Türkçe Bilgi: Haşimiler

Haşimiler Resulullah sallallahü aleyhi ve sellem efendimizin dedesinin babası olan Haşim’in neslinden olanlar. Beni Haşim de denir. Haşimoğulları demektir. Peygamberimizin babasının ismiAbdullah, dedesinin ismi Abdülmuttalib’dir. Sonra ceddi sıra ile; Haşim (Amr), Abdü-Menaf (Mugire), Kuseyy (Zeyd), Kilab, Mürre, Ka’b, Lüveyy, Galip, Fihr (Kureyş), Malik, Nadr, Kinane, Huzeyme, Müdrike (amir), İlyas, Mudar, Nizar, Me’add ve Adnan’dır. Peygamberimizin soyu İsmail ve İbrahim peygamberlere dayanır. İlk insan ve ilk peygamber adem aleyhisselamdan beri peygamberimizin dedelerinin hepsi temiz kimselerdi.

Üçüncü nesilden dedesi olan Haşim, Kureyş Kabilesine mensuptur. Bu kabile; Emevi, Nevfel, Abdüddar, Esed, Teym, Mahzum, Adiy, Cumah ve Sehm adında on kola ayrılmıştır. Mekke’de her kol ayrı bir hizmeti yapıyordu. Haşimiler de, Kabe kapısını açmak vazifesini yürütüyorlardı. Haşim, Kureyşlilerin Şam’da ticaret yapmaları için Bizans imparatoru Kayzer’den izin almıştı. Kendi de ticaretle meşgul oluyordu. Çok cömert bir zattı. Kıtlık zamanı Mekke halkına Şam’dan getirdiği has buğdaydan yaptırdığı beyaz ve nefis ekmekleri et suyu ile tirit yaptırıp ziyafet vermişti. Onun için kendisine “Haşim” denilmiştir. Asıl ismi Amr’dır. Şam’da Gazze’de vefat etmişti. Abdülmuttalib ve Esed adlarında iki oğlu vardı. Esed’in Huney isminde bir oğlu olmuş, fakat nesli devam etmemiştir. Abdülmuttalib’in ise on oğlu ve beş kızı vardı. İşte Peygamberimizin babası Abdullah, Abdülmuttalib’in on oğlundan birisidir.

Resulullah’ın (sallallahü aleyhi ve sellem), amcalarının kıyamete kadar gelecek oğullarına “Haşimi” veya “Beni Haşim” denir. Peygamberimizin soyu, kızı Fatıma’nın iki oğlu hazret-i Hasan ve hazret-i Hüseyin’in çocuklarıyla bugüne kadar devam edegelmiştir. Hazret-i Hasan’ın evlatlarına “şerif” ve hazret-i Hüseyin’in evlatlarına “seyyid” denir. Bunların babası hazret-i Ali, Resulullah’ın amcası Ebu Talib’in oğludur. Seyyidler şeriflerden üstündür. Peygamberimizi ve akrabasını sevmek, İslam dininde ibadet sayıldığı için, Müslümanlar şeriflere ve seyyidlere daima hürmet ve saygı göstermişlerdir. Ebu Leheb gibi iman etmeyen akrabası sevilmez. Özellikle Osmanlılar zamanında Peygamberimizin soyunu devam ettiren ve O’nun torunları olan seyyidleri ve şerifleri tanımak ve onlara gerekli hürmeti göstermek için görevli memurlar tarafından ayrı nüfus kütükleri düzenlenmiş ve bunlara mahsus mahkemeler kurulmuştur. Bütün evlatları orada kayıtlı olduğundan, yalancılar seyyidlik iddia edemezdi. Bugün de, çeşitli İslam ülkelerinde ve Türkiye’de Eshab-ı kiramın evladı ve Peygamberimizin torunları olan seyyidler ve şerifler vardır. Onların kıymetini bilenler hürmette kusur etmezler.

Hazret-i Ali’nin ve oğlu hazret-i Hasan’ın halifeliğinden sonra, hilafet (İslam devlet başkanlığı) hazret-i Muaviye’nin halife seçilmesiyle Emevilere geçmiş ve 750 senesine kadar devam etmiştir. Bu tarihten sonra, Peygamberimizin amcası olan hazret-i Abbas’ın soyundan gelen Haşimiler halife olmuşlar ve “Abbasiler” adı ile şöhret bulmuşlardır. İlk Abbasi halifesi Ebü’l-Abbas Abdullah’tır (Bkz. Abbasiler). Bunların Bağdat’taki hilafetleri 1258 yılına kadar devam etmiştir. Hülagu’nun Bağdat’ı yıkıp yakmasından sonra, Mısır’a yerleşen Abbasi halifelerinin sonuncusu Yakub bin Müstemsikbillah hilafeti kendi arzusu ile Mısır ve Hicaz fatihi Yavuz Sultan Selim Hana teslim etti.

Osmanlılar, Hicaz, Mekke ve Medine emirliklerini (valilerini) ekseriya şerif veya seyyidlerden seçerlerdi. Mekke’nin son Osmanlı emiri Şerif Hüseyin’di. Şimdiki Ürdün Devletinin başkanı da hazret-i Peygamber’in soyundan olan Şerif Hüseyin’dir.

Kaynak: Rehber Ansiklopedisi

Haşimiler

Haşimoğulları

Selma bint Amr

Hicaz Krallığı

Medine müdafaası

Ürdün

Musul

Basra

Kufe