Türkçe Bilgi: kara suları

Kara Suları Bir devletin kıyıları boyunca hakimiyeti altında bulunan belirli genişlikteki su şeridi. Bu şerit içinde o ülke kendi toprağındaki kanuni haklarını ve hakimiyetini sürdürür. Kara sularının bitimi o devletin deniz sınırıdır. Buradan itibaren hiçbir devlete ait olmayan açık deniz başlar ve bütün devletler genel kaide olarak, açık denizlerden faydalanabilir.

Üç tarafı denizlerle çevrili olan memleketimizin kıyı uzunluğu 7200 kilometredir. 1964 yılında kabul edilen Karasuları Kanunu ile karasularımızın genişliği prensip olarak 6 mil kabul edilmiştir. Özellikle Ege Denizindeki karasularımızda ve Yunanlıların karasularında bunun uygulanmasında titiz davranılmaktadır.

Dünya devletlerinin ekserisi karasularının 3-12 mil olmasını kabul etmişti. Bu uygulama 60 kadar devlet tarafından tatbik edilmektedir. ABD- İngiltere, Almanya, Hollanda 3 millik karasuyunu kabul etmişlerdir. Rusya, Fransa, Bulgaristan, Romanya, Mısır, Suriye gibi ülkeler ise karasularını 12 mile çıkarmışlardır. Çin ise kendi karasularının 200 mil olduğunu iddia ederek bunu savunmaktadır. Çeşitli devletlerin denizlerdeki durumlarına göre karasularının sınırlarını tesbit etmeye çalışması milletlerarası münasebetlerde önemli yer tutar. Ekseriya bu durum büyük anlaşmazlık ve olaylara sebeb olur. Bazı ülkelerin ve Birleşmiş Milletlerin gayretleriyle bir düzenlemeye gidilmesine çalışılmaktadır. Daha önce 1958’de Cenevre’de birinci, 1960 yılında yine Cenevre’de ikinci, 1974 yılında Karakas’da üçüncü Deniz Hukuku konferansları toplanmıştır. Birinci konferansta Karasuları ve Bitişik Bölge Sözleşmesi imzalanmış, ikincisinde ilkinde karşılaşılmayan veya anlaşmazlık konusu olan meseleler ele alınmıştır. Karakas’ta yapılan üçüncü konferansta, 148 devlet 5000 temsilciyle katılarak deniz hukukunun önemini ortaya koymuştur. Ele alınan karasuları ve bitişik bölge, balıkçılık, kıta sahanlığı, deniz yatağı, deniz dibi zenginliklerinin işletilmesi, boğaz ve diğer sulardan geçiş rejimi, açık denizler, denizlerin kirletilmesinin önlenmesi gibi hususlardan başka, daha pekçok konu görüşülmüştür.

Her devlet kendi karasularında tam hakimiyet sahibi olduğundan buralarda güvenlik açısından, kendi milli ve askeri güvenliği, deniz trafiği, gümrük ve sağlıkla ilgili tedbirleri kanunlarına göre uygular. Deniz altı zenginlikleri de yalnız o ülkeye aittir. Bazı istisnalar hariç kabotaj ve balıkçılık bakımından buralardan kendisi ve vatandaşları istifade eder. Devlet isterse kendi karasularında başka devletlere bazı kolaylıklar tanıyabilir.

Birleşmiş Milletler Deniz Hukuku Sözleşmesi (1982) 119 devlet tarafından imzalanmıştır. Türkiye’de karasuları ile ilgili ilk yasal düzenleme 15 Mayıs 1964 tarihli ve 476 sayılı Karasuları Kanunu’dur. Bu kanunu yürürlükten kaldıran 20 Mayıs 1982 tarihli ve 2674 sayılı yeni Karasuları Kanunu önceki yasaların aykırı hükümlerini yürürlükten kaldırmıştır. Türk karasularının genişliğini 6 deniz mili olarak belirleyen Karasuları Kanunu, Bakanlar kuruluna belirli denizler için, o denizle ilgili, bütün özellikleri ve durumları gözönünde bulundurmak ve hakkaniyet ilkesine uygun olmak şartıyla, karasularının genişliğini 6 deniz milinin üzerine çıkarma yetkisi vermiştir.

Karasuları Kanunu’nun 4. maddesinde de iç suları tarif edilmiştir. Buna göre, esas hatların kara tarafında kalan sular ve körfez suları, Türk iç sularıdır. Daimi liman tesisleri kıyının bir parçası sayılır ve bu tesislerden en açıkta olanlarının kara tarafında kalan sular ve dış limanlar iç sulara dahildir.

Kaynak: Rehber Ansiklopedisi

Kara Suları

Kara Boğazı

Kara denizi

Su Çerçevesi Direktifleri

Su

Kar

Kara balıkçıl

Kara Harp Okulu

Kemankeş Kara Mustafa Paşa