Karl Renner



Karl Renner (d. 14 Aralık 1870, Untertannowitz (şimdiki adıyla Dolni Dunajovice) - ö. 31 Aralık 1950, Viyana) Avusturya Sosyaldemokrat Partisi (SPÖ) kurucularından ve Avusturya`nın İkinci Cumhuriyet`inin ilk devlet başkanıdır.

Renner önceleri Viyana`da parlamento kütüphanecisi olarak çalışıyordu. Sosyaldemokratlara katıldıktan sonra Rudolf Hilferding ve Otto Bauer`le birlikte çok uluslu bir devlete uyarlanmış evrimci bir sosyalizm anlayışı olan Avusturya Marksizmi`nin önemli bir temsilcisi haline geldi. Avusturya-Macaristan İmparatorluğu`nun federalist bir şekilde yeniden yapılandırılmasını savundu. 1907`de parlamenter olan Renner, monarşinin 1918`de yıkılmasından sonra 1918-1920 arası hükümet liderliği ve 1919-1920 yıllarında da dışişleri bakanlığı yaptı. 1. Dünya Savaşı`ndan sonra yapılan Saint-Germain-en-Laye Barış Anlaşması`na katılan delegasyonun bir üyesi oldu. Renner hükümeti geçici bir anayasa, Habsburg yasaları ve genişletilmiş bir sosyal yasa aracılığıyla Birinci Avusturya Cumhuriyeti`nin anayasal temellerini attı. Renner 1920`den 1934`e kadar Avusturya parlamentosu Ulusal Konsey`in bir üyesi ve 1931-1933 yılları arasındaysa parlamentonun başkanıydı.

Başbakan Engelbert DollfuíŸ`un 1934 yılında parlamentoyu kapatmasından sonra Renner tutuklandı. 1938 yılında Avusturya`nın Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi Almanyası tarafından ilhak edilmesini destekledi.

Avusturya`nın Nasyonel Sosyalistzm`den kurtarılmasından sonra Nisan 1945`te Renner Avusturya Cumhuriyeti`ni yeniden kuracak olan bir geçiş hükümeti oluşturdu. Aynı yılın Aralık ayında da İkinci Cumhuriyet`in ilk devlet başkanı seçildi.

Renner 31 Aralık 1950`de Viyana`da öldü.

Avusturya Cumhuriyeti`nin Şansölyeleri



Kaynaklar

Vikipedi

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.