Tarih
Kalkandere, sırasıyla Kimmerler, Persler, Selçulular ve Trabzon Rum Pontus devletinin egemenliği altında kalmış, 1461`de Fatih Sultan Mehmet`in Trabzon Rum Pontus Devletini ortadan kaldırmasıyla Osmanlı İmparatorluğu`na katılmıştır.11. yüzyılda başlayan büyük Türk göçü ile Kars-Çoruh yolu üzerinden Selçuklu Türkleri`nin bölgeye ilk defa giriş yaptığı bilinmektedir.
İdare yapısı
İlçede yerleşim, arazi yapısının etkisiyle dağınık bir şekil arz etmektedir. Köyler, Anadolunun diğer bölgelerinden çok farklı olarak geniş alanlara yayılmış, yerleşim alanları ile tarım alanları iç içe girmiş vaziyettedir. İlçeye bağlı 2 (iki) belediye (Kalkandere Merkez Belediyesi ve Yolbaşı Belde Belediyesi) ve 20 köy bulunmaktadır.Köyler
(Çağlayan, Çayırlı, Dilsizdağı, Dülgerli, Esendere, Fındıklı, Geçitli, Hurmalık, inci, Hüseyinhoca, Kayabaşı, Ormanlı, Seyrantepe,salahaderesi, Soğuksu, Ünalan, Yenigeçitli, Yeniköy, Yeşilköy,Yokuşlu ve Yumurtatepe) Köyleridir. Ayrıca Kalkandere Merkez Belediyesine bağlı 12 mahalledir.Merkez mahalleleri
Adalar, Aksu, Aşağıtatlısu, Cevizlik, Dağdibi, Kuruköy, Kızıltoprak, Medrese, Soğuksu, Taşçılar, Yukarıtatlısu ve Yenimahalle) Mahallesi`dir. Yine Yolbaşı Belde Belediyesine bağlı 6 mahalle vardır.Yolbaşı beldesi mahalleleri: (Armutlu, Cumhuriyet, Camii, Düz, Merkez ve Sırt) Mahallesi`dir. ayrıca Ünalan köyü kalkanderenin en yukarı köyüdür.Sırt Mahalle beldenin en güzel yeridir.Gerek coğrafik yapısıyla gerekse insan yapısıyla mükemmeldir.kamiloğlu,selek,sarmısak,sağlam,demirtaş,ibar,şahsı,cebir,erdoğan,keskin ve UZUN soy birliğiyle iç içe yaşamaktadırlar.
Coğrafi durumu
Kalkandere, Rize İli`ne bağlı eski bir bucak merkezi iken 27.06.1957 tarihinde yürürlüğe giren 7033 Sayılı Kanunla İlçe olmuştur. Kalkandere`nin tarihi Rize`nin tarihi ile birlikte ele alınarak anlatılmaya çalışılacaktır.İlçe, Rize İlinin batısında yer almakta olup, Rize merkez, İyidere, İkizdere ve Trabzon ilinin Of ilçeleriyle çevrili 95 km² lik alana sahiptir. Deniz sahiline uzaklığı 13 km. mesafededir. İlçe, oldukça engebeli bir arazi yapısına sahiptir. Arazinin tümü ağaç ve yeşil bitki örtüsüyle kaplıdır. Düzlük arazi yok denebilecek kadar azdır. Bölgede vadi aralarında büyük-küçük birçok dere akmaktadır. İlçe sınırları içerisinde yükseklikleri 1.000 metrenin altında olan birçok tepe mevcuttur. Kalkandere dört mevsim ılıman ve yağışlı bir iklime sahiptir. İklim özellikleri şöyledir. · Yıllık ortalama sıcaklık; 14 santigrat derece`dir. · Günlük ortalama güneş alma süresi; 4 saat 14 dakika`dir. · Ortalama nem oranı; % 75`tir. · Yıllık ortalama yağış miktarı; metrekareye 2327 kilogram`dir. · Yıllık ortalama yağışlı gün sayısı; 172`dir.
Sosyal durumu
İlçeye dışardan gelen kamu görevlileri dışında vatandaşların konut ihtiyacı bulunmamaktadır. Kamu görevlilerinin konut ihtiyacının bir bölümü Çay İşletmeleri Genel Müdürlüğüne ait Lojmanlar, Kalkandere Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfına ait Lojmanlar ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarına ait lojmanlar aracılığıyla karşılanmaktadır. İlçe merkezi ve köylerdeki konutların tamamına yakını betonarme ev tipinde olup, yer yer ahşap yapılı evlere de (özellikle köylerde) rastlamak mümkündür. İlçe merkezi ve köylerde vatandaşların, özellikle çay üretim dönemi dışında vakit geçirdikleri 46 adet kahvehane (Emniyet bölgesinde 27, Jandarma bölgesinde 20) ve 1 adet te lokal bulunmaktadır. İlçedeki çalışma hayatı tamamen çay üretimine dayanmaktadır. Çay üretim döneminde (Mayıs-Ekim ayları arası) iş ve çalışma yaşamında ve nüfusta (İlçe nüfusuna kayıtlı olup da İl dışında yaşayan vatandaşlardan çay üretimi yapanların üretim döneminde İlçeye gelmeleri nedeniyle) oldukça hareketlilik yaşanmaktadır. İlçedeki vatandaşlardan bir bölümü, ilçe merkezi ve köylerdeki çay fabrikalarında geçici veya daimi işçi olarak çalışmaktadır.Eğitim ve kültür durumu
İlçede eğitim ve öğretime verilen önem giderek artmakta olup, bu anlamda halkın yeni yapılan okullar ile (örneğin, Çayırlı İlköğretim Okulu) mevcut okullara katkısı sağlanabilmektedir. İlçede halen 32 İlköğretim Okulu, 1 Çok Programlı Lise ve 1 İmam-Hatip Lisesi olmak üzere toplam 34 okul mevcuttur. Yüksek öğrenim alanında herhangi bir okul bulunmamaktadır. İlköğretim okullarından 18 tanesi taşımalı ilköğretim nedeniyle kapalıdır. Kalan 14 okul da ise, eğitim öğretime devam edilmektedir. İlçede İlköğretim kurumlarında 2.300 öğrenci, Çok Programlı Lisede 301 öğrenci, İmam Hatip Lisesinde ise 51 öğrenci olmak üzere toplam 2.652 öğrenci eğitim görmektedir. İlçenin merkez ve köylerinde yaşanan göç nedeniyle öğrenci sayısı son yıllarda büyük ölçüde düşmüştür. Bu nedenle, İlçe merkezi ve köylerdeki birçok okul taşımalı ilköğretim kapsamına alınmıştır. İlçede orta öğretim öğrencilerine yönelik ve derneklere bağlı olarak faaliyette bulunan 2 (iki) özel öğrenci yurdu bulunmaktadır. (2 Erkek Öğrenci Yurdu) İlçede okuma-yazma oranının kesin olmamakla birlikte % 80-90 arasında olduğu tahmin edilmektedir. İlçede sinema, tiyatro, basımevi ve büyük ölçekte kitapevi bulunmamaktadır. Sadece, ilk ve orta öğretim öğrencilerinin ders kitabı ihtiyaçlarını karşılayan kırtasiye ve kitapevleri vardır. Yine İlçe de amatör kümede oynayan Kalkandere Spor ve İnci-Dilsizdağı Spor olmak üzere iki spor kulübü bulunmaktadır.Nüfusu
İlçenin nüfus yoğunluğu 151`dir. İlimizin diğer ilçelerinde olduğu gibi İlçede ekonomik sebeplerden kaynaklanan dışa göç olayı yaşanmaktadır. 1985 Genel Nüfus Sayımında 25.430 olan İlçenin toplam nüfusu, 1990 Sayımında 21.978, 1997 Yılındaki Nüfus Tespit Sayımında 14.243 ve 2000 Genel Nüfus Sayımının kesin sonucu ise 19.131`dir.Ulaşım imkanları
İlçenin çevre il ve ilçelerle bağlantısı karayolu ile sağlanmaktadır. İlçemizi İlimiz merkezine bağlayan sahil devlet karayolu İlçeye 33 km. mesafe olup, İlçeyi Yolbaşı Beldesi üzerinden İl merkezine bağlayan eski devlet karayolunda yeniden düzenleme ve yapım çalışmaları devam etmektedir. Bahsekonu yolun tamamlandığında ilçenin ile olan uzaklığı 20 Km. mesafede olacaktır. İlçenin İl Merkezine uzaklığı 33 Km` mesafededir. İlçe Merkezinden İl Merkezine; Belediye Otobüsü ile sabah saat 07.00`den başlayarak akşam saat l8.00`e kadar her saat başı, Dolmuş Minibüsleri ile de her yarım saatte bir ulaşım sağlanabilmektedir. İlçeden (komşu İlçeler) İkizdere İlçesine olan uzaklık 40 Km, Deniz sahiline uzaklığı 13 Km. , İyidere İlçesine olan uzaklık 15 Km ve Trabzon İli Of İlçesine olan uzaklık ise 22 Km. mesafededir. İlçede özel radyo ve televizyon bulunmamaktadır. Ulusal ölçekte yayın yapan televizyonların yayınları rahatlıkla izlenebilmektedir. Ayrıca, Rize merkezden yayın yapan yerel televizyonların yayınları da çok net olmamakta birlikte izlenebilmektedir.
Turizm kaynakları
Kalkandere Merkez Belediyesine ait bir adet piknik alanı olup, işletmeciliği özel teşebbüs tarafından yapılmaktadır. Piknik Alanı Kalkandere - İkizdere devlet karayolu üzerinde dere kenarında yer almakta ve İlçe Merkezine 3 Km. mesafededir.
Ekonomik kaynakları
İlçenin ekonomik hayatı daha önceki bölümlerde de ifade edildiği üzere çay tarımına ve sanayisine dayanmaktadır. İlçedeki toplam tarım arazisinin % 90`ından fazlasında çay tarımı yapılmaktadır. 1950`li yıllardan sonra bölgede çay tarımı gelişmeye başlamış ve daha önceleri tarla, bağ ve bahçe düzenlenmesine elverişli olmayan yerlerde çay üretiminde olumlu sonuçlar alınmış olup, günümüze kadar gelen süreçte de artarak devam etmiştir. Halen İlçede 47.163 dekarlık alanda çay tarımı yapılmakta ve yılda ortalama olarak 40 bin tonun üzerinde yaş çay üretilmektedir. (1 dekardan en az 750 kgr. En çok 1.500 kgr. yaş çay üretildiği varsayılırsa). İlçede faaliyette bulunan devlete ait 2 adet (Kalkandere Merkez ve Taşçılar Çay Fabrikası) ve özel sektöre ait 2 adet (Dağdibi Mahallesinde Kukuloğlu Çay Fabrikası ve Çayırlı Köyünde Çayırlı Çay Fabrikası) olmak üzere toplam 4 çay fabrikası ve Ormanlı Dere mevkiinde 1 adet Un fabrikası bulunmaktadır. Çay tarımı dışında kalan az miktarda tarım alanlarında yetiştirilen fasulye, mısır, karalahana aile ihtiyaçlarını karşılamaya yöneliktir. Yine aileler kendi ihtiyaçlarını karşılamak için az sayıda büyük ve küçük baş hayvan yetiştiriciliği yapmaktadır.
İlçede yaklaşık 2.000 adet fenni kovandan yılda 26 ton bal üretilmekte olup, elde edilen ürün yerel pazarlarda satılmaktadır. Ayrıca ulaşima katkıda bulunan şoferlerle birlikte olup ortaklaşa halk otobüslerini aldık. her 15 dk. bir otobüs kalkacak ve ulaşim daha da rahat ve kolay olacaktır.