Kekemelik, eğitilmesi gereken aşırı heyecanlılık halidir. Ritm ve fonetiğe dayanan eski metodlar, özellikle gençler ve çocuklarda iyi sonuç vermişse de, erişkinde yeterli olamamaktadır. Bugün tedavide psikoterapi (ruhi tedavi) yalnız başına veya eski metodlarla birlikte uygulanmaktadır. Eğitim bu konuda uzmanlaşmış yerlerde yapılır.
Kekemelik Bazı heceleri tekrarlamak, bazılarını patlayıcı bir konuşma şeklinde zorlukla söylemek ve söylenemeyenlerin önünde duraklamaktan ibaret bir konuşma bozukluğu. Kekemelik, ruhi bozukluklarla sinir hücrelerinin hastalıkları sonucunda meydana gelir. Durdurulamayan hece ve p, f, k, b, g gibi patlayıcı harflerin (klonik kekemelik) veya çoğu zaman patlayıcı sessiz harflerle başlayan heceler önünde, gerçek kas kramplarını hatırlatan duraklamalarla (tonik kekemelik) kendini gösterir. Kekemelikte, solunum düzensizliği çok önemlidir. Ritm iyice belirlenerek şarkı söylemek hem solunumu kolaylaştırır hem de kendisine güven sağladığı için bu sırada kekemelik kaybolur.
Kekemelik, eğitilmesi gereken aşırı heyecanlılık halidir. Ritm ve fonetiğe dayanan eski metodlar, özellikle gençler ve çocuklarda iyi sonuç vermişse de, erişkinde yeterli olamamaktadır. Bugün tedavide psikoterapi (ruhi tedavi) yalnız başına veya eski metodlarla birlikte uygulanmaktadır. Eğitim bu konuda uzmanlaşmış yerlerde yapılır.
- Bazı çocuklarda görülen irkilme, tutulma, tekrar veya uzatma şeklindeki hafif konuşma özürlerini kekemelik ve çocuğunuzu da kekeme olarak nitelemeyiniz. Çünkü siz ona kekeme derseniz oda kendini kekeme olarak görmeye başlar. Oysaki öyle nitelenmezse çocuk kendiliğinden bu devreyi tehlikesizce anlatabilir.- Çocuğun konuşması üzerine aşırı titizlik göstermeyiniz. - Çocuk konuşurken sakin dinleyiniz. Endişeden uzak olunuz. Çocuk bir şey söylemek istediğinde aceleye ve telaşa kapışmadan karışmadan, söyleyebileceği kadar zaman veriniz.Konuşmasını kesmeyiniz.Tutulduğunda yardım etmeyiniz. - Çocuğa hiçbir zaman "dur..,acele etme..,yeniden başla.., önce bir derin nefes al" gibi uyarılarda bulunmayınız.Bütün bunlar onun dikkatini konuşmasında toplayacağından zararlıdır. - Çocuk konuşurken onun dudak hareketlerine değil gözlerine bakınız. - Katı disiplinden sakınınız. Alay ve acı şakaları disiplin aracı olarak kullanmayınız. Askerce emirler vermeyiniz. Çocukla içten ilgilenip ona sevgi ve şevkat göstererek güvenini kazanınız - Çocuğun yanında kusurları hakkında konuşmayınız. - İleri kekemelik hallerinde çocuğun en az şaşırdığı ve rahatça konuşabildiği durum ve şartları saptayarak bu durum ve şartlarda onu konuşturunuz. - Çocuk konuşurken onu susturmayınız. Onun adına yardımcı oluyorum diye konuşmayınız. Ona kolay konuşma yolu gösteriyorum zannederek "Yavaş konuş, derin nefes al, ne söyleyeceğini iyi düşün.." gibi öğütlerde bulunmayınız. - Tutulduğu zaman alay etmeyiniz. - Yanlış konuştuğunda yada tutulduğunda cezalandırma ile korkutmayınız ve cezalandırmayınız. - Yorgun ve heyacanlı olduğu zamanlarda konuşmaya zorlamayınız. - Yavaş konuştuğunda hızlı konuşmaya zorlayan istekte bulunmayınız. Bu davranışlar çocuğunuzun dikkatini konuşması üzerine çeker ve daha çok tutulur. - Çocuğunuzun mümkün olduğu kadar bedenen sağlıklı olmasına özen gösteriniz. Kekeme çocuk normal çocuktan daha çok dinlemeye ihtiyaç duyar. - Kekemelik sinirsel bir kökene dayanır. Çocuğun mümkün olduğu kadar sinirlenmemesi, gergin bir duruma girmemesi gerektir. Bu nedenle evdeki geçimsizlik ve gergin havadan uzak olmasını sağlayınız. Tartışmalarınızın ondan uzak olmasına dikkat ediniz. - Ana baba olarak çocuğun kekemeliği karşısında sabırlı olmalısınız. Ona konuşmalarında, sonuna kadar sabır anlayışla dinleyiniz. Karışmayınız, normal konuşuyormuş gibi davranınız. - Çocuğunuz kekelemeye başlayınca onun dikkatini başka yöne, başka konulara çekme yoluna gidiniz. Ve bunu dikkatle, maksadınızı belli etmeden yapmaya özen gösteriniz. - Çocuğunuza yaşına uygun öyküler anlatıp, onun size tekrarlamasını sağlayın bu arada küçük şiirler ezberletip söylemesini sağlamakta onu konuşmaya isteklendirir. - Çocuğunuzu problemin farkında ise onu bu yönden açıklığa kavuşturmak için uygun zamanlarda "konuşurken bazı tekrarlar, irkilmeler,tutulmalar yaptığı fakat bunların önemli olmadığını bunlardan kurtulmasının mümkün olduğunu zaten herkeste buna benzer durumların görüldüğünü" söyleyebilirsiniz. - Çocuğun değişik alanlardaki ilgisini arttırmak için o etkinliklerden hoşlanır hale getirilmesine çalışınız. Bu ona hem başkalarının öveceği özellikleri kazandırır hem de dikkatini kekemeliğinden başka taraflara kaydırır. - Çocuğun kendine karşı iyi, olumlu tavır geliştirmesine yardım ediniz. Kendini kekemeliğinden dolayı değersiz gören çocuğunuz bu engeli kolay aşamaz. Çocuğun sahip olduğu iyi özellikler ortaya çıkarılmalı, teşvik edilmelidir.
Ancak, bütün bunların uygulanması yanında geniş bir tölerans ve sabır gerektiğini unutmayınız.
PSİKOLOJİK DANIŞMANLIK VE REHBERLİK SERVİSİNEJLA TOKLUCU