Türkçe Bilgi: Kasnak meşesi

Hazanda renk cümbüşü

Türk Hava Yolları’nın neşrettiği aylık Skylife dergisinde ülkemizin saklı güzelliklerini tanıtan yazılar çıkıyor. Zaman zaman ben de bunlardan alıntı yapıyorum.

Bu yazımda da Akgün Akova’nın “Bir Renk Cümbüşü Kasnak Meşe Ormanı” başlıklı yazısından bazı bölümleri aktarmak istiyorum:

“Isparta’da, Eğirdir’in Yukarıgökdere köyündeki kasnak meşe ormanında dolaşırken aklıma Jose Saramago’nun hatırası geldi. Topraktan bir aile gibi, birbirine yakın noktalardan fışkıran genç meşelerin, dökülmüş yaprakların, onların arasında boy gösteren çiğdemlerin ortasındaydım. Ormanın sessizliğinde anıt ağaçlardan birine karşı oturdum. Uzaklardan sincapların sesleri geliyordu. Tabiatın bir parçası olduğumu ve ormanın nefes aldığını bir defa daha fark ettim. Bir meşe palamudu dalından düşüp yuvarlanarak ayağımın ucuna kadar geldi. Onu aldım ve başka bir coğrafyada, bir dağ yolunun kıyısında gömmek üzere cebime koydum. (...) Bu dönemde Eğirdir’deki ormanda ağaçlar sarı, kırmızı kahverengi, yeşil renkli yapraklarla ve göğün mavisiyle donanıyor. Bu renkliliğin sebebi, 1997’de Tabiatı Koruma Alanı ilan edilen 1300 hektarlık bu alanda kasnak meşesi dışında Toros köknarından kokarardıca, çiçekli dişbudaktan Lübnan sedirine, akçaağaçtan saçlı meşeye kadar birçok ağacın yetişmesi. (...) Güneş yükseldi mi, kanal boyundaki sazlıklar söğüt ağaçlarıyla birlikte, ressamları beklediklerini fısıldayacaklar size. Köyden sonraki üç kilometrelik dağ yolu ise, sizi kasnak meşeleriyle buluşturacak. Yan yana, bir kardeş gibi ormanı dolduran meşelerin aralarında ‘anıt ağaç’ olarak tescillendirilenleri de var. Bunların en önemlisi, Türkiye’nin en kalın kasnak meşesi olan ağaç ki, ucunu görebilmek için gökyüzüne doğru bakarken sırt üstü düşebilirsiniz! Kasnak meşesi toplu olarak Eğirdir’in Yukarıgökdere köyü dışında Kütahya- Türkmen Dağı’nda, Kızlar Sivrisi yöresinde, Konya-Sultandağı’nda Savaş, Çimendere ve Tekke köyleri dahilinde ve Afyon-Çay’da Dereyaka ve Bundura yaylalarında yetişiyor. (...) Kasnak meşesi ormanı da sonbaharın kartpostal güzelliği oluşturduğu yerlerden biri. Bu ormandaki yürüyüş yollarının, Türkiye’nin en güzel yürüyüş rotalarından olduğunu bilmelisiniz. Üstelik sonbaharın altın renginin çınarlara ve sulara düştüğü Kovada Gölü’nün ormanın çok yakınında oluşu bir başka güzelliğin habercisi... (...) Yukarıgökdere köyünde sonbaharda elma telaşı başlıyor. (...) Aynı anda kasnak meşe ormanında da bambaşka bir telaş var. Koruma altındaki ormanda avcılardan uzakta rahatça çoğalan sincaplar olgunlaşan meşe palamutlarını topluyor ve kış öncesi, yuvalarına taşıyorlar. (...) Bir çitin yanında durdum ve aşağıya baktım. Köy evlerinin kırmızı kiremitli damlarından önce yeşil bir leke gibi duran küçük bir gölet, uzaklardan ise göl başlıyor. Sedir ağaçlarının yerçekimiyle inatlaşan kozalaklarına son defa göz attım. Keçi sürüsü sararmış ekinlerle örtülü bir tarlada otluyordu. Çobanların kara çadırları boştu. Bir yaban kazı sürüsü gözüktü birden gökte. V şeklinde uçuyorlardı. Sonra hafif bir rüzgar saçlarımı dolaştı. ‘Düşen yapraklardan birini havada tutarsan dileğin olur’ diyen anneannemi hatırladım ve kasnak meşesi ormanına girdim.”

1998 yılında Nobel Edebiyat Ödülü’nü kazanan Portekizli yazar Jose Saramago’nun hatırasını da unutmadan ekleyelim: Küçük Saramago’nun dedesi felç olmuştur ve tedavi için Lizbon’a götürülecektir. Gerisini şöyle anlatıyor yazar: “Büyükbabam evinin birkaç zeytin ve incir ağacıyla dolu olan avlusuna gitti ve tek tek ağaçlara sarılarak ağladı. Bir daha dönmeyeceğini bildiğinden onlara veda etti: Bunu görmek yaşamak, (eğer) geri kalan hayatımızda bir iz bırakmıyorsa, duygularınız yok demektir.”

Evet özel donanımlı şahsiyetler, bulundukları yerlere, ağaçlara bile çok vefalıdırlar. Ama bunun ötesinde sonbahar hazanında her bir yaprağın dökülüşü, sanki onlardan bir şey koparıyor gibi şefkatlerini rencide eder.

Dokuz-on sene önce bu mevsimde bu bölgede seyahat ederken yapraklardaki bu enteresan renkliliğe ben de şahit olmuştum... Gerçekten doyumsuz bir güzellik sergileniyordu...

Ayrıca bu bölgede bulunan Çam Dağları’nın da çok büyük önemi vardır. Çünkü çağımızı ve gelecek çağları aydınlatacak Kur’an tefsirlerinin bir kısmı buralarda yazılmış ve tashih edilmiştir.

Kasnak Meşesi

Kasnak

Seksiyon Mesobalanus

Türkiye biteyi, Fagaceae

Meşe

Sultan Dağları

Barla Dağı

Türkiye'deki endemik bitkiler listesi

Dedegöl Dağı