Kırcaali Muharebesi

Kısaca: Kırcaali Muharebesi Bulgaristan ve Osmanlı İmparatorluğu arasında yapılan Birinci Balkan Savaşı'nın bir parçası olan muharebedir. Bulgaristan'ın Haskovo Müfrezesi'nın Yaver Paşa komutasındaki Osmanlı'nın Kırcaali Müfrezesini yendiği muharebe, 21 Ekim 1912'de yapılmıştır. Böylece Kırcaali ve Doğu Rodop Bulgaristan'a kalıcı olarak katılmıştır. Her 21 Ekim'de Kırcaali'de bugünün kutlaması yapılıp bugün şehrin tatil günü kabul edilmektedir. ...devamı ☟

Kırcaali Muharebesi

Muharebede Yerleşim, Güç Dengesi ve Harekat Planları

Bulgaristan Osmanlı İmparatorluğu savaşından kısa süre önce 2.Trakya Tümeni'ne bağlı 2.Tugay (3.topçu alayı ile destekli 2. ve 40.Piyade alayları) Haskovo bölgesine konuşlandırılmış ve Filibe ile Eski Zağra arasındaki yola yayılmıştı. Bulgaristan'ın Birleşmesi'ni takip eden 1886 yılında sınır bölgesinde yapılan düzeltmeyle Kırcaali ve çevresindeki dağ etekleri Osmanlı İmparatorluğu'na bırakılmıştı. Bulgar Ordusu üslerinden Doğu Trakya'ya ilerlemeyi düşünürken, bu bölgedeki Osmanlı Ordusunun birlikleri,Bulgar Ordusunun kuvvetleri sevk edeceği Filibe ve Harmanlı arasında demiryolu hattına tehlikeli derecede yakındı. Bu sebeple Bulgar İkinci ordu generali Nikola Ivanov Delov'a Arda Nehri'nin güneyine Osmanlı kuvvetlerini geriletmesi için emir verdi. Bulgar Haskovo Müfrezesi 8,700 asker ve 42 toptan oluşmaktaydı ve karşısında Osmanlı Kırcaali Yedek Tümeni (Kırcaali Redif Fırkası) ve hemenbatsında sol tarafta Bulgar Rodop Müfrezesinden bir grup asker karşısında Osmanlı Kırcaeli Muhafız Tümeni(Kırcaali Müstahfız Fırkası) bulunmaktaydı, Haskovo Müfrezesinin İlerlemesi 18 Ekim 1912'de saldırıya geçen, Delov'un müfrezesi 4 koldan güneye doğru ilerledi. Ertesi gün, Kovancılar (şimdiki adı: Pchelarovo) ve Göklemezler (şimdiki adı: Stremtsi) köylerindeki Osmanlı birliklerini yenilgiye uğrattılar ve Kırcaali'ye yöneldiler.Yaver Paşa'nın müfrezesi şehri büyük bir düzensizlik içinde terk etti. Ancak Bulgar Haskovo müfrezesinin Gümülcine'ye (Şimdiki adı: Komotini) doğru ilerlemesi Osmanlı'nın Trakya ve Makedonya arasındaki birliklerinin haberleşme ve lojistik hatlarını tehdit etmekteydi. Bu sebeple Osmanlı komutanlığı Yaver Paşa'ya Bulgarlar Kırcaali'ye ulaşmadan evvel karşı saldırıya geçmesi için emir verdi ama sorun şuydu ki Yaver Paşa'ya hiç bir takviye de gönderilmedi. Bu emri mütakip Yaver Paşa komutasında 9 tabur ve 8 top bulunmaktaydı. 21 Ekim sabahında Yaver Paşa Bulgarları şehrin eteklerinde karşıladı. Bulgarlar neredeyse Osmanlı ordusunun 5 katına varan topçu desteği ve süngüleriyle yaptıkları piyade saldırıları ile Osmanlıları mevziilerinden attılar ve diğer taraftan Osmanlıların batı yönünden kendilerini kuşatmayı hedefleyen karşı saldırılarını püskürttüler. Bunun ardından bu sefer aynı yönden Bulgarlarca kuşatılma tehlikesi altında kalan Osmanlı ordusu ikinci sefer üstelik bu sefer büyük miktarda cephane ve erzak bırakmak suretiyle Arda Nehrinin güneyine çekilmek zorunda kaldılar. Böylece şehre girmek için bir engeli kalmayan Bulgar Ordusu saat 16.00'da Kırcaali'ye girdi. Sonuçları Muharebe sonrası pek çok kent sakini şehri terk etti.Özellikle bölgede ki Türk halkı Bulgar ilerlemesi sırasında kaçmak zorunda kaldı. Yenilen Osmanlı kuvvetleri Mestanlı (şimdi ki adıyla: Momchilgrad)'ya çekildi,ve the Haskovo Müfrezesi Arda Nehri boyunca savunma hattı kurdu. Bulgar Ordusunun Edirne ve İstanbul yönüne ilerlemek için gerekli kanatlar ve cephenin geri hatlarındaki güvenliği sağlanmış oldu. Osmanlıların Kırcaali'nin düşmesi sonrası Bulgarların Selanik ve Dedeağaç arasındaki kritik önem sahip demiryolunu kesebilecekleri ve levazım hatlarına büyük zarar verecekleri endişesi ile Osmanlı Yüksek Komutanlığı Bulgarları durdurmak için tekrar girişimde bulunmaya karar verdi. Doğu ordusuna hızlı şekilde karşı saldırıya geçme emri verildi ve buda akabinde ezici bir yenilgi ile neticelenenen Kırklareli Muharebesi'ni beraberinde getirdi. Notlar a. Ruslar ve bir kısım Ortodoksların kullandığı Jülyen takvimine göre bu muharebe 8 Ekimde yapılmıştır. Konu ile ilgili bkz.Jülyen Takvimi

Kaynakça

Diğer Bazı Kaynaklar

* Балканската война 1912–1913. Държавно военно издателство, София 1961 * Войната между България и Турция, Том V: Операциите около Одринската крепост, Книга I, Министерство на войната, София 1930 * Иванов, Н. Балканската война 1912–1913 год. Действията на II армия. Обсада и атака на Одринската крепост. София 1924

Kaynaklar

Vikipedi

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.