İlk Çağ Uygarlıkları

TARİH ÖNCESİ VE İLKÇAĞ TARİHİ Tarih öncesi ilk devir kaba taş devridir. İlk araçlarda bu devirde yapılmıştır. 1- İlk resim ve heykel yontma taş devrinde yapılmaya başlanmıştır. 2- Ateş ilk defa taş devrinde bulundu. 3- İnsanlar ilk defa yerleşik hayata cilalı taş devrinde geçtiler. 4- İnsanlar hayvanları evcilleştirmeyi ilk defa cilalı taş devrinde öğrendiler. 5- İnsanlar ilk defa balıkçılığa cilalı taş devrinde başladılar. 6- İlk krallık ve beylik maden devrinde kurulmuştur. 7- İlk bulunan maden bakırdır. 8- İlk kez yazı demir devrinde kullanılmıştır. 9- Tarihte ilk defa aile hukuku Hititlerde görülmüştür. 10- Anadoluda kurulan ilk uygarlık Hititlerdir. 11- İlk tarih yazıcılığını Hititler yapmıştır. 12- Anadoludaki ilk siyasi birlik Hititlerdir. 13- Tarihte ilk defa meclisi Hititler kurmuştur.(pankus meclisi) 14- İlk sosyal örgütlenme maden devrinde mezopotamyadaki Sümerler tarafından gerçekleştirirdi. 15- Tarihte ilk defa Güneş Saatini Sümerler kullanmıştır. 16- Mezopatamyadaki ilk medeniyet Sümerler tarafından kuruldu. 17- İlk yazıcı (Çivi Yazısı) bılan Sümerlerdir. 18- İlk yazılı kanunlar Sümerlere aittir (Urgakina kanunları) 19- İlk ordu Sümer ve Akadlar tarafından kuruldu. 20- Tarihte ilk olarak asya ile Avrupa arasındaki kültürel etkileşimi meydana getiren olay İskender’in asya seferine çıkmasıdır. 21- İlk kez doğu-batı ticaretinin gelişmesine Lidyalılar neden olmuştur. 22- İlk parayı Lidyalılar kullandı.(m.ö. 700) 23- İlk anayasayı babiller yazmıştır. 24- İlk kanun kitabını babiller yazmıştır. 25- Tarihte ilk defa Güneş yılına dayalı takvimi mısırlar bulmuş ve gün yıl ve mevsim olarak ayırmışlardır. 26- Tarihte ilk yazılı antlaşma kadeş antlaşmasıdır. 27- İlk hiyeroglif (resim) yazısını mısırlar bulmuştur. 28- İlk defa tıp ve mumyacığı mısırlar geliştirmiştir. 29- Sulama kanalları ve sulama işi ilk kez maden devrinde Mısırda kullanmaya başlanmıştır. 30- İlk defa alan ve hacim hesplarını bulan daireyi 360 dereceye bölen Mısırlardır. 31- Tarım ile ilk defa mısırlar uğraşmışlardır. 32- Tarihte ilk defa ticaret kolonileri İonlar kurmuştur. 33- İlk modern tarih yunan medeniyetinde heredot tarafından yazıldı. 34- İlk posta örgütünü Persler kurmuştur. 35- Tarihte ilk alfabeyi bulanlar Fenikelilerdir. 36- Tarihte ilk denizciler Fenikelilerdir. 37- Tarihte ilk Yahudi İbranilerdir. 38- Tarihte ilk basın yayın hayatını romanlılar çıkartıkları günlüklerle başlattılar. TARİH ÖNCESİ DEVİRLER ve TARİH DEVİRLERİ İnsan topluluklarının o dönemde kullandığı ve günümüze kadar gelebilen kalıntılardan yola çıkılarak iki bölüme ayrılır. TAŞ DEVRİ KABA TAŞ DEVRİ İnsanlığın en ilkel ve en uzun dönemidir. Bu dönemde henüz araç ve gereç yapımı başlamamıştır. İnsanlar kendilerini korumak için doğadaki sivri taşları olduğu gibi kullanmıştır. YONTMA TAŞ DEVRİ Bu dönemde insanlar taşları yontarak ilk defa araç ve gereç yapmışlardır. Bu aletler savunma ve avlanma amacıyla yapılmıştır. İnsan doğanın asalağı durumundadır. Tüketici avcı ve toplayıcıdır. Ekonomik etkinliklerden ötürü göçebe bir yaşam sürmüşlerdir Mağara duvarlarına hayvan resimleri yapmışlardır. Dönemin sonlarına doğru ateş denetim altına alınmıştır. (Ateş önce insanları soğuktan ve yırtıcı hayvanlardan korumuş daha sonraki dönemlerde ise insanlığın gelişimine önemli katkılarda bulunmuştur. Toprak kapların yapımında madenlerin işlenmesinde olduğu gibi) Yontma Taş Devrinin sonlarına doğru buzullar çözülmüş iklim yumuşamıştır. CİLALI TAŞ DEVRİ Bu dönemde alet yapımı gelişmiş sert ve düzgün aletler yapılmıştır. Taşın yanısıra ilk defa topraktan da araç gereçler yapılmıştır. (Toprakkaplar yapılmış seramiksanatı ilerlemiştir.) İnsanlık için güzel bir dönemin başlangıcıdır. İnsan doğanın asalağı olmaktan kurtulmuş ilk defa üretim faaliyetlerini başlatmıştır. İlk defa tarım başlamış hayat tarzı değişerek yerleşik yaşama geçilmiştir. Bunun sonucunda ilk köyler kurulmuş hayvanlar evcilleştirilmiştir. Menhir ve Dolmen adı verilen anıtlar dikilmiştir. Bitki liflerinden elbiseler dikilmiştir. MADEN DEVRİ BAKIR DEVRİ İşlemesi kolay olduğu için ilk kullanılan madenler bakır altın ve gümüştür. Ancak doğada fazla bulunduğu için bakırdan daha fazla araç ve gereç yapılmış ve döneme damgasını vurmuştur. TUNÇ DEVRİ Bakır ve kalayın karışımından tunç elde edilmiş ve böylece daha sert dayanıklı araç gereçler yapılmıştır. Bu dönemde karasaban bulunmuş ve tarımda gelişim sağlanmıştır. Tüketim fazlası üretim elde edilmiş bu da ticaretin gelişmesini sağlamıştır. İlk şehir ve devlet yapıları kurulmuştur. DEMİR DEVRİ Demirin yüksek ısıda işlenebilmeye başlanması ile sanayide önemli gelişmeler sağlanmıştır. Ticaret hızlanmış ve dönemin sonlarına doğru yazı icat edilmiştir. TARİH DEVİRLERİ Tarih yazının icadı ile başlayan zaman dilimi içerisinde devirlere ayrılırken insanlık tarihini etkileyen büyük ve önemli olay ve buluşlara göre dört bölüme ayrılır. İLK ÇAĞ Yazının bulunmasıyla başlayıp (M.Ö. 4000-3500) Batı Roma İmparatorluğunun yıkılışına kadar sürer. En uzun süren çağ olarak bilinir. ORTA ÇAĞ Batı Roma İmparatorluğunun yıkılışından (476) İstanbul'un Türkler tarafından fethine kadar (1453) sürer. YENİ ÇAĞ İstanbul'un fethinden 1453 tarihinde başlayıp 1789 tarihli Fransız İhtilaline kadar sürer. YAKIN ÇAĞ 1789 Fransız İhtilali ile başlayıp günümüze kadar sürer. Çin-Hint-İskit Medeniyetleri ÇİN MEDENİYETİ SİYASİ TARİHİ Çin'in tarihi Yontma Taş Devri'nde başlamıştır. Şensi ve Kansu'da Türk kültürü etkili olmuştur. Tunguz Moğol Türk ve Tibet kültürleri Çin'de etkili olmuştur. ÇİN MEDENİYETİ KÜLTÜR VE UYGARLIK Çin'de egemen olan dinlerin başında Taoizm Konfüçyüsçülük ve Budizm gelir. İpek üretimi sayesinde İpek yolu gelişti. Çinliler Çin yazısını kullandılar. M.Ö. XI' yy'da mürekkep kullandılar. M.Ö. 105'li yıllarda kağıdı icat ettiler. M.S. 650'de matbaayı kullandılar. HİNT MEDENİYETİ SİYASİ TARİHİ En eski medeniyetler İndus Medeniyetleri'dir. Hindistan'daki ilk medeniyet Sint Medeniyeti'dir. İndus ve Ganj nehirleri verimliliği artıran etkendir. Güçlü devletler oluşamamış küçük prenslikler ortaya çıkmıştır. Kast örgütünü Ariler kurmuştur. HİNT MEDENİYETİ KÜLTÜR VE UYGARLIK Eski Hint Medeniyeti'nde en önemli toplumsal kurum KAST Teşkilatı'ydı. Kast Teşkilatı beş bölümden oluşurdu. 1. Brahmanlar : Din adamları 2. Ksatriyalar : Askerler ve soylular 3. Vaysiyalar : Sanatkar tüccar ve köylüler 4. Südralar : İşçiler 5. Paryalar İSKİT MEDENİYETİ SİYASİ TARİHİ İskitler M.Ö. XI. yy. ile M.S. II. yy. arasında yaşamışlardır. Göçebe-atlı kavimlerin en büyüğüdürler. Diğer adları Sakalar olup tarihte Önemli rol oynayan ilk Türk topluluğudur. M.Ö. VII. Yüzyıllarda Tuna Nehri'ne ulaştılar. İskitler Yakut Türkleri'nin atalarıdır. İSKİT MEDENİYETİ KÜLTÜR VE UYGARLIK İskitler ölümden sonraki hayata inandıkları için ölülerini Kurgan olarak bilinen çadır mezarlara gömerlerdi. İskitler en eski Türk dini olan Şamanizme inanırlardı. İskitlerin Asya'daki mücadeleleri Alper Tunga Destanı'nda anlatılmıştır Mezopotamya Medeniyetleri AKADLAR SİYASİ TARİHİ Akadlar Sami Soyundan gelir. Başkent Akad olmak üzere M.Ö. 2350 yılında Kral Sargon önderliğinde krallıklarını kurdular. Kısa sürede tüm Mezopotamya'ya hakim olduktan sonra Sümer Medeniyeti'nin yayılmasını sağladılar. Kral Sargon önderliğinde tarihteki ilk büyük imparatorluğu kurdular. Akad Krallığı M.Ö. 2150 tarihinde Uruk Krallığı tarafından yıkıldı. AKADLAR KÜLTÜR VE UYGARLIK Akadlar Sümer Uygarlığı'nı devam ettirerek büyükbir imparatorluk kurdular. Tarihte ilk kez daimi ordu kuranlar Akadlar olmuştur. ASURLULAR SİYASİ TARİH Asurlular Sami ırkına mensuptur. M.Ö. 2000'lerde Mezopotamya'ya geldiler. Başkentleri en önemli ticari merkezleri Asur kentiydi. Tüccar bir kavim olan Asurlular en çok Anadolu'da ticaret yapmışlardır. Asurluların varlığına M.Ö. 612'de Medler Babilliler ve İskitler tarafından son verildi. ASURLULAR KÜLTÜR VE UYGARLIK Asurlular daha çok Anadolu'da yaptıkları ticaret ile tanınırlar. Anadolu'da ticari koloniler kurdular. Anadolu'da Asur Pazar yerlerine KARUM denir. Büyük bir askeri imparatorluk kurdular. Güçlü orduları ve şiddetli kanunları vardı. En ünlü tanrıları Asur'du. Mezopotamya'da ölümden sonra hayat inancı olmadığından anıt mezarlara hiç rastlanmaz. BABİLLİLER SİYASİ TARİH Sami soyundan gelen Amurrular'a Babilliler denir. Başkent Babil olmak üzere M.Ö. XIX. yy'da Mezopotamya'nın en güçlü devletini kurdular. Birinci Babil Devleti'ni M.Ö. 1594'te Hititler yıktı. İkinci Babil Devleti'ni M.Ö. 539'da Persler yıktı. BABİLLİLER KÜLTÜR VE UYGARLIK Babilliler Kral Hammurabi zamanında mutlak krallığa dayalı büyük bir imparatorluk kurdular. Sümer Kralı Urukagina tarafından yazdırılan ilk kanunlardan sonra Mezopotamya'da bilinen diğer bir kanun ise Hammurabi Kanunları'dır. Babilliler astronomi çalışmaları yapmışlar burçları bulmuşlar ve yılı 354 güne bölmüşlerdir. Babillilere ait en önemli sanat eserleri şunlardı : Hammurabi Steli Babil Kulesi ve Babil'in Asma Bahçeleri. SÜMERLER SİYASİ TARİHİ Mezopotamya'da kurulan ilk devlet Sümerler'dir. Sümerlere ait en önemli şehirler Lagaş Uruk Endu Kalde ve Kaş'tı. Sümerler M.Ö. 1950'de Elamlar tarafından yıkıldı. Çivi yazısını icat eden Sümerler böylelikle tarihi devirleri başlatmış oldular. SÜMERLER KÜLTÜR VE UYGARLIK Sümerler krallarına Patesi adını verirlerdi. Yazı tarihte ilk defa Sümerler tarafından kullanıldı. Tarihte bilinen en eski kanunlarda Sümerler'e aittir. Doğa güçlerine inanan Sümerler'de en ünlü tanrılar Anu (Gök tanrısı) Enlil (Yeryüzü tanrısı) Enki (Okyanus tanrısı)'dır. Sümerlerde en önemli sanat eserleri zigguratlardır. Sümerler meydana getirdikleri yüksek uygarlık seviyesinde bilimde de ileri gitmişler bilim alanında şu çalışmaları yapmışlardır. 1. Ayı 30 yılı 360 gün olarak hesapladılar. 2. Gece ve gündüzü 12'şer saate böldüler. 3. Bir yılı 12 ay olarak hesapladılar. 4. Ay ve Güneş tutulmasını hesapladılar. 5. Aritmetik ve geometrinin temellerini attılar. 6. Çarpma ve bölme cetvellerini buldular. 7. Daireyi 360 dereceye böldüler. İbrani-İran-Fenike Medeniyetleri İBRANİ MEDENİYETİ SİYASİ TARİHİ İbraniler Sami asıllı bir kavimdir. M.Ö. XVII. yy'da Filistin'de ilk devletlerini kurdular. İbrani Devleti Hz. Süleyman zamanında İsrail Devleti ve Yahudi Devleti olmak üzere ikiye ayrıldılar. Eski İsrail Devleti'ni Asurlular yıktı. Eski Yahudi Devleti'ni Babilliler yıktı. 1948'de İsrail Devleti yeniden kuruldu. İBRANİ MEDENİYETİ KÜLTÜR VE UYGARLIK Yahudiler tek tanrılı din olan Museviliğe inandılar. Musevilik sadece Yahudilere ait bir dindir. İbranilere ait en önemli sanat eseri Kudüs'teki Hz. Süleyman Tapınağı (Mescid-i Aksa)'dır. İRAN MEDENİYETİ SİYASİ TARİHİ İran Medeniyeti'ni Medler ve Persler meydana getirdi. Medleri M.Ö. 550'de Persler yıktı. Persleri M.Ö. 330'da Büyük İskender yıktı. İRAN MEDENİYETİ KÜLTÜR VE UYGARLIK Devlet yönetiminde mutlak krallık vardı. Kral tanrı Ahuramazda'nın yeryüzündeki temsilcisi. İranlılar Zerdüştlük dinine inandılar. FENİKELİLER SİYASİ TARİH Fenikeliler Sami asıllı bir kavimdir. M.Ö. 2000 yılında devletlerini kurdular. Toprakları tarıma elverişli olmadığı için deniz ticareti yaptılar. Asurlular Babilliler ve Persler tarafından yıkıldılar. FENİKELİLER KÜLTÜR VE UYGARLIK Fenikeliler daha çok deniz ticaretiyle uğraştılar. Deniz ticareti sonucunda bir çok koloni elde ettiler. Kendilerine özgü 22 harflik bir Fenike Alfabesi kullandılar. Ön Asya Uygarlığı'nı Ege Havzası'na taşıdılar. Mısır Medeniyetleri MISIR MEDENİYETİ SİYASİ TARİH Eski Mısır'ın tarihi M.Ö. 3000 yıllarında başlar. M.Ö. 333 yılında Büyük İskender'in Mısır'ı almasıyla son bulur. MISIR MEDENİYETİ KÜLTÜR VE UYGARLIK Mısır'da monarşik-bürokratik devlet yapısı vardı. Devlet yönetiminde en tepede firavunlar bulunur firavunlar tanrının oğlu sayılırdı. Firavunlar tanrının oğlu olduğundan ilah-kral anlayışı görülürdü. Vezirlik ilk kez Mısır'da görülmüştür. Mısırlıların en önemli tanrıları Amon-Ra ve Ösiris'ti. Mumyacılık ve tıp alanında ilerlemişlerdi. 24 harflik hiyeroglif denen bir resim yazısı kullanılmıştır. Mısır bilimini Nil Nehri'nin hareketliliği etkilemiştir. Yılı 365 gün ve 12 ay olarak hesapladılar. Matematikte ve tıpta ileri gittiler. Önemli sanat eserleri : Piramitler Amon Tapınağı Beni Hasan Mezarları Labirentler Anadolu Medeniyetleri HİTİTLER SİYASİ TARİH Anadolu'da ilk devlet kuranlar Hattiler'dir. Hattilerin başkenti Alacahöyük'tü. Hititler M.Ö. 2000'lerde devletlerini kurdular. Hititlerin başkenti Hattuşaştır. M.Ö. 1280'de Mısırlılarla savaştılar. Mısır savaşı sonunda tarihte bilinen ilk antlaşma olan KADEŞ Antlaşması imzalandı. Hititler M.Ö. 1200'de Asurlular'ın ve Frigler'in saldırısı sonunda yıkıldı. HİTİTLER KÜLTÜR VE UYGARLIK Hititlerdekralın yetkileri pankuş meclisi ile sınırlandırıldı. Hititler anayasa ile taht kavgalarını engellediler. Hititler'demerkezi krala Tabarna denirdi. Kraldan sonra ana kraliçe Tavananna söz sahibiydi. Hititlere ait en önemli sanat eserleri Alacahöyükteki Sfenks Yazlıkaya Kabartması ve İvriz Kabartması'dır. Anadolu'da feodal bir tımar sistemi vardı. Hititler'ingüçlü orduları vardı. Hititler Asurlular'dan öğrendikleri çivi yazısını kullandılar. Hititler hiyeroglif yazısı da kullandılar. Hititler'in tanrılar için yazdıkları yıllıklara Anal denir. Evliliği sözleşmeye dayandırıp aile hukuku meydana getirdiler. Anadolu ekonomisi tarıma dayalıydı. Hititler dokumacılıkta ilerlediler. Hitit ülkesine Bin Tanrı İli denir. Hititler'de öbür dünya inancı yaygın değildi. Teşup ve karısı Hepat Hitit tanrılarıdır. FRİGYALILAR SİYASİ TARİH M.Ö. 750 Yıllarında kuruldu. Başkenti Gordion yani Yassıhöyüktü. M.Ö. 676 yılında Kimmerler ve Lidyalıların saldırısı sonunda yıkıldı. FRİGYALILAR KÜLTÜR VE UYGARLIK Frigyalılar Kaya mimarisi dokumacılık ve kilimcilikte ileri gittiler. En önemli sanat eseri Midas Mezarı'dır. Frigyalılar Fenike harf yazısını kullandılar Tarımı koruyucu yasalar yaptılar. LİDYALILAR SİYASİ TARİH Lidya Devleti M.Ö. 687'de kuruldu. Başkentleri Sart'tı. M.Ö. 546 yılında Persler'in saldırısı sonunda yıkıldı. LİDYALILAR KÜLTÜR VE UYGARLIK Lidyalılar mimaride ileri gittiler. Kuyumculuk ve heykelcilikte ilerlediler. Paralı askerlerden oluşan bir ordu kurdular. Fenike harf yazısını kullandılar. Tarihte parayı ilk defa Lidyalılar kullandı. Dünyanın en eski serbest pazar şehri Sart'ı kurdular. Sart'tan başlayan ve Ninova'da biten Kral Yolu'nu yaptılar. Kibele Artemis Zeus ve Apollo gibi Yunan tanrılarına taptılar. İYONYALILAR SİYASİ TARİH İyonya Devleti Batı Anadolu'da Akalar tarafından kuruldu. Batı Anadolu'da polis (Şehir devletleri) kurdular. Bu polislerin en önemlileri Milet Foça Efes ve İzmir'dir. M.Ö. VII. Yüzyılda Lidyalılar'ın ve Persler'in saldırısı sonunda yıkıldı. İYONYALILAR KÜLTÜR VE UYGARLIK İyonyalılar önce monarşi ve oligarşi ile daha sonra demokrasi ile yönetildiler. Zaman zaman tiran yönetimi de görüldü. İyonyalılar daha çok dini mimaride ileri gittiler. En önemli sanat eserleri Artemis Tapınağı ve Apollo Tapınağı'dır. Fenike harf yazısını kullandılar. Özgür düşünce demokrasi ve bilimde ileri gittiler. Denizcilikle uğraştılar koloniler kurdular. İyonyalılarda öbür dünya inancı yoktu. URARTULAR SİYASİ TARİH Urartu Devleti M.Ö. IX. Yüzyılda Hurriler tarafından kuruldu. Başkentleri Tuşpa yani bugünkü Van'dı. M.Ö. 600 yılındaİskitler ve Medler'in saldırısı sonunda yıkıldı. URARTULAR KÜLTÜR VE UYGARLIK Mimaride oldukça ilerleyen Urartular bir çok kale bend ve kanal yaptılar. Urartular'dan günümüze kadar gelen en önemli sanat eserleri Van Kalesi Çavuştepe Kalesi ve Altıntepe Kalesi'dir. Urartular çivi yazısını kullandılar. Mezopotamya'nın aksine Anadolu'da ölümden sonra hayata inanış görüşmüştür

TARİH ÖNCESİ VE İLKÇAĞ TARİHİ Tarih öncesi ilk devir kaba taş devridir. İlk araçlarda bu devirde yapılmıştır. 1- İlk resim ve heykel yontma taş devrinde yapılmaya başlanmıştır. 2- Ateş ilk defa taş devrinde bulundu. 3- İnsanlar ilk defa yerleşik hayata cilalı taş devrinde geçtiler. 4- İnsanlar hayvanları evcilleştirmeyi ilk defa cilalı taş devrinde öğrendiler. 5- İnsanlar ilk defa balıkçılığa cilalı taş devrinde başladılar. 6- İlk krallık ve beylik maden devrinde kurulmuştur. 7- İlk bulunan maden bakırdır. 8- İlk kez yazı demir devrinde kullanılmıştır. 9- Tarihte ilk defa aile hukuku Hititlerde görülmüştür. 10- Anadoluda kurulan ilk uygarlık Hititlerdir. 11- İlk tarih yazıcılığını Hititler yapmıştır. 12- Anadoludaki ilk siyasi birlik Hititlerdir. 13- Tarihte ilk defa meclisi Hititler kurmuştur.(pankus meclisi) 14- İlk sosyal örgütlenme maden devrinde mezopotamyadaki Sümerler tarafından gerçekleştirirdi. 15- Tarihte ilk defa Güneş Saatini Sümerler kullanmıştır. 16- Mezopatamyadaki ilk medeniyet Sümerler tarafından kuruldu. 17- İlk yazıcı (Çivi Yazısı) bılan Sümerlerdir. 18- İlk yazılı kanunlar Sümerlere aittir (Urgakina kanunları) 19- İlk ordu Sümer ve Akadlar tarafından kuruldu. 20- Tarihte ilk olarak asya ile Avrupa arasındaki kültürel etkileşimi meydana getiren olay İskender’in asya seferine çıkmasıdır. 21- İlk kez doğu-batı ticaretinin gelişmesine Lidyalılar neden olmuştur. 22- İlk parayı Lidyalılar kullandı.(m.ö. 700) 23- İlk anayasayı babiller yazmıştır. 24- İlk kanun kitabını babiller yazmıştır. 25- Tarihte ilk defa Güneş yılına dayalı takvimi mısırlar bulmuş ve gün yıl ve mevsim olarak ayırmışlardır. 26- Tarihte ilk yazılı antlaşma kadeş antlaşmasıdır. 27- İlk hiyeroglif (resim) yazısını mısırlar bulmuştur. 28- İlk defa tıp ve mumyacığı mısırlar geliştirmiştir. 29- Sulama kanalları ve sulama işi ilk kez maden devrinde Mısırda kullanmaya başlanmıştır. 30- İlk defa alan ve hacim hesplarını bulan daireyi 360 dereceye bölen Mısırlardır. 31- Tarım ile ilk defa mısırlar uğraşmışlardır. 32- Tarihte ilk defa ticaret kolonileri İonlar kurmuştur. 33- İlk modern tarih yunan medeniyetinde heredot tarafından yazıldı. 34- İlk posta örgütünü Persler kurmuştur. 35- Tarihte ilk alfabeyi bulanlar Fenikelilerdir. 36- Tarihte ilk denizciler Fenikelilerdir. 37- Tarihte ilk Yahudi İbranilerdir. 38- Tarihte ilk basın yayın hayatını romanlılar çıkartıkları günlüklerle başlattılar. TARİH ÖNCESİ DEVİRLER ve TARİH DEVİRLERİ İnsan topluluklarının o dönemde kullandığı ve günümüze kadar gelebilen kalıntılardan yola çıkılarak iki bölüme ayrılır. TAŞ DEVRİ KABA TAŞ DEVRİ İnsanlığın en ilkel ve en uzun dönemidir. Bu dönemde henüz araç ve gereç yapımı başlamamıştır. İnsanlar kendilerini korumak için doğadaki sivri taşları olduğu gibi kullanmıştır. YONTMA TAŞ DEVRİ Bu dönemde insanlar taşları yontarak ilk defa araç ve gereç yapmışlardır. Bu aletler savunma ve avlanma amacıyla yapılmıştır. İnsan doğanın asalağı durumundadır. Tüketici avcı ve toplayıcıdır. Ekonomik etkinliklerden ötürü göçebe bir yaşam sürmüşlerdir Mağara duvarlarına hayvan resimleri yapmışlardır. Dönemin sonlarına doğru ateş denetim altına alınmıştır. (Ateş önce insanları soğuktan ve yırtıcı hayvanlardan korumuş daha sonraki dönemlerde ise insanlığın gelişimine önemli katkılarda bulunmuştur. Toprak kapların yapımında madenlerin işlenmesinde olduğu gibi) Yontma Taş Devrinin sonlarına doğru buzullar çözülmüş iklim yumuşamıştır. CİLALI TAŞ DEVRİ Bu dönemde alet yapımı gelişmiş sert ve düzgün aletler yapılmıştır. Taşın yanısıra ilk defa topraktan da araç gereçler yapılmıştır. (Toprakkaplar yapılmış seramiksanatı ilerlemiştir.) İnsanlık için güzel bir dönemin başlangıcıdır. İnsan doğanın asalağı olmaktan kurtulmuş ilk defa üretim faaliyetlerini başlatmıştır. İlk defa tarım başlamış hayat tarzı değişerek yerleşik yaşama geçilmiştir. Bunun sonucunda ilk köyler kurulmuş hayvanlar evcilleştirilmiştir. Menhir ve Dolmen adı verilen anıtlar dikilmiştir. Bitki liflerinden elbiseler dikilmiştir. MADEN DEVRİ BAKIR DEVRİ İşlemesi kolay olduğu için ilk kullanılan madenler bakır altın ve gümüştür. Ancak doğada fazla bulunduğu için bakırdan daha fazla araç ve gereç yapılmış ve döneme damgasını vurmuştur. TUNÇ DEVRİ Bakır ve kalayın karışımından tunç elde edilmiş ve böylece daha sert dayanıklı araç gereçler yapılmıştır. Bu dönemde karasaban bulunmuş ve tarımda gelişim sağlanmıştır. Tüketim fazlası üretim elde edilmiş bu da ticaretin gelişmesini sağlamıştır. İlk şehir ve devlet yapıları kurulmuştur. DEMİR DEVRİ Demirin yüksek ısıda işlenebilmeye başlanması ile sanayide önemli gelişmeler sağlanmıştır. Ticaret hızlanmış ve dönemin sonlarına doğru yazı icat edilmiştir. TARİH DEVİRLERİ Tarih yazının icadı ile başlayan zaman dilimi içerisinde devirlere ayrılırken insanlık tarihini etkileyen büyük ve önemli olay ve buluşlara göre dört bölüme ayrılır. İLK ÇAĞ Yazının bulunmasıyla başlayıp (M.Ö. 4000-3500) Batı Roma İmparatorluğunun yıkılışına kadar sürer. En uzun süren çağ olarak bilinir. ORTA ÇAĞ Batı Roma İmparatorluğunun yıkılışından (476) İstanbul'un Türkler tarafından fethine kadar (1453) sürer. YENİ ÇAĞ İstanbul'un fethinden 1453 tarihinde başlayıp 1789 tarihli Fransız İhtilaline kadar sürer. YAKIN ÇAĞ 1789 Fransız İhtilali ile başlayıp günümüze kadar sürer. Çin-Hint-İskit Medeniyetleri ÇİN MEDENİYETİ SİYASİ TARİHİ Çin'in tarihi Yontma Taş Devri'nde başlamıştır. Şensi ve Kansu'da Türk kültürü etkili olmuştur. Tunguz Moğol Türk ve Tibet kültürleri Çin'de etkili olmuştur. ÇİN MEDENİYETİ KÜLTÜR VE UYGARLIK Çin'de egemen olan dinlerin başında Taoizm Konfüçyüsçülük ve Budizm gelir. İpek üretimi sayesinde İpek yolu gelişti. Çinliler Çin yazısını kullandılar. M.Ö. XI' yy'da mürekkep kullandılar. M.Ö. 105'li yıllarda kağıdı icat ettiler. M.S. 650'de matbaayı kullandılar. HİNT MEDENİYETİ SİYASİ TARİHİ En eski medeniyetler İndus Medeniyetleri'dir. Hindistan'daki ilk medeniyet Sint Medeniyeti'dir. İndus ve Ganj nehirleri verimliliği artıran etkendir. Güçlü devletler oluşamamış küçük prenslikler ortaya çıkmıştır. Kast örgütünü Ariler kurmuştur. HİNT MEDENİYETİ KÜLTÜR VE UYGARLIK Eski Hint Medeniyeti'nde en önemli toplumsal kurum KAST Teşkilatı'ydı. Kast Teşkilatı beş bölümden oluşurdu. 1. Brahmanlar : Din adamları 2. Ksatriyalar : Askerler ve soylular 3. Vaysiyalar : Sanatkar tüccar ve köylüler 4. Südralar : İşçiler 5. Paryalar İSKİT MEDENİYETİ SİYASİ TARİHİ İskitler M.Ö. XI. yy. ile M.S. II. yy. arasında yaşamışlardır. Göçebe-atlı kavimlerin en büyüğüdürler. Diğer adları Sakalar olup tarihte Önemli rol oynayan ilk Türk topluluğudur. M.Ö. VII. Yüzyıllarda Tuna Nehri'ne ulaştılar. İskitler Yakut Türkleri'nin atalarıdır. İSKİT MEDENİYETİ KÜLTÜR VE UYGARLIK İskitler ölümden sonraki hayata inandıkları için ölülerini Kurgan olarak bilinen çadır mezarlara gömerlerdi. İskitler en eski Türk dini olan Şamanizme inanırlardı. İskitlerin Asya'daki mücadeleleri Alper Tunga Destanı'nda anlatılmıştır Mezopotamya Medeniyetleri AKADLAR SİYASİ TARİHİ Akadlar Sami Soyundan gelir. Başkent Akad olmak üzere M.Ö. 2350 yılında Kral Sargon önderliğinde krallıklarını kurdular. Kısa sürede tüm Mezopotamya'ya hakim olduktan sonra Sümer Medeniyeti'nin yayılmasını sağladılar. Kral Sargon önderliğinde tarihteki ilk büyük imparatorluğu kurdular. Akad Krallığı M.Ö. 2150 tarihinde Uruk Krallığı tarafından yıkıldı. AKADLAR KÜLTÜR VE UYGARLIK Akadlar Sümer Uygarlığı'nı devam ettirerek büyükbir imparatorluk kurdular. Tarihte ilk kez daimi ordu kuranlar Akadlar olmuştur. ASURLULAR SİYASİ TARİH Asurlular Sami ırkına mensuptur. M.Ö. 2000'lerde Mezopotamya'ya geldiler. Başkentleri en önemli ticari merkezleri Asur kentiydi. Tüccar bir kavim olan Asurlular en çok Anadolu'da ticaret yapmışlardır. Asurluların varlığına M.Ö. 612'de Medler Babilliler ve İskitler tarafından son verildi. ASURLULAR KÜLTÜR VE UYGARLIK Asurlular daha çok Anadolu'da yaptıkları ticaret ile tanınırlar. Anadolu'da ticari koloniler kurdular. Anadolu'da Asur Pazar yerlerine KARUM denir. Büyük bir askeri imparatorluk kurdular. Güçlü orduları ve şiddetli kanunları vardı. En ünlü tanrıları Asur'du. Mezopotamya'da ölümden sonra hayat inancı olmadığından anıt mezarlara hiç rastlanmaz. BABİLLİLER SİYASİ TARİH Sami soyundan gelen Amurrular'a Babilliler denir. Başkent Babil olmak üzere M.Ö. XIX. yy'da Mezopotamya'nın en güçlü devletini kurdular. Birinci Babil Devleti'ni M.Ö. 1594'te Hititler yıktı. İkinci Babil Devleti'ni M.Ö. 539'da Persler yıktı. BABİLLİLER KÜLTÜR VE UYGARLIK Babilliler Kral Hammurabi zamanında mutlak krallığa dayalı büyük bir imparatorluk kurdular. Sümer Kralı Urukagina tarafından yazdırılan ilk kanunlardan sonra Mezopotamya'da bilinen diğer bir kanun ise Hammurabi Kanunları'dır. Babilliler astronomi çalışmaları yapmışlar burçları bulmuşlar ve yılı 354 güne bölmüşlerdir. Babillilere ait en önemli sanat eserleri şunlardı : Hammurabi Steli Babil Kulesi ve Babil'in Asma Bahçeleri. SÜMERLER SİYASİ TARİHİ Mezopotamya'da kurulan ilk devlet Sümerler'dir. Sümerlere ait en önemli şehirler Lagaş Uruk Endu Kalde ve Kaş'tı. Sümerler M.Ö. 1950'de Elamlar tarafından yıkıldı. Çivi yazısını icat eden Sümerler böylelikle tarihi devirleri başlatmış oldular. SÜMERLER KÜLTÜR VE UYGARLIK Sümerler krallarına Patesi adını verirlerdi. Yazı tarihte ilk defa Sümerler tarafından kullanıldı. Tarihte bilinen en eski kanunlarda Sümerler'e aittir. Doğa güçlerine inanan Sümerler'de en ünlü tanrılar Anu (Gök tanrısı) Enlil (Yeryüzü tanrısı) Enki (Okyanus tanrısı)'dır. Sümerlerde en önemli sanat eserleri zigguratlardır. Sümerler meydana getirdikleri yüksek uygarlık seviyesinde bilimde de ileri gitmişler bilim alanında şu çalışmaları yapmışlardır. 1. Ayı 30 yılı 360 gün olarak hesapladılar. 2. Gece ve gündüzü 12'şer saate böldüler. 3. Bir yılı 12 ay olarak hesapladılar. 4. Ay ve Güneş tutulmasını hesapladılar. 5. Aritmetik ve geometrinin temellerini attılar. 6. Çarpma ve bölme cetvellerini buldular. 7. Daireyi 360 dereceye böldüler. İbrani-İran-Fenike Medeniyetleri İBRANİ MEDENİYETİ SİYASİ TARİHİ İbraniler Sami asıllı bir kavimdir. M.Ö. XVII. yy'da Filistin'de ilk devletlerini kurdular. İbrani Devleti Hz. Süleyman zamanında İsrail Devleti ve Yahudi Devleti olmak üzere ikiye ayrıldılar. Eski İsrail Devleti'ni Asurlular yıktı. Eski Yahudi Devleti'ni Babilliler yıktı. 1948'de İsrail Devleti yeniden kuruldu. İBRANİ MEDENİYETİ KÜLTÜR VE UYGARLIK Yahudiler tek tanrılı din olan Museviliğe inandılar. Musevilik sadece Yahudilere ait bir dindir. İbranilere ait en önemli sanat eseri Kudüs'teki Hz. Süleyman Tapınağı (Mescid-i Aksa)'dır. İRAN MEDENİYETİ SİYASİ TARİHİ İran Medeniyeti'ni Medler ve Persler meydana getirdi. Medleri M.Ö. 550'de Persler yıktı. Persleri M.Ö. 330'da Büyük İskender yıktı. İRAN MEDENİYETİ KÜLTÜR VE UYGARLIK Devlet yönetiminde mutlak krallık vardı. Kral tanrı Ahuramazda'nın yeryüzündeki temsilcisi. İranlılar Zerdüştlük dinine inandılar. FENİKELİLER SİYASİ TARİH Fenikeliler Sami asıllı bir kavimdir. M.Ö. 2000 yılında devletlerini kurdular. Toprakları tarıma elverişli olmadığı için deniz ticareti yaptılar. Asurlular Babilliler ve Persler tarafından yıkıldılar. FENİKELİLER KÜLTÜR VE UYGARLIK Fenikeliler daha çok deniz ticaretiyle uğraştılar. Deniz ticareti sonucunda bir çok koloni elde ettiler. Kendilerine özgü 22 harflik bir Fenike Alfabesi kullandılar. Ön Asya Uygarlığı'nı Ege Havzası'na taşıdılar. Mısır Medeniyetleri MISIR MEDENİYETİ SİYASİ TARİH Eski Mısır'ın tarihi M.Ö. 3000 yıllarında başlar. M.Ö. 333 yılında Büyük İskender'in Mısır'ı almasıyla son bulur. MISIR MEDENİYETİ KÜLTÜR VE UYGARLIK Mısır'da monarşik-bürokratik devlet yapısı vardı. Devlet yönetiminde en tepede firavunlar bulunur firavunlar tanrının oğlu sayılırdı. Firavunlar tanrının oğlu olduğundan ilah-kral anlayışı görülürdü. Vezirlik ilk kez Mısır'da görülmüştür. Mısırlıların en önemli tanrıları Amon-Ra ve Ösiris'ti. Mumyacılık ve tıp alanında ilerlemişlerdi. 24 harflik hiyeroglif denen bir resim yazısı kullanılmıştır. Mısır bilimini Nil Nehri'nin hareketliliği etkilemiştir. Yılı 365 gün ve 12 ay olarak hesapladılar. Matematikte ve tıpta ileri gittiler. Önemli sanat eserleri : Piramitler Amon Tapınağı Beni Hasan Mezarları Labirentler Anadolu Medeniyetleri HİTİTLER SİYASİ TARİH Anadolu'da ilk devlet kuranlar Hattiler'dir. Hattilerin başkenti Alacahöyük'tü. Hititler M.Ö. 2000'lerde devletlerini kurdular. Hititlerin başkenti Hattuşaştır. M.Ö. 1280'de Mısırlılarla savaştılar. Mısır savaşı sonunda tarihte bilinen ilk antlaşma olan KADEŞ Antlaşması imzalandı. Hititler M.Ö. 1200'de Asurlular'ın ve Frigler'in saldırısı sonunda yıkıldı. HİTİTLER KÜLTÜR VE UYGARLIK Hititlerdekralın yetkileri pankuş meclisi ile sınırlandırıldı. Hititler anayasa ile taht kavgalarını engellediler. Hititler'demerkezi krala Tabarna denirdi. Kraldan sonra ana kraliçe Tavananna söz sahibiydi. Hititlere ait en önemli sanat eserleri Alacahöyükteki Sfenks Yazlıkaya Kabartması ve İvriz Kabartması'dır. Anadolu'da feodal bir tımar sistemi vardı. Hititler'ingüçlü orduları vardı. Hititler Asurlular'dan öğrendikleri çivi yazısını kullandılar. Hititler hiyeroglif yazısı da kullandılar. Hititler'in tanrılar için yazdıkları yıllıklara Anal denir. Evliliği sözleşmeye dayandırıp aile hukuku meydana getirdiler. Anadolu ekonomisi tarıma dayalıydı. Hititler dokumacılıkta ilerlediler. Hitit ülkesine Bin Tanrı İli denir. Hititler'de öbür dünya inancı yaygın değildi. Teşup ve karısı Hepat Hitit tanrılarıdır. FRİGYALILAR SİYASİ TARİH M.Ö. 750 Yıllarında kuruldu. Başkenti Gordion yani Yassıhöyüktü. M.Ö. 676 yılında Kimmerler ve Lidyalıların saldırısı sonunda yıkıldı. FRİGYALILAR KÜLTÜR VE UYGARLIK Frigyalılar Kaya mimarisi dokumacılık ve kilimcilikte ileri gittiler. En önemli sanat eseri Midas Mezarı'dır. Frigyalılar Fenike harf yazısını kullandılar Tarımı koruyucu yasalar yaptılar. LİDYALILAR SİYASİ TARİH Lidya Devleti M.Ö. 687'de kuruldu. Başkentleri Sart'tı. M.Ö. 546 yılında Persler'in saldırısı sonunda yıkıldı. LİDYALILAR KÜLTÜR VE UYGARLIK Lidyalılar mimaride ileri gittiler. Kuyumculuk ve heykelcilikte ilerlediler. Paralı askerlerden oluşan bir ordu kurdular. Fenike harf yazısını kullandılar. Tarihte parayı ilk defa Lidyalılar kullandı. Dünyanın en eski serbest pazar şehri Sart'ı kurdular. Sart'tan başlayan ve Ninova'da biten Kral Yolu'nu yaptılar. Kibele Artemis Zeus ve Apollo gibi Yunan tanrılarına taptılar. İYONYALILAR SİYASİ TARİH İyonya Devleti Batı Anadolu'da Akalar tarafından kuruldu. Batı Anadolu'da polis (Şehir devletleri) kurdular. Bu polislerin en önemlileri Milet Foça Efes ve İzmir'dir. M.Ö. VII. Yüzyılda Lidyalılar'ın ve Persler'in saldırısı sonunda yıkıldı. İYONYALILAR KÜLTÜR VE UYGARLIK İyonyalılar önce monarşi ve oligarşi ile daha sonra demokrasi ile yönetildiler. Zaman zaman tiran yönetimi de görüldü. İyonyalılar daha çok dini mimaride ileri gittiler. En önemli sanat eserleri Artemis Tapınağı ve Apollo Tapınağı'dır. Fenike harf yazısını kullandılar. Özgür düşünce demokrasi ve bilimde ileri gittiler. Denizcilikle uğraştılar koloniler kurdular. İyonyalılarda öbür dünya inancı yoktu. URARTULAR SİYASİ TARİH Urartu Devleti M.Ö. IX. Yüzyılda Hurriler tarafından kuruldu. Başkentleri Tuşpa yani bugünkü Van'dı. M.Ö. 600 yılındaİskitler ve Medler'in saldırısı sonunda yıkıldı. URARTULAR KÜLTÜR VE UYGARLIK Mimaride oldukça ilerleyen Urartular bir çok kale bend ve kanal yaptılar. Urartular'dan günümüze kadar gelen en önemli sanat eserleri Van Kalesi Çavuştepe Kalesi ve Altıntepe Kalesi'dir. Urartular çivi yazısını kullandılar. Mezopotamya'nın aksine Anadolu'da ölümden sonra hayata inanış görüşmüştür

Sümerler - Aşağı Mezopotamya'nın güneyinde kurulmuşlardır. - Sümer tarihi M.Ö. 3000'de şehir devletlerinin kurulmasıyla başlar.Şehirler tapınakların etrafında kurulan evlerden oluşuyordu.Ur, Lagaş, Umma Kiş , Uruk önemli şehir devletleridir. - Sümer şehir devletlerini rahiplik görevi de bulunan Patesi adı verilen bir prens yönetiyordu. - Mezopotomya'da taş bulunmadığı için yapılarda tuğla ve kerpiç kullanılmıştır. Bu sebeple mimari pek gelişmemiştir.Aynı zamanda binalar uzun süre ayakta kalamamıştır. - Çok tanrılı bir dinsel inanışları vardır.Öldükten sonra yaşam inancı yoktur. İnanışları dünya ile ilgilidir.Onlar için mutluluk dünyadadır. Ziggurat adı verilen tapınaklar yapmışlardır. Gökteki tanrılarıyla baş başa kalmak için,tapınakların üstüne çıkar ve gece gökyüzünü seyrederlerdi. Bunun sonucu astronomi bilimi gelişmiştir. - İlk defa yazıyı kullanarak tarih çağlarını başlattılar (Çivi yazısı). - Dört işlemi kullanmışlar, sayıları bulmuşlar, ve çemberi 360'a bölmüşlerdir. - İlk yazılı kanunlar Sümer kralı Urgakina tarafından yapılmıştır. - Ay yılı takviminin temellerini atmışlardır. - Sümerlerde her erkek asker sayılırdı. - Tekerleği icat ettiler. Babilliler - Hamurabi zamanında eski Sümer kanunlarını daha sert ve daha sistematik bir hale getirmişlerdir. (Sağlam yapılmadığı için yıkılarak içindekilerin ölümüne neden olan binanın ustası öldürülür.Ameliyat sırasında hastasını öldüren doktorun elleri kesilir. Bir insan kendisi ile eşit birisinin dişini kırarsa onunda dişleri kırılır. Bir insan başka birinin gözünü çıkarırsa onun da gözü çıkarılır.Eğer bir adam tarlayı işlemek için kiralar, fakat tarlada arpa yetiştirmezse bu durum ispatlandığında tarlayı kiralayan kişi bitişik komşusunun ürünü oranında arpayı tarla sahibine verecektir.) - Bütün gücü kendisinde toplayarak dünyada bilinen ilk mutlak krallığı kurmuşlardır. - Babil Kulesi ve Babil'in Asma Bahçeleri en önemli eserleridir.Babil Kralının dağlık ve yeşillik bir ülkeden gelen karısının bunalması üzerine düzlük ve yeşili az olan Mezopotomya'da yaptırdığı çatı bahçeleridir. - Sümer Uygarlığına ve devlet yönetimine benzemeyen merkeziyetçi yönetim ağırlıklı olup,halka zalimce davranılmıştır. - Babillilere Hititler son verdiler. Asurlular - Asur Ülkesi Yukarı Mezopotamya'da Dicle ve Zap Irmakları arasında, doğusu dağlarla çevrili bir bölgedir. - Anadolu'da ticaret kolonileri oluşturdular.Kolonilerle mektuplaştılar.Kayseri yöresinde Kültepe'de yapılan kazılarda, bu devre ait Asur dili ve çivi yazısıyla yazılmış bir çok tablet bulunmuştur. Bu tabletlerden "Bakıra karıştırılacak kalayın bulunmadığı, gelinceye kadar işlerin yapılamayacağı" anlaşılmaktadır. Anadolu'ya çivi yazısını getirmişlerdir. - Ön Asya'da atlı birlik kullanan ilk kavindir. - Kanunları şiddete dayalıdır.İdam cezaları eziyet çektirilerek yerine getirilirdi.Diri diri deri yüzmek ve kazığa vurmak gibi. - Orduları, ücretli askerlerden ve daimi askerlerden oluşuyordu. Hititler - Kızılırmak kıvrımı içinde Kapadokya'da yerleşmişlerdir. Başkentleri Hattuşaş'tır. - Küçük beyliklerin bir arada birleşmesinden ortaya çıkan feodal bir devletti. - Hitit kralları hem siyasi lider, hem dinsel başkan ,hem de ordularının baş komutanıydı. Kralın yetkilerini sınırlayan Pankuş adında meclisleri vardı.Tavananna adlı kraliçe yönetimde söz sahibi idi. - Hititler çok tanrılı dine inanırlardı.Kendi memleketlerine "Bin Tanrı İli" denilmiştir. - İlk Çağ'da temizliğe Hititler kdar önem vermiş başka hiçbir kavim yoktur. - İlk tarih yazıcılığı Hititlerde başlar.ANAL yazmışlardır. Gerçekçiliğe dayalı anlatım analların tanrılara sunulmasındandır. - Sözleşme ile ilk resmi evlenme Hititlerde görülür.Ailede baba üstündür. Medeni kanunların ilk örnekleri Hititlerde görülmüştür. - Mısırlılarla Suriye'ye egemen olmak için savaşmışlardır.Tarihin ilk yazılı anlaşması olan Kadeş Anlaşmasını imzalamışlardır. Frigler - Başkenti Ankara Polatlı yakınlarındaki Gordion kentidir. - En ünlü hükümdarı Midas'tır. - Dinleri Hititlerin etkisinde kalmıştır.Bitkileri yetiştiren tabiat tanrıçalarının her yıl sonbaharda sevgilisini ölüme teşvik ettiğine, İlkbaharda da yeniden dirilttiğine inanmaktadırlar. - Friglerde tarımsal cezalar görülür.Saban kırana öküz öldürene ölüm cezası verilirdi. Lidyalılar - Menderes ve Gediz ırmakları arasında kurulmuştur. - Barışa önem vermişlerdir.Efes'ten başlayıp Sard'dan geçen Kral Yolu'nu açmışlardır. - Sard şehri altın hazinesi haline gelmiştir. - İlk parayı bularak değiş tokuş usulünü ortadan kaldırmışlardır. İyonlar - Büyük Menderes ve Küçük Menderes ırmaklarında krulmuştur. - İlk kez deniz ticaret kolonisi kurmuşlardır. - İlimde oldukça ileri gitmişlerdir.Tales güneş tutulmasını hesaplamıtır. Pisagor, Diyojen, Hipokat önemli bilim adamlarıdır. Urartular - Van yakınlarındaki Tuşpa şehrini başkent yaptılar Taş işlemeciliğinde ileri gittiler. - Sulama kanalları yaptılar.

Sümerler - Aşağı Mezopotamya'nın güneyinde kurulmuşlardır. - Sümer tarihi M.Ö. 3000'de şehir devletlerinin kurulmasıyla başlar.Şehirler tapınakların etrafında kurulan evlerden oluşuyordu.Ur, Lagaş, Umma Kiş , Uruk önemli şehir devletleridir. - Sümer şehir devletlerini rahiplik görevi de bulunan Patesi adı verilen bir prens yönetiyordu. - Mezopotomya'da taş bulunmadığı için yapılarda tuğla ve kerpiç kullanılmıştır. Bu sebeple mimari pek gelişmemiştir.Aynı zamanda binalar uzun süre ayakta kalamamıştır. - Çok tanrılı bir dinsel inanışları vardır.Öldükten sonra yaşam inancı yoktur. İnanışları dünya ile ilgilidir.Onlar için mutluluk dünyadadır. Ziggurat adı verilen tapınaklar yapmışlardır. Gökteki tanrılarıyla baş başa kalmak için,tapınakların üstüne çıkar ve gece gökyüzünü seyrederlerdi. Bunun sonucu astronomi bilimi gelişmiştir. - İlk defa yazıyı kullanarak tarih çağlarını başlattılar (Çivi yazısı). - Dört işlemi kullanmışlar, sayıları bulmuşlar, ve çemberi 360'a bölmüşlerdir. - İlk yazılı kanunlar Sümer kralı Urgakina tarafından yapılmıştır. - Ay yılı takviminin temellerini atmışlardır. - Sümerlerde her erkek asker sayılırdı. - Tekerleği icat ettiler. Babilliler - Hamurabi zamanında eski Sümer kanunlarını daha sert ve daha sistematik bir hale getirmişlerdir. (Sağlam yapılmadığı için yıkılarak içindekilerin ölümüne neden olan binanın ustası öldürülür.Ameliyat sırasında hastasını öldüren doktorun elleri kesilir. Bir insan kendisi ile eşit birisinin dişini kırarsa onunda dişleri kırılır. Bir insan başka birinin gözünü çıkarırsa onun da gözü çıkarılır.Eğer bir adam tarlayı işlemek için kiralar, fakat tarlada arpa yetiştirmezse bu durum ispatlandığında tarlayı kiralayan kişi bitişik komşusunun ürünü oranında arpayı tarla sahibine verecektir.) - Bütün gücü kendisinde toplayarak dünyada bilinen ilk mutlak krallığı kurmuşlardır. - Babil Kulesi ve Babil'in Asma Bahçeleri en önemli eserleridir.Babil Kralının dağlık ve yeşillik bir ülkeden gelen karısının bunalması üzerine düzlük ve yeşili az olan Mezopotomya'da yaptırdığı çatı bahçeleridir. - Sümer Uygarlığına ve devlet yönetimine benzemeyen merkeziyetçi yönetim ağırlıklı olup,halka zalimce davranılmıştır. - Babillilere Hititler son verdiler. Asurlular - Asur Ülkesi Yukarı Mezopotamya'da Dicle ve Zap Irmakları arasında, doğusu dağlarla çevrili bir bölgedir. - Anadolu'da ticaret kolonileri oluşturdular.Kolonilerle mektuplaştılar.Kayseri yöresinde Kültepe'de yapılan kazılarda, bu devre ait Asur dili ve çivi yazısıyla yazılmış bir çok tablet bulunmuştur. Bu tabletlerden "Bakıra karıştırılacak kalayın bulunmadığı, gelinceye kadar işlerin yapılamayacağı" anlaşılmaktadır. Anadolu'ya çivi yazısını getirmişlerdir. - Ön Asya'da atlı birlik kullanan ilk kavindir. - Kanunları şiddete dayalıdır.İdam cezaları eziyet çektirilerek yerine getirilirdi.Diri diri deri yüzmek ve kazığa vurmak gibi. - Orduları, ücretli askerlerden ve daimi askerlerden oluşuyordu. Hititler - Kızılırmak kıvrımı içinde Kapadokya'da yerleşmişlerdir. Başkentleri Hattuşaş'tır. - Küçük beyliklerin bir arada birleşmesinden ortaya çıkan feodal bir devletti. - Hitit kralları hem siyasi lider, hem dinsel başkan ,hem de ordularının baş komutanıydı. Kralın yetkilerini sınırlayan Pankuş adında meclisleri vardı.Tavananna adlı kraliçe yönetimde söz sahibi idi. - Hititler çok tanrılı dine inanırlardı.Kendi memleketlerine "Bin Tanrı İli" denilmiştir. - İlk Çağ'da temizliğe Hititler kdar önem vermiş başka hiçbir kavim yoktur. - İlk tarih yazıcılığı Hititlerde başlar.ANAL yazmışlardır. Gerçekçiliğe dayalı anlatım analların tanrılara sunulmasındandır. - Sözleşme ile ilk resmi evlenme Hititlerde görülür.Ailede baba üstündür. Medeni kanunların ilk örnekleri Hititlerde görülmüştür. - Mısırlılarla Suriye'ye egemen olmak için savaşmışlardır.Tarihin ilk yazılı anlaşması olan Kadeş Anlaşmasını imzalamışlardır. Frigler - Başkenti Ankara Polatlı yakınlarındaki Gordion kentidir. - En ünlü hükümdarı Midas'tır. - Dinleri Hititlerin etkisinde kalmıştır.Bitkileri yetiştiren tabiat tanrıçalarının her yıl sonbaharda sevgilisini ölüme teşvik ettiğine, İlkbaharda da yeniden dirilttiğine inanmaktadırlar. - Friglerde tarımsal cezalar görülür.Saban kırana öküz öldürene ölüm cezası verilirdi. Lidyalılar - Menderes ve Gediz ırmakları arasında kurulmuştur. - Barışa önem vermişlerdir.Efes'ten başlayıp Sard'dan geçen Kral Yolu'nu açmışlardır. - Sard şehri altın hazinesi haline gelmiştir. - İlk parayı bularak değiş tokuş usulünü ortadan kaldırmışlardır. İyonlar - Büyük Menderes ve Küçük Menderes ırmaklarında krulmuştur. - İlk kez deniz ticaret kolonisi kurmuşlardır. - İlimde oldukça ileri gitmişlerdir.Tales güneş tutulmasını hesaplamıtır. Pisagor, Diyojen, Hipokat önemli bilim adamlarıdır. Urartular - Van yakınlarındaki Tuşpa şehrini başkent yaptılar Taş işlemeciliğinde ileri gittiler. - Sulama kanalları yaptılar.

çok bilgi verici bir yazı olmuş.istedigim şeyleri güzelce buldum eyv