Türkçe Bilgi logo TürkçeBilgi

Fosilleşme

Kısaca: Fosilleşme organizmaların mineral çöküntülerin içine gömülerek, zaman içinde mineraller üzerinde kalıplarının çıkması işlemidir. Jeolojik devirlerde deniz, göl ve karalarda yaşamış olan hayvanlar öldükleri zaman yumuşak kısımları çürümüş, sert kısımları olan, kabukları (kavkılar) , iskeletler, dişler deniz yahut göl dibinde sedimanlar içine gömülerek orada bazı fiziksel ve kimyasal etkiler altında muhafaza olmuşlardır. İşte organizmaların tortul taşlar içinde rastlanan tüm bu kalıntılarına fosil ...devamı ☟

fosilleşme
Fosilleşme

Fosilleşme organizmaların mineral çöküntülerin içine gömülerek, zaman içinde mineraller üzerinde kalıplarının çıkması işlemidir. Jeolojik devirlerde deniz, göl ve karalarda yaşamış olan hayvanlar öldükleri zaman yumuşak kısımları çürümüş, sert kısımları olan, kabukları (kavkılar) , iskeletler, dişler deniz yahut göl dibinde sedimanlar içine gömülerek orada bazı fiziksel ve kimyasal etkiler altında muhafaza olmuşlardır. İşte organizmaların tortul taşlar içinde rastlanan tüm bu kalıntılarına fosil adı verilir. Çeşitli hayvansal ve bitkisel organizmaların böylece fosil haline gelmesi olayına da Fosilleşme denir. Denizel organizmaların fosilleşme şansı karasal organizmalara nazaran daha fazladır; çünkü, çökelme ortamında deniz dibine inen kavkılar derhal tortullarla örtülerek çamura gömülür ve havasız kalarak fosilleşirler. Kara hayvanlarında atmosfer etkisinde iskeletler seller ve nehirlerle sürüklenerek dağılırlar. Ancak göl, lagün veya deltalara taşınan, bataklığa saplanan veya buzlar arasında kalan organizmalar bütünüyle fosilleşirler. Jeolojik devirlerde yaşamış ve fosilleşmiş hayvanlarla ilgilenen Paleozooloji kendi içinde Omurgasız Paleontolojisi ve Omurgalı Paleontolojisi olarak iki alt bölüme gruplanmaktadır. Memleketimizde Geç Miosen’e ait karasal göl ve lagün çökelleri arasında omurgalı hayvan fosilleri bulunmuştur. Sibirya’da buzullar arasında iyi korunmuş yine omurgalı fosillerine rastlanmıştır. Üçüncü zamana ait çam ağaçlarının reçineleri içinde çok iyi fosilleşmiş böcekler bugün kehribar içinde bulunmaktadır. == Fosil-Fosilleşme Türleri İç ve Dış Kalıplar Canlı organizma öldüğü zaman deniz dibine düşer ve sediment içine gömülür.Bu sırada kavkısının içi kalkerli, killi, kumlu ve çamurlarla doldurulur. Diajenez (, taşlaşma) esnasında yahut daha sonra sedimanlar içine girerek karbondioksitli sular kalkerli ve aragonitli kavkıları kolayca erittiklerinden fosillerin iç dolguları iç kalıp halinde rastlanmaktadır. Bu tür fosillere en ziyade kalkerli sedimentler içindeki mollüksler, kumtaşı, kuvarsit ve killi şistler içindeki brachiopod rastlanır.Bazen kavkıların dış kalıpları kalmış ve kavkı aşınıp gitmiştir, bunlara dış kalıp denir,dış kalıbı dolduran sedimentler dış kalıp dolgusu olarak yerini tutar. İç ve dış kalıplar genellikle grovak, kumtaşı, kuvarsit ve killi şist gibi kayaçlar içinde görülmektedir.

Fizyolojik İzler ve İz Fosiller

Organizmaların bıraktığı bazı izlerdir. Bunlar sedimanter kayaçlar içinde rastlanan tüp şekilli oyuklar,kurtların oyukları ve eşelenme izleri, ayak izleriyle, taş oyucu bazı midye grubundan yumuşakçaların izleri bu grup içinde düşünülür. İz fosiller ya da iknofosiller (), organizmalar tarafından sedimanların yüzeyinde çeşitli izler, sürünme izleri, yumuşak sedimentlerde oluşturulan tüpsü yapılar, sert tabakalarda delici organizmalarca bırakılan izler ve biyoerozyonel yapılardan oluşur. Birçok çalışmacı koprolitleri (), fekal ve fekal olmayan pelletleri, yapıların içine nüfuz eden bitki köklerini de iz fosiller olarak kabul ederler. İzlerin çoğu depolanma sırasında oluşmuşsa da, depolanma ile eş zamanlı (örneğin; kaçma yapıları gibi) izler de oluşabilir. İz fosiller, organizmaların hareketleri sonucu oluşurlar ve bu kapsamda bilinen diğer klasik fosillerden ayrılırlar.

Kaynaklar

1. Demircan H. ,2007, TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası Yayınları , S.43 2. Sayar C. ,1991, Paleontoloji Omurgasız Fosiller, S.8 3. İnan N. , 2008, Türkiye’nin Önemli Omurgasız Fosilleri

Dış bağlantılar

4. http://www.nationalgeographic.com.tr

Kaynaklar

Vikipedi

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.

Fosilleşme
3 yıl önce

Fosilleşme organizmaların mineral çöküntülerin içine gömülerek, zaman içinde mineraller üzerinde kalıplarının çıkması işlemidir. Jeolojik devirlerde deniz...
Fosil
3 yıl önce

canlılar fosilleşme denilen olay sonucu fosil özelliğini kazanırlar. Canlı artıklarının günümüze kadar fosil olarak gelebilmeleri için  fosilleşme denilen...

Fosil, Canlı, Tarih, Arkeoloji
Pekmez Toprağı
3 yıl önce

çoğunlukla 1000 metre rakımlarında rastlanmaktadır. Deniz tabanında yüzeysel fosilleşme ile oluşan bu tabakanın ve diğer doğal olaylar sonucu oluşan kil tabakalarının...

Pekmez Toprağı, Kilis, Pekmez, Taslak şablonları, Şıra, Kireç, Taslak madde
Stratigrafi
3 yıl önce

bulundukları kayaçların göreli olarak yaşlandırılmasında kullanılabilir. Fosilleşmenin tam olarak belirlenememesi, fosil tiplerinin yanal olarak değişim sunması...

Stratigrafi, Jeoloji, Kaya, Taslak şablonları, Yerkabuğu, Taslak madde
Abelisaurus
3 yıl önce

gözlerinin üzerinde olan kabaca hortum benzeri, keratinden olmayan ibikler, fosilleşme sürecinde yok olmuş olabilirler. Ayrıca, kafatasında, pek çok diğer dinozorda...
Yılan
3 yıl önce

zayıftır, çünkü yılan iskeletleri genellikle küçük ve kırılgan olduğundan fosilleşme nadiren görülür. Yine de Güney Amerika ve Afrika'da henüz günyüzüne çıkarılan...

Sürüngenler, hayvanlar
Protoceratops
7 yıl önce

Muhtemelen mücadele esnasında bir kum fırtınası onları birlikte gömdü ve fosilleşmelerini sağladı. Protoceratops aynı zamanda oviraptor ile de aynı çevrede yaşıyordu...
Arches Ulusal Parkı
7 yıl önce

tarih öncesi bir golden rüzgarın getirip kurduğu kumsalların taşlaşıp fosilleşmesinden ortaya çıkan bir kayalık bölge. "Wall Arch (Duvar Kemeri)" – "Devil's...