Geçici Anayasa
Kısaca: 1924 tarih ve 491 sayılı Anayasamızın bazı hükümlerini kaldıran ve bazı hükümlerini değiştiren geçici kanun. 27 Mayıs 1960... ...devamı ☟
Bu sebeple, Türk milleti adına iktidarı geçici olarak devralan Milli Birlik Komitesi 1924 tarihli Anayasanın bazı hükümlerini kaldıran ve bazı hükümlerini değiştiren 27 Mayıs 1960 tarihli geçici Anayasa'yı kabul etmiştir. 4 bölümden ve 2 maddeden meydana gelmiş olan Geçici Anayasanın genel hükümler bölümün de:
İktidar Parti idarecileri tarafından Anayasa'nın çiğnenmesi, Türk milletin bütün fert ve insanlık hak ve hürriyetlerinin ve masuniyetlerinin ortadan kaldırılması, muhalefet murakabesi işleme; hale getirilerek tek parti diktatoryası kurulması suretiyle Türkiye Büyük Millet Meclisi fiilen bir parti grubu durumuna düşürülmüş ve meşruluğunu kaybetmiştir.
Ordu Dahili Hizmet Kanununun 34 üncü maddesi ile Türk yurdunu ve Teşkilat Esasiye Kanunu ile tayin edilmiş olan Türk Cumhuriyetini kollamak ve korumak vazifesi kendisine verilmiş olan Türk ordusu vatandaşı birbirine düşürmek suretiyle Türk vatanını ve milletin varlığını tehlikeye koymuş olan eski iktidara karşı bu mukaddes kanuni vazifesini yerine getirmek ve hukuk devletini yeniden kurmak için, Türk milleti adına harekete geçerek, milleti temsi vasfını kaybetmiş olan Meclisi dağıtıl iktidarı, geçici olarak Milli Birlik Komitesine emanet etmiştir denilmektedir. Geçici Anayasanın birinci bölümün, de genel hükümler yer almaktadır. Bu bölümde yer alan maddelerde Milli Birlik Komitesi'nin demokratik usullere uygun olarak en kısa zamanda yapılacak genel seçimlerle yeniden kurulacak olan Türkiye Büyük Millet Meclisine iktidarı devredeceği tarihe kadar Türk milleti adına egemenlik hakkını kullandığı belirtilmekte, yasama yetkisinin kendisi tarafından: yürütme yetkisinin Devlet Başkanı tarafından tayin edilen ve Komitece tasdik edilen Bakanlar Kurulunca yargı hakkının tarafsız ve bağımsız mahkemelerce ve kanun sınırları içinde kullanılacağı kaydedilmektedir. Yine bu bölümde eski ve düşük iktidar mensuplarının ve bunların suçlarına katılanların sorumluluklarını araştırmak için bir Yüksek Soruşturma Kurulu' nun kurulmasından bunları yargılayacak olan bir Yüksek Adalet Divanın' dan söz edilmektedir.
Geçici Anayasa'nın ikinci bölümü Milli Birlik Komitesi bölümüdür. Bu bölümde Milli Birlik Komitesi'nin kuruluşundan, çalışma şeklinden, üyelerinin durumundan söz edilmektedir. Geçici Anayasa'nın üçüncü bölümünde Devlet Başkanı ile ilgili maddeler yer almakta, Devlet Başkanının aynı zamanda Milli Birlik Komitesinin ve Bakanlar Kurulunun başkanı olduğu kaydedilmekte ve aynı zamanda Başbakan olduğu eklenmektedir.
Geçici Anayasa'nın dördüncü bolümünde Bakanlar Kurulu ile ilgili maddeler yer almaktadır. Geçici Anayasa'nın son maddeleri olan 23. madde �mal beyanı vermeyi isteme� hallerini; 24. madde, 1924 tarihli Anayasa'nın 4.7, 9-25, 27-36, 38-40, 41. maddenin ikinci ve üçüncü cümleleri, 42.50 52, 61, 67, 95, 102, 104 üncü maddelerinin yürürlükten kaldırıldığını, 1924 tarihli Anayasanın 73. maddesindeki hükmün kayıtlama şeklini: 25. madde, Milli Birlik Komitesi tarafından çıkarılan kanunların durumunu tayin etmekte; 26. madde, Geçici Anayasa'nın yürürlük tarihini ve son madde de Geçici Anayasanın Milli Birlik Komitesi tarafından yürütüleceğini kaydetmektedir.
Bu konuda henüz görüş yok.