Fakülte ve Yüksek Okullar Komutanlığı

} TSK nın Harp Okullarında yetiştirmedigi(muharip olmayan) sınıf ve branşlardaki açıgı kapatmak için askeri lise ve lise çıkışlı olmak şartı ile sınavla seçilen öğrenciler yurt içi ve yurt dışındaki fakülte ve yüksek okullarda askeri öğrenci olarak öğrenim görürler,bu görevi yürütmek maksadı ile Öncelikle İstanbul , Ankara ve sonrasında İzmir, Bursa ve Erzurum da Fakülte ve Yüksek Okullar Askeri Öğrenci Komutanlığı kurulmuş olup daha sonra bu uygulamadan vazgeçilmiştir. Fakülte ve Yüksek Okullar Askeri Öğrenci Komutanlığı'nın Tarihi: Türk Ordusu'nun fen ve sosyal bilimler alanlarında yetişmiş subay ihtiyacı ile ilgili ilk ciddi girişim olarak, Sultan III. Mustafa zamanında (1773 yılında), mühendislik eğitimi verilmek üzere "Mühendishane-i Bahr-i Hümayun"un (İmparatorluk Deniz Mühendishanesi'nin) kurulduğu bilinmektedir. Donanmayı desteklemek üzere kurulan bu kurumun bir benzeri ise, Sultan III. Selim döneminde (1795 yılında), "Mühendishane-i Berr-i Hümayun" (İmparatorluk Kara Mühendishanesi) adıyla topçu subayı yetiştirmek üzere kurulmuştur. Bu iki kurum önce (1883 yılında) Hendese-i Mülkiye'ye dönüştürülmüş, daha sonra ise 1909 yılında Mühendis Mekteb-i Alisi adını alarak, sivil mimar ve mühendislerin yetiştiği bir kurum haline gelmiş ve ordu ile bir ilgisi kalmamıştır. Diğer bir önemli fen dalı olan tıp alanında ise ilk olarak Sultan II. Mahmut zamanında (14 Mart 1827 tarihinde) açılan "Tıphane ve Cerrahhane-i Amire" isimli okul ile ordunun tabib subay ihtiyacının karşılanması yolunda ciddi bir adım atılmıştır. 1839 yılında Galatasaray'daki eski Enderun Ağaları Mektebi'nin yerine (bugünkü Galatasaray Lisesi'nin olduğu yere) taşınan bu okulun ismi "Mekteb-i Tıbbiye-i Askeriye-i Şahane" olarak değiştirilmiştir. Sultan II Abdülhamit döneminde (1894) "Mekteb-i Tıbbiye-i Askeriye-i Şahane" için Haydarpaşa'da yeni bir bina inşaasına başlanmış ve 1903 yılında buraya taşınılmıştır. Mekteb-i Tıbbiye-i Askeriye-i Şahane'nin Haydarpaşa'daki binası (şu anda Marmara Üniversitesi tarafından kullanılmaktadır) 1933'de, sivil Tıp Fakültelerinin kurulduğu yıllara gelindiğinde, "Mekteb-i Tıbbiye-i Askeriye-i Şahane" lisans seviyesindeki tıp eğitimini bu kurumlara bırakarak tarihi görevini tamamlamıştır. Ancak ordunun tabib subay ihtiyacının her zaman devam edeceğinden hareketle, İstanbul Beyazıt'ta, İstanbul Üniversitesi Merkez Bina girişinin yanında bulunan Eski Maliye Nezareti binası, sivil tıp fakültesinde eğitimlerine devam edecek olan askeri öğrencilerin ikametine ayrılmış ve böylece bu uygulama, daha sonraki yıllarda, diğer fakültelerden de askeri öğrencileri bünyesine alacak olan "Fakülte ve Yüksek Okullar Askeri Öğrenci Komutanlıkları"nın kuruluşuna zemin oluşturmuştur. 1933'de, eğitimlerini sivil tıp fakültelerinde almaya başlayan askeri öğrencilerin ikametine ayrılmış Beyazıt'taki Eski Maliye Nezareti binası Daha sonra "İstanbul Yüksek Okullar Askeri Öğrenci Pansiyonu Kumandanlığı" adı altında Kumkapı'da ki Jean D'arc Fransız Lisesi'nin binasına taşınan ve tıp alanı dışındaki fakültelerden de öğrenci almaya başlayan kurumun bir benzeri de Ankara Cebeci'de oluşturulmuştur. İstanbul Yüksek Okullar Askeri Öğrenci Pansiyonu Kumandanlığı'nın Kumkapı'da binasının son durumu: 1970'li yıllarda Kumkapı'daki bina sadece Kara Kuvvetleri ve Jandarma Genel Komutanlığı'na bağlı öğrencilere tahsis edilmiş, Deniz ve Hava Kuvvetleri Komutanlıkları'na bağlı öğrenciler ise Kasımpaşa'daki Kuzey Deniz Saha Komutanlığı bünyesinde, Cezayirli Gazi Hasan Paşa Kışlası'nın orta katında tesis edilen Deniz Fakülte ve Yüksek Okullar Askeri Öğrenci Komutanlığı'na aktarılmışlardır. Bu dönemde ayrıca diğer bazı illerde de (Erzurum, Bursa, İzmir gibi) "Fakülte ve Yüksek Okullar Askeri Öğrenci Komutanlıkları" oluşturulmuştur. 70'li yıllarda Deniz ve Hava Kuvvetleri Komutanlıkları'na bağlı öğrencilerin kaldığı Kasımpaşa'daki Cezayirli Gazi Hasan Paşa Kışlası: 1979 yılında İstanbul Sarayburnu'nda yeni tesislerin hizmete girmesi ile İstanbul'daki iki komutanlık tekrar bu tesiste birleştirilmiş ancak 1980'li yıllarda Ankara'da Gülhane Askeri Tıp Fakültesi'nin açılması ile tıp öğrencileri bu fakülteye kaydırılmıştır. 80'li yıllarda İstanbul'daki Fakülte ve Yüksek Okullar Askeri Öğrenci Komutanlığı'nın taşındığı Sarayburnu Tesisleri: Sol alt köşedeki üç bina Fakülte ve Yüksek Okullar Askeri Öğrenci Komutanlığı'nın binaları, ilerdeki binalar ise Gülhane Askeri Tıp Akademisi'nin ilk kuruluş yıllarında kullandığı binaları Fakülte ve Yüksek Okullar Askeri Öğrenci Komutanlığı'na sahil tarafında gelindiğinde, Erol Taş'ın Kahvehanesi'nin karşısında yer alan giriş kapısı Gülhane Askeri Tıp Fakültesi Daha sonraki dönemde ise, mühendis, öğretmen vb. branşlardaki ihtiyaçların da, fakültelerin sivil mezunlarından karşılanmaya başlanması ile "Fakülte ve Yüksek Okullar Askeri Öğrenci Komutanlıkları"nın da tarihi görevi son bulmuştur.Konu ile ilgili olarak www.askeritibbiyeliler.org sitesinde fotağraflı açıklamalar yer almaktadır.

Kaynaklar

Vikipedi

Fakülte ve Yüksek Okullar Komutanlığı

Kaynaklar

Teğmen

Asteğmen

Maltepe Askerî Lisesi

Astsubay

Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi

Hatay

Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi

Elâzığ

Fakülte ve Yüksek Okullar Komutanlığı