Eşkinci

Kısaca: Eşkinci Osmanlılarda timarlı sipahilere ve cepheye çağrılan geri hizmet kıtalarına verilen ad. Osmanlılarda her timarlı sipahi bir savaş yükümlüsü olduğu için, eşkinci sayılırdı. Eşkincilerin mülk timar sahipleri bizzat sefere katılmazlar, yerlerine cebelü (silahlı asker) gönderirlerdi. Be-nevbet timarı olanlardan ise nöbet sırası gelenler sefere katılırlardı. Osmanlıların timar teşkilatı içinde, ilk kuruluş devrinde teşkilatlandırdıkları eşkinciler, devletin bir nevi sayıları bilinen ...devamı ☟

Eşkinci Osmanlılarda timarlı sipahilere ve cepheye çağrılan geri hizmet kıtalarına verilen ad.

Osmanlılarda her timarlı sipahi bir savaş yükümlüsü olduğu için, eşkinci sayılırdı. Eşkincilerin mülk timar sahipleri bizzat sefere katılmazlar, yerlerine cebelü (silahlı asker) gönderirlerdi. Be-nevbet timarı olanlardan ise nöbet sırası gelenler sefere katılırlardı. Osmanlıların timar teşkilatı içinde, ilk kuruluş devrinde teşkilatlandırdıkları eşkinciler, devletin bir nevi sayıları bilinen hazır kuvveti durumundaydılar.

Yaya, müsellem, kızılca müsellem, yörük ve canbazlardan teşekkül eden eşkinciler, 1590 yılına kadar 20’şer, bu seneden sonra 30’ar kişilik ocaklara bölünmüşlerdi. Kanuna göre her ocaktan beş eşkinci sefere gitmek zorundaydı. Geri hizmetlerde kalanlara “yamak” adı verilirdi. Yamaklar ocak eşkincilerine, her sefer sırasında ellişer akçe ödemek zorundaydılar. Bu sebeple bunlar “elliciler” olarak da adlandırılmıştır. Sefere katılan eşkinciler daha çok köprü, hisar ve yol inşaatiyle uğraşırlardı. Sefere çıkan her eşkinci mensub olduğu orta büyük bölük sandıklarına sefer sırasında yiyecek ihtiyaçlarının karşılanması için iki altın verirdi. Herhangi bir sebeple sefere katılamayan eşkinciden de bu para tahsil edilirdi.

Eşkincilerin maaş kağıtlarına “esame” adı verilirdi. Eşkincilerin bu esamelerini başkalarına devretmeleri veya satmaları kesinlikle yasaktı. 1714’te Mora Seferinde Anapoli Kalesinin fethi sırasında gösterdikleri başarı sebebiyle eşkincilere ulufeleriyle emekli olma hakkı verildi. Ancak zamanla kadrolarıyla emekli olan eşkinciler, devleti iki bakımdan zarara sürüklediler. Biri sefere çıkacak eşkincelere yeni kadro bulma zorluğu, diğeri ise emekli olan eşkincilerin esamelerini askerlikle ilgisi olmayanlara satmaları idi. Bu durum, timar sisteminin önemli ölçüde bozulmasına yolaçtı.

Sultan İkinci Mahmud Han, daha da bozulan bu teşkilatı, 25 Mayıs 1825’te düzenleyerek modern bir eşkinci ocağı kurdu.

Şeyhülislam Tahir Efendiden askeri eğitimin lüzumlu olduğuna dair fetva alınıp, yeniçerilerin “bütün” adı verilen elli bir ortasından şimdilik yüz ellişerden 7650 asker “eşkinci” adıyla kaydedilip, bir kanunname yazıldı.

Eşkinci askerlerinin başına Hacı Saib Efendi getirilip, eğitiminden de Mısır Cihadiye Askeri Binbaşılarından Davud Ağa ile eski Nizam-ı Cedid Yüzbaşılarından İbrahim Ağa sorumlu idi. Eşkinci yazılanların ayaklarına sıkı potur ile başlarına yeşil renkli Karadeniz kalpağı giydirilip, kundaklı tüfek ile birer kılıç verildi. Dua ve sena ile yeni elbiseleri giydirilip, silahları kuşatılan eşkinciler, 11 Haziran 1826 Pazar günü At Meydanında eğitime başladı. Ancak disiplini tamamen kaybolan yeniçeri ocağının kaldırılmasından sonra eşkinci ocağı da yerini yeni kurulan “Asakir-i Mansure-i Muhammediye” adlı orduya bıraktı.

Kaynak: Rehber Ansiklopedisi

eşkinci

Savaşa giden eyalet askeri.

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.

Eşkinci Ocağı
2 yıl önce

Eşkinci Ocağı, II. Mahmut tarafından kurulan askeri yapıdır. Alemdar Vakası'ndan sonra Yeniçeri Ocağı'nı ortadan kaldırmak isteyen II. Mahmut, onun yerini...

Benderli Mehmed Selim Sırrı Paşa
2 yıl önce

muallem (eğitim eri) yazılması ve bunların batı yöntemleriyle eğitilip Eşkinci (sefere katılan yeniçeri) yetiştirilmesini benimsetmiştir. Avrupa tarzında...

Benderli Mehmed Selim Sırrı Paşa, 14 Eylül, 1824, 1828, 24 Ekim, Alemdar Mustafa Paşa, Benderli Ali Paşa, Bostancıbaşı Deli Abdullah Paşa, Bostancıbaşı Hafız İsmail Paşa, Burdurlu Derviş Mehmed Paşa, Cezayirli Gazi Hasan Paşa
Vaka-i Hayriye
2 yıl önce

kaldırmayı tasarlayan II. Mahmut, 25 Mayıs 1825'te bu fikrini uygulamaya koydu. Eşkinci Ocağı adı verilen yeni bir askeri sınıf kurulduğunu resmen açıkladı. Avrupa...

Vaka-i Hayriye, 11 Haziran, 14 Kasım, 16 Haziran, 1808, 1825, 1826, 18 Kasım, 19 Temmuz, 25 Mayıs, Aksaray
12 Haziran
2 yıl önce

Yıl sonuna kadar kalan 202 gün vardır. 1826 - Yeniçeri Ocağı'nın yerine Eşkinci Ocağı'nın kurulmasına başlandı. 1898 - Filipinler, İbya'dan bağımsızlığını...

Ağa Hüseyin Paşa
6 yıl önce

Mahmud tarafından yeniçeriler yerine geçmek için 8 Mayıs 1826'da kurulan Eşkinci Ocağı'nı destekledi. 16 Haziran 1826 tarihinde, İstanbul'da II. Mahmud...

Ağa Hüseyin Paşa, 1776, 1823, Biyografi, Edirne, II. Mahmut, Osmanlı Devleti, Taslak, Türk, Yeniçeri Ocağı, Vezirlik
Karahanlılar
2 yıl önce

Amil: Taşradaki gelir giderlere bakan(batı karahanlılarda) Kökyuk: Muhtar Eşkinci: Ulaşım ve posta işlerine bakan kadıncı: Bilge Kül Kadir turbı: yâver,...

Orta Asya, Türkler, Türk devletleri, Uygurlar
Koçu, Orhaneli
6 yıl önce

mahallenindeki Kayfoli (Kaygulu) Bey'in evladından Osmanın Mutasarrıf olduğu Eşkinciler tımarına yapılan müdahalenin men'i hakkında ilan ve arıza" Ömer Faruk...

Koçu, Orhaneli, 1984, 1989, 1994, 1997, 1999, 2000, 2004, 2007, Asfalt, Bursa