Hançer
Alm. Kurzer, Gebogener Dolch; Handschar (m), Fr. Poignard (m), court et courbé, İng. Short, curved dagger, khanjar. Ucu eğri ve sivri, yanları keskin, silâh olarak kullanılabilen kamadan küçük bıçak. Hançerler şekil olarak düz veya tırtıllı olurlar. Bulunan ilk hançer boyutlu bıçaklar, çok eski çağlara âittir. Bu hançerlerde kabz, sap gibi ayrıntılar kullanılmakla birlikte, yekpâre olarak yapılmışlardı. Eski târihlerde yapılmış bu tip hançerlere çakmaktaşı, bronz ve demir olanları misâl verilebilir. Çakmaktaşı ve bronzdan yapılmış hançerler, ince, iki yüzü keskin, demir hançerler ise bunlardan daha geniş ve sağlamdır.Daha sonra dünyânın çeşitli yerlerinde değişik hançer tipleri ortaya çıktı. Osmanlı Devleti zamânında kullanılan hançerler genellikle demirden, bu tip hançerlere uygun şekilde îmâl edilirlerdi. Tanzimât dönemine kadar hançer, hemen ekseri erkeğin taşıdığı, mertlik, cengâverlik timsâli bir nesne olarak görülürdü. Hançerin Osmanlılarda îtibâr görmesi, kabza ve kınların süslemesinin kuyumculuğun bir dalı hâline gelerek, bu dalda en güzel örneklerin verilmesine sebeb oldu. Yâkut, elmas, pırlanta, zümrüt gibi kıymetli taşlarla süslenmiş hançerler, pâdişâhlara verilen hediyelerin belli başlılarından olmuştur. Topkapı Sarayı Müzesinde Osmanlı döneminden kalma kıymet biçilmez hançerler vardır. Yavuz Sultan Selim Hanın sapı neceften yapılmış hançeri bunların en ünlüsüdür.
Yirminci yüzyılın başlarında hançerler önemlerini kaybetti ise de Birinci Dünyâ Savaşında elde edilen tecrübeler bunların hâlâ yakın mücâdele için kullanışlı ve geçerli silâh olduklarını ortaya koymuştur. İkinci Dünyâ Savaşında ise, zamânın en modern ordusu olan ABD askerlerinin tamâmına hançer dağıtılmıştır. Günümüzde de hemen hemen bütün ordularda hançer (kasatura) kullanılmaktadır. Bu silâhlar kasatura, kama gibi özel isimler almakta, ancak ölçü ve biçim olarak yine hançer sınıfına girmektedir.
Hançerler genellikle iki yüzlü olmakla berâber, ince üçgen prizma şeklinde yapılanları da vardır. Bâzı hançerlerin bir ağzı keskin diğer ağzı kör olabilir. Uzunlukları 10-15 cm arasında değişir. Bu boyutları aşan bıçaklar değişik isimler alırlar. Hançerler asıl olarak düzdürler. Fransız, Alman, Malezyalılara mahsus hançerler ile Çinlilerin Kore Savaşında kullandığı gibi; kavisli, tırtıllı olanları da vardır.
