. Sayı - 15 Haziran 1926 :Mekteb Ve Aile Bahçeleri................................................77 :Doğru Bir İhtar "Şiir"..................................................80 :Dört Kurt (5)...........................................................81 :Frengi Ve Fenalıkları (2)...............................................83 :İskilip Ve Ticaret (1)..................................................84 :Mekteb Tatilleri........................................................86 :Kadınlarla Millet(3)....................................................89 :Mektebliler Sütunu......................................................91 :Kurtuluş Yolu Haberleri.................................................93 *7. Sayı - 15 Temmuz 1926 :Yolcuların Hatabı.......................................................94 :Acı Hakikatler..........................................................94 :Dört Kurt (6)...........................................................98 :İlk Tedrisat Hakkındaki Düşüncelerim (1)...............................100 :Fazla Hasılat Almak İçin Neler Yapacağız (1)...........................103 :Sıhhi Ev "Mesken"......................................................105 :Kurtuluş Yolu Haberleri................................................108 *8. Sayı - 31 Temmuz 1926 :Kalk Davran (2) "Şiir".................................................109 :Terbiyeye Ve Yeni Hayat Sahifeleri.....................................110 :Akşam "Şiir"...........................................................113 :Dört Kurt (7)..........................................................114 :Bel Soğukluğu..........................................................115 :İskilip Ve Ticaret (2).................................................117 :Çocuk Yazıları.........................................................119 :Osmancık Mualimleri Birliğinde Faaliyet................................121 :Kurtuluş Yolu Haberleri................................................121 *9.Sayı - 15 Ağustos 1926 :Naarif "Şiir"..........................................................125 :İdman..................................................................126 :Dört Kurt (8)..........................................................128 :Fazla Hasılat Almak İçin Neler Yapacağız (2)...........................129 :Derdlerimizden Birisi..................................................132 :Teehhül Ve Hıfzıssıhhat İçdivac........................................135 :İlk Tedrisat Hakkında Düşüncelerim (2).................................138 :Kurtuluş Yolu Haberleri................................................139 *10. Sayı - 31 Ağustos 1926 :Maarif - Ahlak "Şiir"..................................................140 :Medeni Hayatta Vazifelerimiz (2).......................................142 :Su Mu, Şuur Mu Ehem?...................................................144 :Mahşer "Şiir"..........................................................146 :Ey Genç Çiftçi "Şiir"..................................................149 :Kadınlarla İktisat.....................................................150 :Fazla Hasılat Almak İçin Neler Yapacağız (3)...........................153 :Meyve Ağaçlarının Düşmanları...........................................153 :Kurtuluş Yolu Haberleri................................................155 *11. Sayı - 15 Eylül 1926 :Derdlerimizden Birisine................................................157 :Medeni Hayatda Vazifelerimiz (2).......................................159 :Nifak..................................................................161 :Dört Kurt (3)..........................................................162 :Fazla Hasılat Almak İçin Neler Yapacağız (4)...........................164 :Sıtma..................................................................167 :Meyve Ağaçlarının Düşmanları...........................................169 :Kurtuluş Yolu Haberleri................................................171 *12. Sayı - 30 Eylül 1926 :Medeni Hayatta Vazifelerimiz (3).......................................173 :Kadın Cehlinin Fenalıkları.............................................175 :Fazla Hasılat Almak İçin Neler Yapacağız (5)...........................176 :Kadınlarla Bilgi.......................................................179 :Çocuk Şiirleri.........................................................181 :Sıtma(2)...............................................................181 :Dört Kurt (10).........................................................182 :Zafer Bayramı Hatıraları...............................................184 :Kurtuluş Yolu Haberleri................................................187 *13. Sayı - 15 Ekim 1926 :Hissi Milli "Şiir".....................................................189 :Medeni Hayatda Vazifelerimiz (3).......................................190 :Hayatı Muaşeret........................................................191 :Hakiki Aşkı Musavver Bir Mektub........................................193 :Fazla Hasılat Almak İçin Neler Yapacağız (6)...........................194 :Dört Kurt(11)..........................................................196 :Birlik Kongre Kararları................................................198 :Kurtuluş Yolu Haberleri................................................199 *14. Sayı - 31 Ekim 1926 :Zavallı Köylü "Şiir....................................................201 :Kadınlarda İnsandır....................................................202 :Fazilet................................................................204 :İlk Tahde Mecburiyet..................................................205 :Çocuk Nasıl Beslenir (1)...............................................207 :Kurtuluş Haberleri.....................................................208 *15. Sayı - 15 Kasım 1926 :Genç1erbirliği.........................................................209 :Çocuk Nasıl Beslenir (2)...............................................212 :Gençlerbirliği.........................................................214 :Fazla Hasılat Almak İçin Neler Yapacağız (7)...........................217 :Dört Kurt (12).........................................................220 :Birlik İşleri..........................................................222 :Kurtuluş Yolu Haberleri................................................223 *16. Sayı - 30 Kasım 1926 :İçtimai Derd1erimizden.................................................225 :Kadınlarla Zihniyet....................................................227 :Dört Kurt (13).........................................................229 :Fazla Hasılat Almak İçin Neler Yapacağız (8)...........................231 :Tosya Çeltiklerini Mahveden Marazın Mahiyeti Ve İndifai Çareleri.......235 :Hakiki Aşkı Musavver Bir Mektub........................................236 :Kurtuluş Haberleri.....................................................238 *17. Sayı - 15 Aralık 1926 :Şirket "Şiir"..........................................................241 :Tosya - İskilip Yolu...................................................242 :Kadınlarla Namus.......................................................244 :Tosya Çeltiklerindeki Yanıklık.........................................246 :Kurtuluş Haberleri.....................................................248 *18. Sayı - 31 Aralık 1926 :İskilip'e Ayrılık Sözüm................................................249 :Medeni Hayat da Yanlış Telakkiler......................................250 :Rehber İhtiyacı........................................................252 :"Muallim Oğuz Doğan Zindanda" Piyes....................................254 :Hububata Arz Olan Sürme Ve Rastık Hastalıkları Ve Usulü Tedavisi.......254 :Kurtuluş Haberleri.....................................................255 *19. Sayı - 15 Ocak 1927 :Milletime..............................................................257 :Letafetle Saadet.......................................................258 :Ocak Reb'iyesi.........................................................260 :Sevda "Şiir"...........................................................263 :Gökden Feryad "Şiir"...................................................264 :Çocuk Şiirleri.........................................................264 *20. Sayı - 31 Ocak 1927 :Yeni Yılımız...........................................................265 :İntizar "Şiir".........................................................266 :Sevimli Güzele "Şiir"..................................................266 :Bir Genç Valideye Mektub...............................................267 :Birlik İşleri..........................................................269 :Kurtuluş Haberleri.....................................................272 *21. Sayı - 15 Şubat 1927 :Bugünkü İskilip........................................................273 :Hayat da Mesud Olmak Neye Bağlıdır.....................................274 :Ufuk "Şiir"............................................................276 :Dört Kurt (14).........................................................277 :Kurtuluş Haberleri.....................................................279 *22. Sayı - 28 Şubat 1927 :Türk Ocağı............................................................281 :Değişen Hayat "Şiir"...................................................282 :Misakı Milli Marşı.....................................................283 :Milli Sahne (1)........................................................283 :Memleket İşleri........................................................285 :Kurtuluş Haberleri.....................................................286 *23. Sayı - 15 Mart 1927 :Ocağa Girelim..........................................................289 :Bozkırdan Bir Ses......................................................290 :Üç Zafer "Şiir"........................................................290 :Göz Yaşı "Şiir"........................................................291 :Milli Sahne(2).........................................................291 :Fazla Hasılat Almak için Neler Yapacağız (9)...........................293 :Kurtuluş Haberleri.....................................................296 *24. Sayı - 31 Mart 1927 :Kurtuluş Bir Yaşında...................................................297 :İlk Mekteblerde Tahrir Dersi..........................................299 :Hamdullah Suphi Bey'in Nutku...........................................301 :Kurtuluş Haberleri.....................................................304 *25. Sayı - 15 Mayıs 1927 :Muhterem O kuyucularımıza..............................................305 :Riya...................................................................306 :Buda Mı Hayat "Şiir"...................................................307 :Terbiyede Nefis Sanatlarının Vazifesi (1)..............................308 :Şarkı..................................................................309 :Memleket Meyve Üretimine Umumi Bir Bakış...............................310 :Memleket Havadisi......................................................311 *26. Sayı - 1 Haziran 1927 :Gençlik................................................................313 :Tekbir.................................................................314 :Sözüm "Şiir"...........................................................315 :Şarkı..................................................................315 :Terbiyede Nefis Sanatlarının Vazifesi (2)..............................315 :Arıcılık...............................................................317 :Hırsın Cezası "Piyes"..................................................318 :Memleket Havadisi......................................................319 *27. Sayı - 15 Haziran 1927 :Memleket Tedrisatına Umumi Bir Bakış...................................332 :Bed Beyinlik...........................................................322 :Son Kıştan Bahara "Şiir"...............................................323 :Terbiyede Nefis Sanatlarının Vazifesi (3)..............................324 :Hırsın Cezası (2) "Piyes"..............................................326 :Memleket Havadisi......................................................327 *28. Sayı - 30 Haziran 1927 :Lüzumsuz Telaşlar......................................................329 :Azimet Füruşluk........................................................330 :Terbiyede Nefis Sanatlarının Vazifesi (4)..............................331 :Kuşlardan Bir Kısım "Şiir".............................................332 :Isıtma.................................................................333 :Meyve Ağaçlarına Zarar Veren Haşerat...................................334 :Hırsın Cezası(3).......................................................335 :Kaza Haberleri.........................................................336 *29. Sayı - 15 Temmuz 1927 :Milliyet...............................................................337 :Seciyesizlik...........................................................338 :Terbiyede Nefis Sanatlarının Vazifesi (5)..............................339 :Hisli Kız.............................................................340 :Frengi.................................................................341 :Hırsın Cezası (4)......................................................342 :Kaza Haberleri.........................................................344 *30. Sayı - 31 Temmuz 1927 :Milli Benlik...........................................................345 :Taassub................................................................347 :Terbiyede Nefis Sanatlarının Vazifesi (6)..............................348 :Bir Nağme..............................................................349 :Gel "Çocuk Şiiri"......................................................349 :Sözde Eğlence..........................................................350 :Hırsın Cezası (5)......................................................351 :Kaza Haberleri.........................................................352 *31. Sayı - 15 Ağustos 1927 :Milli Benlik (2 )......................................................353 :Kabalık................................................................355 :Sana "Şiir"............................................................356 :Fıkra..................................................................356 :Bahçelerde Milidyo Ve Küllenme Hastalıkları Ve Tedavi Çareleri (1).....356 :Terbiyede Nefis Sanatlarının Vazifesi (7)..............................358 :Hırsın Cezası (6)......................................................359 :Kaza Haberleri.........................................................360 *32. Sayı - 15 Eylül 1927 :Milli Benlik (3).......................................................361 :Türkün Kabesi..........................................................362 :Yolcu Yolunda "Şiir"...................................................364 :Şarkı..................................................................364 :Bahçelerde Milidyo Ve Küllenme Hastalıkları Ve Tedavi Çareleri (2).....364 :Hırsın Cezası (7)......................................................366 :Kaza Haberleri.........................................................367 *33. Sayı - 31 Eylül 1927 :Valimiz Faiz Beyefendi.................................................369 :Ankara Hukuk Mektebi...................................................370 :Talim "Şiir"...........................................................371 :Ayrılık "Şiir".........................................................371 :Çocuk Şiirleri.........................................................372 :Nüfus Sayımı Hakkında..................................................372 :Hacı Hanım Mı Allah'ın Belası Mı.......................................375 :Kaza Haberleri.........................................................376 *34. Sayı - 15 Ekim 1927 :Muallimler Birliği.....................................................377 :Asım Gitti.............................................................379 :Ayırma "Şiir"..........................................................380 :Kaza Haberleri.........................................................382 *35. Sayı - 30 Ekim 1927 :Cumhuriyet Bayramı.....................................................385 :İskilip Ve Giyim Tarzı.................................................386 :Kuyruk Acısı...........................................................387 :Kuşlardan İkinci Kısım Nasyonel Sosyalistre "Şiir"...................................388 :Kaza Haberleri.........................................................389 *36. Sayı Yayımlanmadı *37. Sayı - 30 Kasım 1927 :Milli Vahdet...........................................................393 :Tılsımlı Silah.........................................................395 :İşsizlik...............................................................396 :Teyyare................................................................398 :Kaza Haberleri.........................................................400 *38. Sayı - 1 Mart 1928 :Artık İskilip'e Bir Kütüphane Binası Yapılmalıdır......................401 :Biz Kimiz "Şiir".......................................................403 :Gençlik de Alaka Kabiliyeti............................................404 :Kazamızı Tanıyalım (1).................................................405 :Kaza Haberleri.........................................................407 *39. Sayı - 15 Mart 1928 :İskilip Gençliği Aziz Valisini Selamlarken.............................409 :Mektep Birası Derdi....................................................410 :Bir Hastalık Münasebetiyle.............................................412 :Öğüd "Şiir"............................................................414 :Kazamızı Tanıyalım (2).................................................415 :Kaza Haberleri.........................................................415 *40. Sayı - 15 Nisan 1928 :Türk Maarrif Cemiyetinin Teşekkülü.....................................417 :İlk İstihsal Tesbiti...................................................419 :Spor İhtiyacı..........................................................421 :Ey Gönül "Şiir"........................................................422 :Kazamızı Tanıyalım (3).................................................423 :Kaza Haberleri.........................................................423 *41. Sayı - 1 Mayıs 1928 :Terbiyede Vahdet Ve İdeal..............................................425 :Hırçın "Şiir"..........................................................427 :Kazamızı Tanıyalım (4).................................................427 :Hırsın Cezası (8)......................................................427 :Muhterem Meclisi Umumizden Ricamız.....................................429 :Memleket Kütüphanesi...................................................429 :Kaza Haberleri.........................................................430 *42. Sayı - 1 Haziran 1928 :Bir Mektep Açmak Bir Hapishane Kapamaktır..............................433 :Kuduz..................................................................434 :Garb Yolunda "Şiir"....................................................436 :Kazamızı Tanıyalım (5).................................................436 :Hırsın Cezası..........................................................437 :Kaza Haberleri.........................................................438

Kaynaklar

Vikipedi

Kurtuluş Yolu

Kurtuluş Yolu hakkında yapılan tarihsel ve toplumbilimsel çalışmalar

Kurtuluş Yolu Dizini

Kaynaklar

Kurtuluş Hareketi

Halkın Kurtuluş Partisi

Halkın Yolu

Sosyalist demokrasi partisi

Türk Kurtuluş Savaşı

Türkiye Halk Kurtuluş Ordusu

İstanbul'un kurtuluşu

Türkiye Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi

Kurtuluş Yolu

Kurtuluş Yolu Hakkında Detaylı Bilgi

Kurtuluş Yolu hakkında yapılan tarihsel ve toplumbilimsel çalışmalar

Kurtuluş Yolu Dizini

Kaynaklar

Görüşler ve Yorumlar

Okuma Önerileri

Kurtuluş Hareketi

Halkın Kurtuluş Partisi

Halkın Yolu

Sosyalist demokrasi partisi

Türk Kurtuluş Savaşı

Türkiye Halk Kurtuluş Ordusu

İstanbul'un kurtuluşu

Türkiye Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi