Film/sinema terapisi. Sinema filmlerinin psikotik bozukluklar haricinde bazı psikolojik sorunların tedavisinde kullanılması yöntemi.
Yöntem, ilk olarak Gary Solomon`ın 1995 yılında yayınlanan `The Motion Picture Prescription: Watch This Movie and Call Me in the Morning: 200 Movies to help You Heal Life`s Problems` adlı eseriyle öne sürülmüştür. Nevada Henderson`da Community College of Southern Nevada`da psikoloji profesörü olan Solomon kitabında 200 kadar filmin oyuncu kadrosu, hikayesi, terapide kullanılacak iyileştirici temaları ve yorumlarıyla birlikte ele almıştır.
Film terapisini terapi seanslarında ilk uygulayanlar ise ABD`li psikoterapist çift David Cambronne ve Jan Hasley olmuştur.
Kullanımı
Uzman eşliğinde rahatsızlığın türüne göre seçilen film izlendikten sonra uzman, kişiyle film hakkında konuşmakta ve hikaye ve karakterlerin davranışlarıyla kişinin karşı karşıya kaldığı sorunların önce açığa çıkarılması sonra giderilmesi amaçlanmaktadır. Film veya kliplerini, depresyon, huzursuzluk, öfke, sinirlilik ve korku faktörlerinin iyileşiminde yardımcı metot olarak kullanılmaktadır.Film/sinema terapisinde psikiyatristler, psikologlar, terapistler, akademisyenler, eğitimciler 8-12 kişilik hasta gruplarına onların ihtiyaçlarına göre örneğin ilişkilerindeki sorunları, bağımlılıkları veya yaşadıkları travmalarına yönelik temaları içeren filmleri seyrettirirler. Haftada bir gerçekleştirilen seanslarda katılımcıların gösterdikleri gelişmeler uzman tarafından kayıt altına alınır.
Film terapisi, bilişsel-davranışsal yaklaşımlar için destekleyici, tedaviyi destekleyici, hızlandırıcı bir araç olarak da kullanılmaktadır. Terapide hikayeler, mitler, espriler ve rüyalara benzer şekilde kullanılabilen metaforlar olan filmler hastanın bilişsel (cognitive) yapısını anlamayı kolaylaştırmakta ve aynı zamanda izlediği filmdeki davranışa öykünerek tedaviye daha açık olmaktadır.
Konu hakkında bir de kitabı bulunan psikiyatrist Fuat Ulus`a göre filmi seyrederken düşünce, his ve inançlarımızın projeksiyon denilen bir yansıtma mekanizmasıyla filmdeki olay ve karakterlere ulaşmakta, karakterlerle özdeşleşerek (identifikasyon) ya algılamakta ya da reddetmekte ve farkında olmadan karakterlerin yerine geçmekte, daha sonra introjeksiyon denilen bir başka bilinç altı akım ile olayları kendi dünyamıza çekmekteyiz. Film bittiğinde ise öğrendiklerimizle öfke, huzursuzluğumuz ve depresyonumuz da hafiflemeye başlamaktadır. Ulus kaliteli bir psikolog elinde filmlerin bir ilaç kadar tesir edebileceğini de öne sürmektedir.
Bazı rahatsızlıklarda kullanılan filmlerden bazı örnekler:
- Depresyon: Alone In The T-Shirt Zone (1986)- Death In Small Doses (1995) - Eraserhead (1976) - Harold And Maude (1971) - King Of Marvin Gardens (1972) - The Last Picture Show Modern Times (1936) - Natural Enemies (1979) - Ordinary People Repulsion (1965) - The Seventh Veil - The Shrike - Unstrung Heroes (1995) - The Wrong Man
- İlişkilerdeki çatışmalar:The Accidental Tourist - Groundhog Day - He Said, She Said - Ordinary People - The Story of Us -The War of the Roses -Who`s Afraid of Virginia Woolf?
- Eş seçimi:Forget Paris - Me, Myself and I - When Harry Met Sally
- Öz saygı: Billy Elliot(2000) - Children of a Lesser God(1986) - Dead Poets Society (1989) - Erin Brockovich(2000) - Field of Dreams (1989) - The Full Monty (1997) - Gattaca (1997) - Forrest Gump (1994) - My Left Foot(1989) - Rain Man (1988) - The Other Sister (1999) - The Paper (1994) - Parenthood (1989) - Places in the Heart(1984) - Powder(1995) - Shawshank Redemption (1994) - Secrets and Lies(1996) - Shine (1996) - Sliding Doors (1998) - The Turning Point
- Cesaret: Saving Private Ryan (emotional challenging, 1998) - Serving in Silence - The Shawshank Redemption - The Diary of Anne Frank (1959) - Forrest Gump
- Yakınların Kaybı/Ölüm: Ghost - The Fisher King - What Dreams May Come - Dying Young - My Life - Flat Liners
Eleştiriler
Sinemanın gündelik hayattan uzaklaşmayı sağlamakla birlikte İtalyan psikiyatr Massimo Fagioli gibi bazı uzmanlar depresyon gibi ciddi rahatsızlıkların bu terapi yöntemiyle tedavi edilemeyeceklerini ifade etmektedirler.İlgili Bazı Yayınlar
Kitaplar
- Gary Solomon, `Motion Picture Prescription: Watch This Movie and Call Me in the Morning, Aslan Publishing, Santa Rosa Claifornia, 1995
- John ve Jan Hesley, Rent Two Films and Let`s Talk in the Morning: Using Popular Movies in Psycotherapy, New York: John Wiley & Sons, 1998
- Glen ve Krin Gabbard, Psychiatry and The Cinema, London, England: American Psychiatric Press, 1999
- Nancy Peske ve Beverly West, Cinematherapy: The Girl`s Guide to Movies for Every Mood, New York: Dell, 1999
- Glenn Gabbard, Psychoanalysis & Film. London, England: H. Karnac, 2001
- Fuat Ulus, Movie Therapy, Moving Therapy, Not Avail, 2003
- Michael A. Kalm, The Healing Movie Book - Precious Images: The Healing Use of Cinema in Psychotherapy. Lulu Press, 2004
- Danny Wedding ve Mary Ann Boyd, Movies & Mental Illness: Using Films to Understand Psychopathology, Ashland, OH: Hogrefe & Huber, 2005
- Birgit Wolz, E-Motion Picture Magic: A Movie Lover`s Guide to Healing and Transformation. Centennial, Colorado: Glenbridge, 2005
- David Robinson, Reel Psychiatry: Movie Portrayals of Psychiatric Conditions . Port Huron, Michigan: Rapid Psychler Press, 2005
Makaleler
- Gençöz, F., Aka, B.T. (2007) Sinema tadında psikoterapi: Sinematerapi. Bilim ve Teknik Dergisi, 40 (473), 58-61.
- Gençöz, F. (2006) Sinemada psikolojik bozukluklar: Psinema. Bilim ve Teknik Dergisi, 39 (458), 82-86.
Yararlanılan Kaynaklar
Linkler
- Sine-terapi
- Fuat Ulus Filmler ile İyileşim Olasılığı Var mıdır?
- Cinematherapy - Using the Power of Movies for the Therapeutic Process
- Gary Solomon`un sitesi
- Cinema therapy
- Film indeksi
- Cinema Therapy-Elif Demir
