faiz
Türkçe faiz kelimesinin İngilizce karşılığı.[Faiz Ahmed Faiz] n. interest
Tabii ki, bu bedelin, kişileri ellerinde hazır para bulunmaktan caydırıcı seviyede olması gerekecektir. Böylece Keynes, faiz haddi ile elde para tutma arzusu arasında sıkı bir ilişkinin varlığını kabul etmektedir. Elde para tutma arzusu, iktisatta “likidite tercihi” olarak anılmaktadır. Buna göre, likitide tercihi güçlenirse faiz haddi yükselecek, bu tercih zayıflarsa faiz haddi de düşme eğilimi gösterecektir.
Genellikle yüzde üzerinden yıllık olarak değerlendirilir. Enflasyon oranına göre değişiklik gösteren nominal faiz oranı reel faiz oranı ve enflasyon oranı eklenerek bulunur. Ayrıca faiz'i paranın fiyatı olarak değerlendirmek de mümkün.
Hukuk - Faiz
Hukuk ve ekonomi terimi olan faiz günümüz modern hukuk sistemlerinde var olan geçmişte de var olmuş bir kavramdır. Birçok Hukuk dalında ister kamu hukuku ister özel hukuk alanında birçok faize ilişkin hüküm vardır. Hukuken faiz genel olarak Anapara (kapital faizi) ve temmerrüt(direnmeveya gecikme) faizi şeklinde karşımıza çıkmaktadır.Kapital faiz bir miktar paranın sizin elinizde bulunmamasından doğabilecek olası zararları telafi etme düşüncesiyle ortaya çıkmıştır.Örneğin bir ödünç ilişkisinde faiz bu anlamdadır.Esasen bu anlamda faiz bir yatırım aracı değildir ancak günümüzde böyle algılanmaktadır.Temerrüt(direnme veya gecikme Faizi ise) borç doğuran hukuki ilişkinin gereklerinin yerine getirilmemesi(ifa edilmemesi veya kötü ifanın söz konusu olması)halinde alacaklı ve/veya zarar görenin zararlarını giderme amacı ve bir anlamda sözlük anlamıyla cezalandırma amacı taşır.Özellikle sözleşmeye bağlı borç ilşkilerinde pacta sund servanda (sözleşmeye/söze bağlılık) ilkesinin bir gereği gibi görünmektedir.(U.E)Dinler ve Faiz
Yahudilik
Burada ödünç vermenin esas gayesi, din kardeşine yardımdır. Bu da bedelsiz ve karşılıksız yapılmalıdır. Din kardeşliği, zaruret içinde olanlara yardım, fakirlere, yoksullara karşı duyulan merhamet, sevgi başlıca ödünç verme sebepleridir. Bundan dolayı zenginlerin yoksullara faizsiz ödünç vermeleri gerekir. Tevrat’ta, faizle ödünç vermenin yasaklığına dair hükümler vardır. Burada, “Kardeşin yoksul düşerse ona yardım et, faiz alma, kar alma.” ibareleri açıkça yazılıdır. Fakat bu açık hükümlere rağmen Yahudiliğin doğru olarak tatbik edildiği yıllar hariç hiçbir zaman faizden vazgeçilmemiştir. Bugün İsrail topluluğunda da milletlerarası ticaret ve bankacılık kuralları uygulanmaktadır.Hıristiyanlık
Bütün ilahi dinlerde olduğu gibi Hıristiyanlıkta da faiz yasaktır. İsa aleyhisselam havarilerine menfaat beklemeden borç vermelerini emrederdi. İsa aleyhisselamın bildirdiği emirlerin tam olarak kitaplara geçmemesi veya bunların çok kısa zamanda ortadan kaldırılması ilahi emirlerin unutulmasına sebeb oldu. Kiliselerin bu hususta tutumları ise değişik oldu. Kilise papazları, alimler, ilk zamanlar faizle büyük bir mücadeleye girdiler. Faiz ve tefeciliği kesin olarak yasak ettiler. Bu zamanda faiz ve tefecilik ayrımı yapılmadı. Ortaçağda faizle ödünç verme kesinlikle yasak edildi. Zamanla bu mücadele gevşedi. Faizle ödünç verme klasik bir kural haline getirildi. On altıncı yüzyıldan itibaren bu yasak yavaş yavaş kalkmaya başladı. Bugün Hıristiyan alemi faizi kabul eder ve bütün işlemlerini bu esas üzerine oturtarak yürütür.
Roma hukukunda ise, M.Ö. 342 yılında bir kanun ile faiz yasaklanmıştı. Fakat bu yasak uzun zaman devam etmeyip, Roma Cumhuriyet devrinin sonunda fazla alınmaması için sınır konulmuştu. Roma hukukunda faiz, sermayenin bütünü üzerinden aylık hesaplanırdı. Yunanistan’da da ilk önceleri sınırlanmıyan faiz, bazı zamanlarda azami had ile belirlenmişti.
İslamiyet
Faizin azı da çoğu da yasak edilmiştir. Ödünç vermekte, rehinde ve alış-verişte, alıcıdan veya vericiden birinin ötekine karşılıksız olarak vermesi şart edilen mal, İslam dinince faiz kabul edilmektedir. Dünyada tek bozulmayan ilahi din olan İslamiyetin ana kaynaklarında; faizin ne olduğu, inananların bu afete bilerek veya bilmeyerek düşmemeleri için çok geniş olarak izah edilmiştir. Kur’an-ı kerimin birçok ayet-i kerimesinde bu yasak açıkça anlatılmaktadır. Nitekim Allahü teala Kur’an-ı kerimde mealen buyuruyor ki:Faiz yiyen kimseler, kendisini şeytan çarpmış olan nasıl kalkarsa, mezarlardan öylece kalkarlar. Bu halde olmaları, “Alış veriş aynen faiz gibidir.”, demeleri yüzündendir. Halbuki Allah, alış verişi helal ve faizi (ribayı) haram kılmıştır. Bundan böyle, kim kendisine Rabbinden bir öğüt gelip faiz yemekten sakınırsa, daha önceki faiz ona bağışlanır ve bundan sonra onun işi (af edilişi) Allah’a aittir. Kim de haram olan bu faizi helal diye yemeye dönerse, işte onlar Cehennemliktir. O ateşte ebedi (sonsuz) olarak kalacaklardır. (Bakara suresi: 273)
- Allahü teala, faizle geleni mahv eder ve sadakaları (zekatları) verilen malı arttırır. (Bakara suresi: 276)
- Ey iman edenler! Faiz yemeyin. (Al-i İmran suresi: 130)
- Yok eğer bu faizi terk etmezseniz, biliniz ki, Allah’a ve Peygamberine karşı harbe girmişsiniz. Eğer faiz almaktan tövbe ederseniz, ana paranız sizindir. Böylece ne zalim olursunuz, ne de zulme uğramış bulunursunuz. (Bakara suresi: 279)
- Peygamber efendimiz bu hususla ilgili olarak buyurdular ki:
Mirac gecesi, bir takım insanları bana gösterdiler, karınları ev gibi idi. İçleri yılan dolu olup, dışarıdan görünüyorlardı. Ey Cebrail bunlar kimlerdir, dedim. Faiz yiyenlerdir, dedi.
Karşılığında bir menfaat şart kılınan her türlü borç faizdir.
misafir - 9 yıl önce