Tarihsel Geri Plan
Sırplar ve etnik arnavutlar, 20.yüzyıl boyunca bölgenin kontrolü için yarışmışlardır. Sırplar toplam nüfusun % 10`nuna sahip olmalarına rağmen, tarihsel ve duygusal olarak bölgenin önemi onlar için çok büyüktür. Sırplar, Kosova`yı kültürel, dini ve ulusal kimliklerinin kimliklerinin beşiği olarak görmektedirler.1974 Yugoslavya anayasası, Kosova`yı otonom bir Sırp bölgesi olarak kabul etmiştir. Bağımsızlık baskısı 1980`den sonra Yugoslavya başkanı Josip Broz Tito`nun ölümünden sonra artmıştır. Bu 10 yılın ikinci yarısında, Slobodan Miloseviç Sırp Komünist Partisi`nde ikinci adam olduğunda, Yugoslavya federasyonunda Kosova`yı nefret politikasının bir parçası olarak kullanmıştır. Aynı zamanda, Sırplar çoğunluk Arnavutların zulmünden şikayet etmişlerdir.
Miloseviç, politik oportunizm ile beslenerek Sırp milliyetçiliğinin lideri olmuştur. 1987 yılında Kosova`ya gönderildiğinde, bu fırsatı iyi değerlendirdi. Televizyondan bir gecede ününü yapacağı, doğaçlama sözünü söyledi: ``"hiç kimse tekrar sizi yenmeye cesaret edemiyecek"`` İki yıl sonra, Yugoslavya başkanı olduğunda, Kosova`nın otonomisini iyice ortadan kaldırdı. Sırp milliyetçiliği artık yürüyüşe geçmişti.
Kitlesel Protestolar
1991 yılında yerel etnik Arnavut liderler tek taraflı bağımsızlık ilan etmelerine rağmen, 1990`lı yıllarda bağımsızlığı güvence altına almayı ve otonomiyi geri getirmeyi amaçlayan pasif direniş harekatı başarısız oldu.
1990`lı yılların ortasında, etnik Arnavut isyan harekatı, Kosova Kurtuluş Ordusu (Kosovo Liberation Army KKO veya KLA veya UÇK; Arnavutça: Ushtria Çlirimtare e Kosov), Sırp hedeflerine saldırmaya başladı.
1998 yılının yazında, Arnavutlar Sırp yönetimine karşı kitle protestolarına başladılar. Polis ve ordu kuvvetleri KLA`yı ezmek için gönderildi.
Kosova Arnavutlarına yapılan baskının devam etmesi üzerine, NATO, Kosova ve Sırbista`nda bulunan hedeflere Mart 1999 tarihinde hava operasyonlarına başladı.
Aynı zamanda, Kosova Arnavutlarına karşı, Sırp güçleri tarafından etnik temizliğe başlandı. Yüzbinlerce mülteci Arnavutluk, Makedonya ve Karadağ`a kaçmaya başladı. Uluslararası Lahey Adalet Divanı araştırmalarında en az 2.000 cesede ulaştığını açıkladı.
11 haftalık NATO bombardımanından sonra, Miloseviç birliklerini ve polislerini geri çekmeye zorlandı. 750.000 Arnavut mülteci evlerine geri döndü. Bu bölgedeki Sırp nüfusun yarısına tekabül eden 100.000 Sırp evlerini terk etti. Birleşmiş Milletler, Kosova`nın bağımsızlık yada Sırp egemenliğinden birine dönene kadar bölgeyi kontrolü altına aldı.
Mayıs 1999 tarihinde, bombalama hala devam ediyordu. Miloseviç, insanlığa karşı suç işlediği için Uluslararası Lahey Adalet Divanı`na verilen görev başındaki ilk devlet başkanı oldu.
İddianame`ye göre, Miloseviç ve bazı işbirlikçileri, doğrudan 750.000 Kosova arnavutunun mülteci durumuna getirilmesi ve etnik arnavut oldukları için 600 kişinin öldürülmesinden sorumlu tutuldu.
İddianame, insanlığa karşı altı belirli suçtan oluşuyordu. İddianamede, Srbica, Dakova ve Velika Krusa kasabalarında erkeklerin kadınlardan ayrılarak makinalı tüfeklerle katledilmelirinin detayları ile anlatılıyordu.
Yeni Mahkeme
1999 yılının ikinci yarısında, Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Örgütü araştırmacıları, 3.000 tanık ve yaşayan ile mülakat yaparak, korkunç cinayet, yaralama ve ırza geçme olaylarını açığa çıkardı.Sırpların, katliam seviyesinde insan hakları ihlalleri yaptığı, fakat aynı zamanda devam eden savaşta intikam saldırılarına uğradıkları ortaya çıktı.
2002 yılının başlarında, soykırım ve insanlığa karşı suçlardan Miloseviç Lahey`de yargılanmaya başlandı. Mart 2006 tarihinde ölümüne kadar bu yargılama sürüdü.
Kosova Savaşı Zaman Çizelgesi
- 1989: Miloseviç, Kosova`nın otonom haklarını kaldırmaya başladı.
- Temmuz 1990: Kosova bölgesinin Etnik Arnavut milletvekilleri Sırbistan`dan bağımsızlıklarını ilan ettiler.
- 24 Eylül 1998: NATO Miloseviç yönetimine Kosova Arnavutlarının üzerine gitmeyi kesmesi yoksa hava saldırıları ile cezalandırılacağına dair bir ültümatom verdi.
- Mart 1999: Barış görüşmeleri başarısızlıkla sonuçlandı.
- Haziran 1999: NATO hava operasyonlarını askıya aldı.