Türkçe Bilgi logo TürkçeBilgi

Kanada Kızılderilileri

Kısaca: Kanada Kızılderilileri, Kanada'da Eskimo İnuitler ile melez Métisler dışında kalan bütün Kanada yerlileri için kullanılan niteleme olup Kanada'da resmi olarak «İlk Milletler» (İngilizce ''First Nations''; Fransızca ''Premières Nations'' «ilk milletler») adı kullanılır. Kanada'da Kızılderili (''Indian'') adı hâlâ yasal bir terim olsa da resmi olarak kullanımı günümüzde oldukça azalmıştır. Kanada Kızılderililerinin sayısı 2006 sayımına göre 698.025 kişidir. Şu an için Kanada tarafından ...devamı ☟

Kanada Kızılderilileri, Kanada'da Eskimo İnuitler ile melez Métisler dışında kalan bütün Kanada yerlileri için kullanılan niteleme olup Kanada'da resmi olarak «İlk Milletler» (İngilizce First Nations; Fransızca Premières Nations «ilk milletler») adı kullanılır. Kanada'da Kızılderili (Indian) adı hala yasal bir terim olsa da resmi olarak kullanımı günümüzde oldukça azalmıştır. Kanada Kızılderililerinin sayısı 2006 sayımına göre 698.025 kişidir. Şu an için Kanada tarafından kabul edilen 630 kabile hükumeti yasal olarak tanınmaktadır ve bunların kabaca yarısı Ontario ile Britanya Kolumbiyası eyaletlerinde bulunmaktadır. Kanada'da yasal olarak yaşamak zorunda oldukları kısıtlayıcı yerlere Kızılderili rezervi (Indian Reserve) adı verilir. Günümüzde Kanada Kızılderililerine karşı sistemik ırkçılık (systemic racism) hala uygulanmaktadır. Eiğitim ve öğretimleri yirminci yüzyılın ortalarına kadar ırkçı asimilasyon politikaları gereği oluşturulan Kanada Kızılderili yatılı okullarında yapılıyordu. Kızılderili Kütüğüne kayıtlı olanların hakları kayıtsız olanlara göre fazladır. Kızılderili işlerinden Kanada Kızılderili ajanı sorumludur. Kanada'nın batısında Atabask dilleri, doğusunda Algonkin dilleri olmak üzere iki ana dil ailesine giren dilleri konuşurlar. Diğer Kızılderili dillerini konuşan yerliler bunlarla kıyaslanmayacak kadar azdır. Adlandırma İlk Milletler ya da İlk Uluslar (İngilizce First Nations; Fransızca Premières Nations «ilk milletler») adı yasal hakların edinimi için şu anki resmi/siyasi adlarıdır ve Eskimo İnuitler ile melez Métisler dışında kalan bütün Kanada yerlileri için kullanılır ve etnik kimlikten ziyade politik kimlik doğrultusunda hukuki olarak tanınır, fakat hukuki tanımlaması yapılmamıştır. Eskimo adı gibi Kızılderili (Indian) adı da Kanada'da derogative kabul edildiği için resmi olarak kullanılmaz. Bununla birlikte Indian terimi Kanada'da hala yasal bir terimdir, fakat kullanımı hem düzensiz hem de düşüştedir. First Nations terimi 1980 lerde Indian band teriminin yerine kullanılmaya başlanmıştır. Yaşlı Sol Sanderson bu terimin 1980 lerin başlarında icat edildiğini söylerken, diğerleri 1970 lerde Indian sıfatının offensive kabul edildiği için onun yerine kullanılmaya başlandığını belirtir. İngilizcede çoğul (First Nations) hali bu halklar grubunu, tekil (First Nation) hali ise eskiden band olarak adlandırılan yasal kabile hükumetlerinden biri için kullanılır. Bu halklar grubuna ait kişileri (First Nations person) cinsiyet belirtirken erkekler için First Nations man kadınlar içinse First Nations woman nitelemesi yapılır. Amerika Birleşik Devletleri'nde Indian terimi yerine kullanılmaya başlanan ve oldukça yaygınlaşan Native Americans («Yerli Amerikalılar») terimi Kanada'da yaygın değildir Tarım sahaları On Kuzey Amerika tarım sahası (Alfred Kroeber’e göre) beş yerleşim bölgesinde toplanmıştır: * Orta Arktik Bölge: Kuzeybatı ve Labrador sahil kıyısına kadar merkez Kanada, * Kuzeybatı Kıyısı: Batı kıyıları, * Platolar: Fraser Platosu, * Sulaklar ve Ovalar: Rocky Dağlarının doğusu, Saskatchewan ve Manitoba’nın bir bölümü, * Kuzeydoğu Ormanları: Büyük Okyanus’tan, Nova Scotia/Neufundland’a kadar olan bölge. Büyük ölçüde değişik iklim ve bitki örtüsünden dolayı bu beş bölge oldukça kati bir şekilde birbirinden ayrılır. Benzer çevre koşulları ve ilişkiler ise yeniden benzer kültürler meydana gelmesine neden olmuştur. Mutfak *Sxusem *Pemmikan Ayrıca bakınız *Kanada Kızılderili rezervleri listesi *Federation of Saskatchewan Indian Nations *Kanada'da insan hakları *Kwäday Dän Tsʼìnchi Kaynaklar Dış bağlantılar * The Canadian Museum of Civilization - First Peoples Section

Kaynaklar

Vikipedi

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.

Kanada Atabaskları
7 yıl önce

Subarktik yerlisi Kızılderili halkları. Kanada yerlileri içinde First Nations («İlk Milletler») yasal adıyla anılan Kanada Kızılderilileri arasında yer alır...
Kızılderili rezervi
7 yıl önce

Denesuline Kızılderilileri için kısıtlayıcı hiçbir rezerv kurulmamıştır. Kanada Kızılderili rezervleri listesi Nüfusuna göre Kanada Kızılderili rezervleri...
Kızılderili Kütüğü
7 yıl önce

Kızılderililer ya da Kızılderili statüsü olan Kızılderililer (Status Indians, Registered Indians) denen Kanada Kızılderililerinin resmî kaydının/sicilinin bulunduğu...
Kızılderililer
3 yıl önce

Güneydoğu Kızılderilileri kültür bölgesi Southeast Güneybatı Kızılderilileri kültür bölgesi Southwest Ülkelerine göre: Kanada Kızılderilileri ABD Kızılderilileri :...
Anişinabeler
7 yıl önce

Şavniler gibi Kızılderililerdir. Diğer Kanada Kızılderilileri ve ABD Kızılderilileri gibi Anişinabeler de yasal olarak Kızılderili rezervi (Kanada) ya da Kızılderili...
Kaskalar
7 yıl önce

animist ya da şamanist Subarktik Kızılderilileri kültür grubundan Kızılderili halkı. Kuzey Atabaskları ve Kanada Atabaskları içindeki Yukon Atabaskları...
Sarıbıçaklar
7 yıl önce

iki kabile Denesulinece konuşurlar. Diğer Kanada Kızılderilileri gibi Sarıbıçaklar da yasal olarak Kızılderili rezervi adı verilen kamp benzeri toplama...
Subarktik Kızılderilileri
7 yıl önce

Kuzeydoğu Kızılderilileri, güneyinde Ova Kızılderilileri, güneybatısında Plato Kızılderilileri, batısında Pasifik Kuzeybatısı Kızılderilileri kültür grupları...