Türkçe Bilgi logo TürkçeBilgi

Fulleren

Kısaca: Fulleren veya Buckminster fulleren (diğer ismiyle "Buckyballs"), tamamen Karbon atomlarından meydana gelmiş bir tür moleküldür. Küre, silindir veya elipsoit şekillerinde bulunabilir. ...devamı ☟

Fulleren
Fulleren

Fulleren veya Buckminster fulleren (diğer ismiyle "Buckyballs"), tamamen Karbon atomlarından meydana gelmiş bir tür moleküldür. Küre, silindir veya elipsoit şekillerinde bulunabilir. Genel Bilgi Fullerenler, sadece 1 nanometre çapındadırlar. 1 nanometrenin ise, 1 milimetrenin milyonda biri olduğu düşünülürse, bu bir insan tırnağının her saniyede uzadığı miktar kadardır. Fulleren’ın kimyasal formülü C60’tır. Fulleren'ın asıl ismi ise, Buckminster Fullerene'dir. Daha sonra kimyacılar tarafından bu isim, "Buckyball" olarak kısaltılmıştır. "Bucky" ismi ise, bu buluşun sahibi Buckminster Fuller'den gelmektedir. Ayrıca, yalnızca 1 Buckyball; 20 altıgen ve 12 beşgen şeklinde dizili 60 Karbondan oluşmaktadır (C60). "Küresel Fullerenes" olarak da adlandırılan Buckyballs'ın silindirik olanlarına Karbon nanotüpler veya buckytubeslar da denir. Buckyballs, dünyada çok nadir de olsa bulunuyor. Tarihi Fullerenler üzerine ilk yayın Japon kimyager Eiji Osawa tarafından 1970 yılında yapıldı. Eiji Osawa teorik yöntemler ile Fullerenlerin kararlı olabileceklerini tahmin etti. Bu ve diğer yayınları Japon dilinde olduğu için, dünya çapında tanınmadı. 15 yıl sonra 14 Kasım 1985 Nature dergisinde Robert F. Curl, Jr (ABD), Sör Harold W. Kroto (İngiltere) ve Richard E. Smalley (ABD) araştırmacılar tarafından yayınlanan yayın dünya çapında ilgi görmüştür. Bunlar 1996 Nobel Kimya Ödülü'nü kazanırken, Osawa gözardı edildi. 2010 yılında fullerenlerin varlığı Hubble Uzay Teleskobu Spitzer ile gezegenimsi bulutsu Tc 1'de kızılötesi görüntüleri ile tespit edildi. Fullerenler böylece dünyadışı en büyük kanıtlanmış moleküllerdir.

Üretimi

Öncelikle söz konusu olan araştırma grubu tarafından (Robert F. Curl jr. (ABD), Sör Harold W. Kroto (İngiltere) und Richard E. Smalley (ABD)) 1985'de C60 fullereni keşfedilmiştir. Tepkime bir helyum atmosferinde 10 bar basınç altında, dönen bir grafit diski lazer tarafından ışıklandırarak uygulanmıştı, böylece az miktarda fulleren elde edildi. Fullerenler (C60 ve C70) dünyada çok nadir de olsa Shungit ve Fulgurite bulunur.

Varyasyonlar

Fullereneslerin keşfi olan 1985 yılından bu yana, Fullerensler üzerindeki yapısal değişmeler kendi kümelerinde oldukça iyi düzeyde geliştirildi. Bunlara birkaç örnek olarak; Buckyball kümesi: Kümenin en küçük numaralı üyesi C20 ve en bilinen üyesi de C60. Nano tüpler: Çok küçük boyutlarda, tek veya çoklu duvarları olan içi boş olan tüplerdir ve elektronik endüstrisindeki potansiyel uygulamadır. Maga tüpler: Nanotüpün çapından daha büyüktür ve farklı kalınlıklardaki duvarlarla hazırlanır. Potansiyel olarak farklı boyutlarda moleküllerin çeşitli ulaşımları için kullanılır. Polimerler: Zincir, iki ve üç boyutlu polimerlerde yüksek basınç altında, yüksek sıcaklıklarda oluşur. Nano Soğanlar: Küresel partiküller, Buckyball göbek çevresindeki çok Karbon katmanlarına dayalı yağlar için önerilir. Bağlantılı "Top ve Zincir": dimerleri: 2 Buckyball, Bir Karbon zinciriyle bağlanır.

Kaynaklar

Vikipedi

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.

Ametal
3 yıl önce

kırılgandır, dövülerek işlenemezler. Mattırlar, ışığı yansıtmazlar. Grafit ve Fulleren hariç elektriği ve ısıyı iletmezler. Erime, kaynama noktaları düşüktür...

Ametal, Lantanit, Alkalin, Alkali metal, Element serisi, Aktinit, Geçiş metalleri, Soygaz, Halojen, Metaloid, Metal
Robert F. Curl, Jr.
6 yıl önce

Üniversitesi'nde de kimya dalında doktorasını tamamladı. 1996 yılında fullerenin keşfi için, Rice Üniversitesi'nden Richard Smalley ve Sussex Üniversitesi'nden...
Karbon
3 yıl önce

grafitten yararlanılmaya başlanmıştır. Ana başlık: Fulleren Karbonun yapay allotropları olan Fullerenler, grafit benzeri yapılara sahiptir fakat grafit gibi...

Karbon, Aktinyum, Alkol, Allotrop, Altın, Alüminyum, Amerikyum, Ametaller, Antimon, Argon, Arsenik
Grafen
3 yıl önce

allotroplarının yanında nanotüp ve fulleren gibi yeni sentezlenen formları da mevcuttur. Özellikle karbon nanotüpler ve C60 (fulleren) molekülleri ilk sentezlendikleri...
Ksenon
3 yıl önce

kullanıldı. Ksenon, atomunun bir fulleren içinde hapsolduğu endohedral fulleren bileşikler de oluşturabilir. Fulleren içinde hapsolmuş ksenon atomu, 129Xe...

Ksenon, Kimya, Taslak, Asal gaz
Soy gaz
3 yıl önce

meydana getirebilir. Soy gazlar, soy gaz atomunun fulleren molekülü içinde kıstırıldığı endohedral fulleren bileşikleri oluşturabilmektedir. 1993'te, 60 karbon...
Faz (madde)
5 yıl önce

için, polimorfizm allotropi olarak bilinir. Örneğin, elmas, grafit ve fulleren karbon farklı allotroplarıdır. Bir madde faz değişimine uğradığında (maddenin...

Maddenin halleri, Akışkan, Atom, Basınç, Buhar, Buhar basıncı, Buharlaşma, Depozisyon, Donma, Duman, Elektron
Nanoteknoloji
3 yıl önce

representative member of the carbon structures known as fullerenes. Members of the fullerene family are a major subject of research falling under the nanotechnology...

Nanoteknoloji, Bilgi, Bilgisayar Mühendisliği, Biyomedikal Mühendisliği, Biyomühendislik, Bomba, Deniz Teknolojisi Mühendisliği, Elektrik-Elektronik Mühendisliği, Elektrik Mühendisliği, Elektronik, Elektronik Mühendisliği