hukuk devleti
Türkçe hukuk devleti kelimelerinin İngilizce karşılığı.n. constitutional state
Hukuk Devleti
Kısaca: Hukuk devleti, sınırları içerisinde kamu erkinin değişmezlik ve süreklilik temeline dayalı olarak değer ve hukuk düzenine bağlı olduğu bir devlet şeklidir. Mutlakiyetçi devletlerden farklı olarak devlet gücü, vatandaşları keyfi uygulamalardan korumak amacıyla yasalar yardımıyla tanımlanır (Şekli Hukuk Devleti kavramı). Modern anlayış temelindeki bir hukuk devleti bunun dışında maddi anlamda adaletli bir düzenin yaratılması ve korunmasını hedefler (Maddi Hukuk Devleti kavramı). Nesnel ''değer yar ...devamı ☟
Yeniçağda hukuk devleti kavramı Locke ve Montesquieu'nün ortaya attığı kuvvetler aynlığı ilkesiyle genişleyerek daha büyük bir önem kazandı. Aynca, doğal hukuk yanlılarının ortaya attığı ve daha sonra 1787 ABD Anayasası'na da yansıyan "doğal haklar" kuramı ye "insan hakları" anlayışı, hukuk devleti düşüncesine yeni boyutlar getirdi. Bu gelişimin yarattığı birikim 19. yüzyıldan başlayarak, özellikle Alman hukuk öğretisinin sağlam temellere dayandırılmasını sağladı. Devletin amacının yurttaşlarının özgürlüğünü, eşitliğini ve hukukun egemenliğini güvence altına almak olduğunu savunan Kantçı devlet felsefesine dayanan Alman öğretisi, "hukuk devleti" (Rechts-staai) deyimini "polis devleti" (Polizeistaat) kavramının karşıtı olarak kullandı. Yapıtlarında "hukuk devleti" deyimine ilk kez yer veren Rudolf von Mohl, bu deyimden anlaşılması gereken devlet tipini, etkinliklerinin sınırını kişilerin özgürlüğünde gören, yasaların genelliği ilkesine uyan ve kişilerin devlet gücü karşısında korunması için yargı organlan kuran devlet olarak tanımladı. Bu, hukuk devletini anayasal devletle eşdeğerde tutan bir görüştü.
Hukuk devleti kavramına çeşitli anlamlar veren Stahl ve Bahr gibi Alman hukukçulardan sonra günümüzde geçerli olan hukuk devleti görüşüne en yakın tanımı Rudolf von Gneist ortaya koydu. Buna göre hukuk devletinin güvence altına alınması için anayasada kamu hak ve özgürlüklerinin düzenlenmiş olması yeterli değildir. Bunların uygulamada değer kazanabilmesi için her şeyden önce devletin en etkin organı olan idarenin, özel bir yargı sistemince (idari yargı) sıkı bir biçimde denetlenmesi gerekir. 20. yüzyılda özellikle Avusturyalı hukukçu Hans Kelsen hukuk devletinin maddi hukuk içeriğinden annmış biçimsel bir kavram olduğunu ileri sürmüş ve bu kavramın en önemli özelliğini devletin bütün işlemlerinin (anayasa, yasa, tüzük, yönetmelik, birel idari kararlar) belli bir hiyerarşi içerisinde bir temel norma dayanmasında bulmuştur. Kelsen'in bu biçimselci görüşü hukuk öğretisinde güçlü eleştirilerle karşılaşmıştır. Günümüzde gelişmiş hukuk sistemlerinde, özellikle kara Avrupa'sı hukukunda ortak bir hukuk kavramı ve kurumu olan hukuk devletinin şu öğelerden oluştuğu kabul edilmektedir:
1) Yasallık ilkesi günümüzde yasaların anayasaya uygunluğunu da kapsar ve idarenin yalnızca yasalara değil, genel hukuk kurallarına da bağlı olmasını öngörür.
2) Güçler ya da kuvvetler aynlığı ilkesi, klasik öğretinin benimsediği tam bağımsızlık yerine denetim ve işbirliğini de kapsayan bir denge sistemini içerir.
3) Temel hak ve özgürlüklerin korunması ilkesi hukuk devleti ile demokrasi kavramlan arasındaki bağı kuran bir ilkedir. Buna göre kişilerin temel hak ve özgürlükleri, pratikte uygulanabilen ve demokratik rejimin ruhuna uygun olan güvencelere bağlanmalıdır.
4) Hukuk güvenliği ilkesi devlet işlemlerinin önceden öngörülmüş esaslara uygun olarak yapılması, geriye yürüyen hükümler içermemesi ve önceden uygun bir biçimde duyurulması gibi ilkeleri içerir.
5) İdarenin yargısal denetime bağlı olması ilkesi uyannca idarenin hiçbir işlem ve eyleminin yargı denetimi dışında bırakılmaması gerekir. Bu ilke en iyi biçim de idarenin adli yargıdan bağımsız bir idari yargı sisteminin denetimine bağlı tutulduğu idari rejimde gerçekleştirilir.
Türkiye'de hukuk devleti kavramı ilk kez idare hukuku bilgini Sıddık Sami Onar'ın İdare Hukuku (1938) adlı yapıtında yer aldı. 1961 Anayasası hukuk devleti deyimini devletin nitelikleri arasına sokan ilk Türk anayasası oldu. 1982 Anayasası da 2. maddesinde hukuk devleti deyimine yer verir.
n. constitutional state
hukuk devleti
Türkçe hukuk devleti kelimelerinin Almanca karşılığı.n. Rechtsstaat
Hukuk devleti
3 yıl önceHukuk devleti, sınırları içerisinde kamu erkinin değişmezlik ve süreklilik temeline dayalı olarak değer ve hukuk düzenine bağlı olduğu bir devlet şeklidir...
özel hukuk
3 yıl öncearasındaki ilişkileri düzenleyen hukuk alanı: Medeni Hukuk, Ticaret Hukuku, Devletler Özel Hukuku ve Borçlar Hukuku. Türkiye'de bu alanı düzenleyen başlıca...
í–zel hukuk, Avukat, Borçlar Kanunu, Ceza hukuku, Delil (hukuk), Gelenek (hukuk), Hakim (hukuk), Hukuk, Hukuk alanlarının listesi, Hukuk felsefesi, Hukuki gerçekçilikUluslararası hukuk
3 yıl öncebilimsel bir disiplin içinde inceler ve düzenler. Bir hukuk dalı olarak ise uluslararası hukuk, devletler, uluslararası örgütler arasındaki ilişkileri düzenler...
Uluslararası hukuk, Ankara, Ankara Üniversitesi, Avukat, Birleşmiş Milletler, Ceza hukuku, DESHAM, Delil (hukuk), Deniz ve Su Hukuku Araştırmaları Merkezi, Gelenek (hukuk), Hakim (hukuk)Uluslararası özel hukuk
3 yıl önceözel hukuk, kişiler arası hukuk sorunlarında hangi devletin hukukunun uygulanacağını karara bağlar. Hiçbir devlet kendi hukuku dışındaki hukuk sistemlerini...
Uluslararası özel hukuk, ,Hukuk
3 yıl önceikiye ayrılır. Genel olarak hukukun kişiler arası ilişkileri konu alan kısmına Özel Hukuk, kişiler ile devlet veya devleti oluşturan kurumlar arası ilişkileri...
Hukuk, 1926, Adalet, Avukat, Birleşmiş Milletler, Ceza hukuku, Delil (hukuk), Hakim (hukuk), Hukuk alanlarının listesi, Hukuk felsefesi, Hukuki gerçekçilikKamu hukuku
3 yıl önceKamu hukuku veya amme hukuku, devlet ve vatandaşlar veya devletin kendi kurumları arasındaki ilişkileri düzenleyen hukuk alanıdır. Özel hukuktan ayrılması...
Kamu hukuku, Avukat, Ceza hukuku, Delil (hukuk), Devlet, Gelenek (hukuk), Hakim (hukuk), Hukuk, Hukuk alanlarının listesi, Hukuk felsefesi, Hukuki gerçekçilikUluslararası kamu hukuku
3 yıl önceUluslararası özel hukuktan farklıdır. Deniz hukuku Devletin sorumluluğu hukuku Diplomasi hukuku Güç kullanımına dair hukuk Hava hukuku Konsolosluk hukuku Uluslararası...
Doğal hukuk
3 yıl önceDoğal Hukuk ile ilgilidir. İngiltere kolonilerinin yasal sistemi için Ortak hukuk sayfasına bakınız. Doğal hukuk kuramı, doğal hukuk veya doğa hukuku (Latince:...
Doğal hukuk kuramı, Aristoteles, Felsefe, Hukuk, Katolik Kilisesi, Latince, Taslak, Thomas Aquinas
misafir - 9 yıl önce