Gıybet

Kısaca: Gıybet Alm. Nachrede, durchhecheln, Klatsch, Fr. Medisance, denigrement, İng. Backbiting. Dedikodu. Bir Müslümanın veya zımminin yüzüne karşı söylendiği zaman hoşlanmayacağı veya kalbinin kırılacağı bir sözü, hali veya hareketi gıyabında, yani bulunmadığı yerde söylemek, hareketiyle göstermek veya ima etmek. Kapalı söylemek, işaretle, hareketle bildirmek, yazıyla duyurmak da, hep söylemek gibi gıybettir. Hadis-i şerifte buyruldu ki: “Bir kimse için söyle ...devamı ☟

Gıybet Alm. Nachrede, durchhecheln, Klatsch, Fr. Medisance, denigrement, İng. Backbiting. Dedikodu. Bir Müslümanın veya zımminin yüzüne karşı söylendiği zaman hoşlanmayacağı veya kalbinin kırılacağı bir sözü, hali veya hareketi gıyabında, yani bulunmadığı yerde söylemek, hareketiyle göstermek veya ima etmek. Kapalı söylemek, işaretle, hareketle bildirmek, yazıyla duyurmak da, hep söylemek gibi gıybettir. Hadis-i şerifte buyruldu ki: “Bir kimse için söylenen kusur onda varsa bu söz gıybet olur. Yoksa bühtan yani iftira olur.”

Gıybet etmek, büyük günahtır. Zina etmek günahından daha şiddetlidir. Hadis-i şerifte; “Gıybet etmek zina etmekten şiddetlidir.” buyruldu. Eshab-ı kiramdan Cabir ve Ebu Said hazretleri; “Gıybet, nasıl zinadan daha şiddetli olur?” dediklerinde, Peygamberimiz (sallallahü aleyhi ve sellem); “İnsan zina eder ve sonra tövbe eder. Allahü teala da (dilerse) onu affeder. Ama gıybet edeni, gıybet ettiği kimse ondan razı olmayınca bağışlamaz.” buyurdu.

Allahü teala, Kur’an-ı kerimde gıybet etmeyi, ölü eti yemeye benzeterek yasak ediyor ve Hucürat suresi 12. ayetinde mealen; “Bir kısmınız, bir kısmınızı (arkasından) hoşlanmayacağı sözle gıybet etmesin, çekiştirmesin! Hiç sizden biriniz ölü kardeşinizin etini yemek ister mi? Bundan tiksindiniz değil mi? O halde gıybet etmekte Allah’tan korkun!” buyuruyor.

Gıybet, insanın ibadet ederek kazandığı sevapların azalmasına ve başkasının günahlarının kendisine verilmesine sebeb olur. Bunları her zaman düşünmeli ve gıybetten sakınmalıdır. Hadis-i şeriflerde; “Kıyamet günü, bir kimsenin sevab defteri açılır; «Ya Rabbi! Dünyadayken, şu ibadetleri yapmıştım. Sahifede bunlar yazılı değil» der. «Onlar defterinden silindi, gıybet ettiklerinin defterine yazıldı» denir.” ve “Kıyamet günü bir kimsenin hasenat (iyilikler, sevaplar) defteri açılır. Yapmamış olduğu ibadetleri orada görülür. «Bunlar seni gıybet edenlerin sevaplarıdır» denir.” buyruldu. Yine bir hadis-i şerifte; “Gıybet, insanın sevabını, iyi amellerini, ateşin kuru odunu yaktığı gibi yakar.” buyruldu. Zahmet çekerek sıkıntılara katlanarak ibadet yapıp da, bunun sevabını yok etmek, akıllı, normal düşünebilen bir insanın yapacağı şey değildir.

Altı kişinin kusurlarını, ayıplarını arkasından söylemek gıybet olmaz:

1. Günah işlemesine mani olmak için söylemek. Bir kimse, babasından gizli haram, günah ve suç işleyince, babasının engel olacağını bilenin, babasına söylemesi veya yazarak bildirmesi gıybet olmaz. Mani olacağı bilinmiyorsa haber verilmez. Çünkü düşmanlığa sebeb olur.

2. Kusur işleyene acıdığı için söylemek. Bir şeyi bilmeyene nasihat vermek, satılmakta olan malın kusurunu müşteriye haber vermek, evlenecek erkeğe, nikah edeceği kızın ayıbını, kusurunu haber vermek gıybet olmaz.

3. Müslümanları onun şerrinden, kötülüğünden korumak için söylemek. İnsanları haksız yere döveni, mallarını gasb edeni, çalanı, yahut dili ile söverek, iftira ve gıybet ederek zarar vereni söylemek gıybet olmaz.

4. Bir alime söyleyip, o kusurun dindeki hükmünü (fetvasını) öğrenmek için söylemek.

5. O kusur, ona isim olmuşsa, onu bu isimle tanıtmak mecburiyetinde olmak.

6. aşikare, herkesçe bilinen günahları, bid’atleri ve zulmü söylemek. Din düşmanlarını bildirmek, İslamiyeti yanlış anlatanları ve yazanları Müslümanlara açıklayıp haber vermek, bid’at işleyenleri ve bunları Müslümanların arasına yayanları bildirmek, açıkça haram, günah işleyeni ve zulmedeni söylemek gıybet olmaz.

İnsanlar arasında bir hastalık haline gelen gıybetten, bunları yapanları sakındırmalıdır. Bu, hem ona, hem de cemiyete en büyük hizmettir. Gıybet edene, “Sus!” diyene yüz şehid sevabı verileceğini Peygamber efendimiz haber veriyor. Yanında gıybet yapıldığını işiten kimse, buna hemen mani olmalıdır. Hadis-i şeriflerde buyruldu ki:

Din kardeşine, onun haberi olmadan yardım eden kimseye, Allahü teala dünyada ve ahirette yardım eder.

Yanında din kardeşi gıybet edilince, gücü yettiği halde, ona yardım etmeyen kimsenin günahı, dünya ve ahirette kendisine yetişir.

Mirac gecesi Cehennemi bana gösterdiler, etleri parça parça edilip ağızlarına konduğu birtakım insanlar gördüm. Kendilerine bu kokmuş etleri yiyin, diyorlardı. Bunların kim olduğunu sual ettim. Cehennem meleklerinin reisi Malik, “Bunlar gıybet edenlerdir. Gıybet edenler şeytanın dostlarıdır.” dedi.

Gıybet yapılırken, orada bulunan kimse, korkmazsa sözle; korkunca kalbiyle reddetmezse, gıybet günahına ortak olur. Gıybet edenin sözünü kesmesi, yahut kalkıp gitmesi mümkün ise, bunları yapmalıdır. Eliyle, başıyla, gözüyle men etmesi kafi gelmez. Açıkça, sus demesi lazımdır.

Gıybet etmek günahından kurtulmanın keffareti üzülmek, tövbe etmek ve gıybet ettiği kimse ile helallaşmaktır. Pişman olmadan helallaşmak riya olur, ayrı bir günah olur.

Kaynak: Rehber Ansiklopedisi

gıybet

Osmanlıca gıybet kelimesinin Türkçe karşılığı.
Arkadan çekiştirmek. Hazır olmayan birisinin aleyhine konuşmak. Birisinin gıyabında hoşuna gitmeyen bir şeyi söylemek. (Gıybet odur ki: Gıybet edilen adam hazır olsa idi ve işitse idi, kerâhet edip darılacaktı. Eğer doğru dese; zâten gıybettir. Eğer yalan dese; hem gıybet, hem iftiradır. İki katlı çirkin bir günahtır. M.)(Gıybet, mahsus birkaç maddede câiz olabilir:Birisi: Şekva suretinde bir vazifedar adama der, tâ yardım edip o münkeri, o kabahati ondan izale etsin ve hakkını ondan alsın.Birisi de: Bir adam onunla teşrik-i mesâi etmek ister. Senin ile meşveret eder. Sen de sırf maslahat için garazsız olarak, meşveretin hakkını edâ etmek için desen: "Onun ile teşrik-i mesâi etme. Çünki zarar göreceksin."Birisi de: Maksadı, tahkir ve teşhir değil, belki maksadı, târif ve tanıttırmak için dese" "O topal ve serseri adam filân yere gitti."Birisi de: O gıybet edilen adam fâsık-ı mütecahirdir. Yâni fenalıktan sıkılmıyor, belki işlediği seyyiatla iftihar ediyor; zulmü ile telezzüz ediyor; sıkılmıyarak âşikâre bir surette işliyor.İşte bu mahsus maddelerde garazsız ve sırf hak ve maslahat için gıybet câiz olabilir. Yoksa gıybet, nasıl ateş odunu yer bitirir; gıybet dahi a'mâl-i sâlihayı yer bitirir.Eğer gıybet etti veyahut istiyerek dinledi; o vakit $ demeli, sonra gıybet edilen adam ne vakit rast gelse: "Beni helâl et." demeli... M.)

gıybet

çekiştirme, yerme, kötüleme, kov.

gıybet

Türkçe gıybet kelimesinin Almanca karşılığı.
üble Nachrede, Durchhecheln

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.

Gıybet
3 yıl önce

Gıybet, "bir kimsenin ayıbını arkasından söylemek veya aleyhine konuşma " demektir. Türkçede bu kavramın karşılığı olarak "dedikodu" ve "çekiştirme" kelimeleri...

Gıybet, Gıybet
Riya
3 yıl önce

kazanmak için yapılan ibadetler riya kabul edilir. Gıybet eden (birinin aleyhinde konuşan) kimsenin gıybet ettiği kimseyle "pişman olmadan" helalleşmesi de...

Günah
3 yıl önce

livâta etmek, kumar oynamak, haram'a helal demek, helal'e haram demek, gıybet etmek, iftira atmak, hırsızlık yapmak büyük günahtır.[kaynak belirtilmeli]...

Günah, Din, Farsça, Felsefe, Kavram, Tanrı, Taslak, Türkçe, İnanç, İbrahimi din
Ahlâkî konular listesi
6 yıl önce

görüşte olma faydacılık fazîlet gazap gayz gen tedâvisi genelin trajedisi gıybet görecilik görgü kuralları gurur güveni suiistimâl hakemlik hakaret hayvan...

Mert Ekren
3 yıl önce

Olacak" Rober Hatemo – "Bahanesi Yok" Serdar Ortaç – "Aramızdaki", "Fakir", "Gıybet" Yıldız Kaplan – "Uçabiliriz" Kaynak: ^ "Mert Ekren Biyografisi". Fizy....

Mert Ekren, 1978, 1997, 1999, 1 Ekim, Alişan, Mustafa Sandal, İstanbul
Serdar Ortaç
3 yıl önce

yaptı. 11 Mayıs 2016 günü Gıybet isimli 10 şarkıdan oluşan albümü piyasaya sürüldü. Albümün ilk klibi çıkış şarkısı olan "Gıybet" şarkısına çekildi. Bu albümde...

Kral Pop TV Top 20
3 yıl önce

Bile) olmuştur. 2 şarkı ile Serdar Ortaç (İki Deli (feat. Hande Yener), Gıybet), Buray (Sen Sevda Mısın, Kimsenin Suçu Yok), Murat Dalkılıç (Leyla (feat...

Mehmet Şevket Eygi
6 yıl önce

bulunarak dava açmış ve kazanmıştır. Eserlerinden bazıları şöyle sıralanabilir: Gıybet İlleti İslami Konular Bir Kaç Yazı Namazı Dosdoğru Kılmak Yahudi Türkler...

Mehmet Şevket Eygi, 1933, 1970, Ankara Üniversitesi, Biyografi, Ereğli, Galatasaray Lisesi, Gazeteci, Milli Gazete, Osmanlı, Sabetaycılık