HD 209458b, dünyadan 150 ışıkyılı uzakta bir güneşdışı gezegendir. Bulucuları tarafından Mısırlıların verimlilik ve ölüm tanrıçası Osiris adıyla gayrı resmi olarak da anılır.
Planemo HD 209458b çapı Jüpiter`in 1,3 katı, kütlesiyse Jüpiter`den 1/3 daha azdır. Güneş benzeri merkezi yıldız (HD 209458)`tan 6,92 milyon km uzaktadır, yani yörünge çevresi, Merkür`ün yörünge çevresinin 1/8`idir. Dolanım süresi 3½ gündür. Dar yörüngesi ve büyük kütlesinden dolayı Osiris, "sıcak Jupiter" olarak sınıflandırılmıştır.
Yörüngesinin kenarı dünyaya baktığından 1999`da Osiris`in merkezi yıldız önünden geçişiyle ilk kez güneşdışı bir gezegenin böyle bir geçişi izlenebildi. Bu geçiş sonucu yıldızın görünür parlaklığı her 3½ günde bir takriben 2% azalmaktadır.
2003 yılında Hubble Uzay Teleskobu yardımıyla Osiris`in atmosferinin merkezi yıldızına yakınlığından dolayı "buharlaştığı" ve kuyruklu yıldız benzer bir kuyruk oluşturduğu saptandı. Planemonun atmosferinde oksijen ve karbon ölçüldü.
2007 Nisan`ında Hubble Uzay Teleskobu, gezegenin atmosferinde büyük miktarda su buharı tespit etti. Böylece HD 209458b, güneş sistemi dışında su bulunan ilk gezegendir.
Kaynakça
- Castellano T., Jenkins J., Trilling D.E., Doyle L., Koch D. (2000), ``Detection of Planetary Transits of the Star HD 209458 in the Hipparcos Data Set``, Astrophysical Journal, Volume 532, Issue 1, p. L51-L53
- Charbonneau, D. (2003), ``HD 209458 and the Power of the Dark Side``, Scientific Frontiers in Research on Extrasolar Planets, ASP Conference Series, Vol 294, Edited by Drake Deming and Sara Seager. (San Francisco: ASP) ISBN 1-58381-141-9, 2003, p. 449-456
- Fortney J.J., Sudarsky D., Hubeny I., Cooper C.S., Hubbard W.B., Burrows A., Lunine J.I. (2003), ``On the Indirect Detection of Sodium in the Atmosphere of the Planetary Companion to HD 209458``, Astrophysical Journal, Volume 589, p. 615-622
Web linkleri
- Astronomie.de: Blick in die Atmosphí¤re eines Exoplaneten (1. Februar 2007)
- Telepolis-Artikel zum Sauerstoff/Kohlenstoff-Nachweis auf Osiris (6. Februar 2004)
- ESA-Pressemitteilung (12. Mí¤rz 2003)
- Mehr zur Entdeckung des Wasserdampfes (11.April 2007)
- Der (englische) Artikel zur Entdeckung des Wasserdampfes (11.April 2007)