Fethullah Gülen, 27 Nisan 1941'de, Erzurum ili, Hasankale (Pasinler) ilçesi, Korucuk köyünde dünyaya geldi. 1946 yılında ilkokula başladı ancak babasının 1949 yılında Alvar Köyü'ne imam olması ve ailesinin oraya taşınması nedeniyle ilkokulu bırakmak zorunda kaldı ve daha sonra dışarıdan tamamladı. 10 yaşındayken Kur’an’ı hatmeden Fethullah Gülen, 14 yaşında ilk vaazını verdi.
1959 yılında Erzurum’dan Edirne’ye giden Fethullah Gülen, girdiği sınavları kazanarak 6 Ağustos 1959’da Üçşerefeli Camii imamlığına getirildi. Askerlik görevine 1961 yılında Ankara Mamak’ta başlayan Gülen, usta erlik dönemini geçirdiği İskenderun’da verdiği bir vaaz nedeniyle mahkemeye sevk edilerek aklandı ancak disiplin cezası alarak 10 gün askeri hapishanede yattı. Askerden sonra yaklaşık 1 sene Erzurum’da ailesinin yanında kalan, Komünizmle Mücadele Derneği'nin kuruluşunda bulunan ve Halk Evi'nin kadrosuna katılan Gülen daha sonra yeniden Edirne’ye döndü ve 4 Temmuz 1964 günü Dar'ül Hadis camiinde Kur'an Kursu öğretmeni ve fahri imam olarak göreve başladı.
1965’te Kırklareli merkez vaizliği, 1966’da İzmir merkez vaizliği görevlerinde bulunan Fethullah Gülen, İzmir Kestanepazarı Kur’an Kursunda hocalık yaptığı 1968 yılında, Diyanet görevlisi olarak ilk kez hacca gitti. 1972-74 yılları arasında Edremit merkez vaizliği, 1974-76 yılları arasında Manisa merkez vaizliği yapan Gülen, 12 Eylül 1980 ihtilaline kadar da Bornova merkez vaizliği görevini sürdürdü. 1977 yılında görevli olarak gittiği Almanya’nın çeşitli yerlerinde konuşmalar yaptı ve konferanslar verdi; ilk sayısı Şubat 1979’da çıkan Sızıntı Dergisi’nde yazdı.
Fethullah Gülen, ihtilalin ardından Çanakkale merkez vaizliğine tayin edilse de rahatsızlığı yüzünden göreve başlayamadı ardından da ağırlaşan şartlar nedeniyle vaizlikten istifa etti. 1985 yılında Anadolu’yu dolaşan Gülen, altı yıl aradan sonra ilk vaazını 1986 yılında Burdur Büyük Çamlıca Camii’nde verdi ve 1991 yılı Haziran ayına kadar da haftalık ve aylık vaazlarını sürdürdü. 1988 yılında da Yeni Ümit Dergisi’nde yazıları yayınlanmaya başladı. 1993 yılında annesi Refia Gülen’i kaybetti.
Fethullah Gülen’in, aralarında Bulgar Trud Gazetesi ve Varna Televizyonu, Hollanda Televizyonu, Time Dergisi, Rus ORT Televizyonu’nun olduğu yabancı; Aksiyon ve Aktüel Dergileri, ATV, NTV, Show Tv, TRT, Kanal D, STV Televizyonları, Zaman, Cumhuriyet, Milliyet, Radikal Gazeteleri’nin olduğu Türk basın-yayın kuruluşlarında röportajları yayınlanmıştır.
1999 yılı Mart ayında sağlık sorunları nedeni ile ABD'ye giden Gülen, o tarihten bu yana, ABD'nin Pensilvanya eyaletindeki bir kasabada yaşıyor.
Aldığı ödüller
- 1995 – Türk Ocakları Vakfı "Nihal Atsız Türk Dünyası Hizmet Ödülü"
- 1995 – Mehmetçik Vakfı “Teşekkür Beratı”
- 1996 – Türk Sanayici ve İşadamları Vakfı (TÜSİAV) “Hoşgörü Ödülü”
- 1997 - Yazarlar ve Sanatçılar Vakfı (TÜRKSAV) “Türk Dünyasına Hizmet Ödülü”
- 1997 – Türk Eğitim-Sen “24 Kasım Eğitim Özel Ödülü”
- 1998 – “Türk 2000'ler Vakfı Ödülü”
- 1998 – “Hamdullah Suphi Tanrıöver Türk Ocakları Kültür Armağanı”
- 1998 – “İpekyolu Vakfı Ödülü”
- 2001 – Türkiye Yazarlar Birliği “Üstün Hizmet Ödülü”
Gülen, 28 Ekim 2015'den beri, İçişleri Bakanlığı tarafından yayımlanan "en çok aranan teröristler" listesinin kırmızı kategorisinde yer almaktadır. Fethullahçı Terör Örgütü (FETÖ) ve Paralel Devlet Yapılanması (PDY) lideri olmakla suçlanmaktadır. Aynı şekilde Gülen, 15 Temmuz 2016 tarihinden gerçekleştirilmek istenen başarısız askeri darbe girişiminin sorumlusu olarak gösterilmektedir.
Gülen Hareketi
Fethullah Gülen'i rehber kabul eden takipçileri tarafından Hizmet Hareketi olarak ifade edilen harekettir. Bu hareket çeşitli toplum kesimlerince Türkiye içi ve dışında, özellikle eğitime, Türk kültürünü tanıtmaya, dinlerarası diyalog, fakirlikle mücadeleye yönelik faaliyetleri nedeniyle desteklenirken, başka kesimlerce de bu faaliyetlerin birer kamuflaj olduğu, hareketin asıl amacının siyasi olduğu kanısı hakimdir.Ekim 2014 MGK'sı sonucunda Fethullah Gülen'e bağlı kurumlar, legal görünüm altında illegal faaliyet yürüten paralel yapılanmalar olarak tanımlanmıştır. Türkiye'de Gülen ve Hareketinin önde gelen kimi isimlerine yönelik çeşitli davalar açılmıştır.